Iran Israel Missile Attack: इस्रायलने 13 जून रोजी सकाळी इराणमधील अनेक महत्त्वाच्या तळांवर हवाई हल्ले केले. दोन्ही देशांच्या क्षेपणास्त्रांच्या पावसामुळे जग चिंतेत पडले आहे. यात आता पाकिस्तान, तुर्कस्तान आणि इराण मधील मैत्री अवघ्या जगाला माहिती असताना इराणच्या पाठिशी कोण उभं राहणार, यावर जगभरात चर्चा रंगली आहे.

13 जून रोजी इस्रायलने इराणचे अणुप्रकल्प आणि शास्त्रज्ञांना लक्ष्य करून हल्ला केला आणि तेहराननेही त्याला क्षेपणास्त्रांचा वर्षाव करून प्रत्युत्तर दिले. इराण अण्वस्त्रनिर्मितीच्या जवळ असल्याचा दावा करत इस्रायलने ही कारवाई केली आहे. यामध्ये इराणच्या नांटाज अणुप्रकल्पासह अनेक अणुतळ उद्ध्वस्त करण्यात आले. या हल्ल्यात इराणच्या लष्करी रिव्होल्युशनरी गार्ड्सचे प्रमुख आणि सहा अणुशास्त्रज्ञही ठार झाले होते.

मध्यपूर्वेतील ज्यू देश इस्रायलच्या या कारवाईत पाकिस्तान आणि तुर्कस्तानसारख्या इस्लामी देशांनी इराणला साथ देण्याचा निर्णय घेतला तर हे युद्ध अधिक भयावह ठरू शकते. चला जाणून घेऊया आतापर्यंत कोणत्या देशाने काय म्हटले आहे…

इराकचे पंतप्रधान मोहम्मद शिया अल-सुदानी यांनी इस्रायलच्या आक्रमक लष्करी कारवाईचा निषेध केला आहे. हवाई हल्ले करून इस्रायलने आंतरराष्ट्रीय कायदा आणि जागतिक सुरक्षा धोक्यात आणली आहे. संपूर्ण मध्यपूर्वेत युद्धाचा धोका आहे.

इराण आणि अमेरिका यांच्यात अणुचर्चा करणाऱ्या ओमाननेही इस्रायलचा हल्ला धोकादायक आणि चिथावणीखोर असल्याचे म्हटले आहे. यामुळे आखाती देशांमधील शांतता आणि स्थैर्य नष्ट होईल, असे ओमानच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले आहे. त्याचे घातक परिणाम इस्रायलला भोगावे लागतील.

इराणचे जवळचे मित्र तुर्कीये यांनी इस्रायलचा हल्ला हा आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उघड उल्लंघन असल्याचे म्हटले आहे. तुर्कस्तानच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले आहे की, इस्रायलच्या हवाई हल्ल्यांमुळे हे सिद्ध झाले आहे की त्यांना मुत्सद्देगिरीद्वारे हा प्रश्न सोडवायचा नाही. ही आक्रमक लष्करी कारवाई तात्काळ थांबवावी, अन्यथा परिणामांना सामोरे जाण्याची तयारी ठेवावी लागेल. भारताच्या लष्करी कारवाईदरम्यान तुर्कस्तानने पाकिस्तानला ड्रोन आणि इतर शस्त्रे दिली होती. इराणविरोधातील या युद्धाबाबत आपण गप्प बसणार नाही, असे संकेत तुर्कस्तानने दिले आहेत.

इस्रायलने इराणवर केलेला हल्ला अजिबात योग्य ठरू शकत नाही, असे पाकिस्तानने म्हटले आहे. पाकिस्तानचे परराष्ट्रमंत्री इशाक डार म्हणाले, ‘पाकिस्तान इस्रायलला मान्यता देत नाही. आम्ही इराण सरकार आणि लोकांच्या पाठीशी उभे आहोत. संपूर्ण आखाती प्रदेशात शांतता आणि स्थैर्यासाठी ही धोक्याची घंटा आहे. पाकिस्तानने गुप्तपणे इराणला अण्वस्त्रांचे तंत्रज्ञान दिले होते. सुरक्षा परिषदेचा अस्थायी सदस्य म्हणून पाकिस्तान संयुक्त राष्ट्रसंघातही इस्रायलविरोधात ठराव आणू शकतो. पाकिस्तानला भारताचा मित्र इस्रायलकडून कोणताही राजनैतिक फायदा नाही, त्यामुळे तो इराणला शस्त्रास्त्रे किंवा इतर मदत देऊन इस्लामी देशांमध्ये आपली विश्वासार्हता बळकट करण्याचा प्रयत्न करू शकतो, पण अमेरिकेला काय त्रास होईल, हा मोठा प्रश्न आहे.

शिया-सुन्नी मतभेद आणि इस्लामी देशांमधील कटुता विसरून सौदी अरेबियानेही इस्रायलने इराणवर केलेल्या हवाई हल्ल्यावर तीव्र प्रतिक्रिया व्यक्त केली. हे इराणच्या सार्वभौमत्वाचे आणि आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन आहे. संयुक्त राष्ट्रांच्या सुरक्षा परिषदेने तातडीने जबाबदारी स्वीकारून इस्रायलच्या आक्रमकतेवर कारवाई करावी.

कतारने जगभरातील देशांना इस्रायलविरोधात कठोर कारवाई करण्याचे आवाहन केले असून ही धोकादायक कारवाई असल्याचे म्हटले आहे. इस्रायलला आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन करण्याची परवानगी दिल्यास ही आपत्ती ठरेल, असे कतारने म्हटले आहे.

संयुक्त अरब अमिराती

संयुक्त अरब अमिरातीनेही इस्रायलच्या हल्ल्याचा निषेध करत संयम बाळगण्याचे आवाहन केले आहे. संयुक्त अरब अमिरातीच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने म्हटले आहे की, इराणला लष्करी पर्यायांऐवजी राजनैतिक मार्गाने राजी करायला हवे होते.

इस्रायल आणि इराणच्या मध्ये येणाऱ्या जॉर्डन या देशाने जॉर्डन युद्धभूमी बनणार नाही, असे म्हटले आहे. जॉर्डन आपल्या हवाई हद्दीचे अतिक्रमण खपवून घेणार नाही. इस्रायलकडून इराणला क्षेपणास्त्रे पाडण्याचे संकेत त्यांनी दिले.

येमेनमधील इराणसमर्थित हौथी बंडखोरांनी म्हटले आहे की, इराणला स्वतःचा बचाव करण्याचा अधिकार आहे. इराणला अण्वस्त्रे विकसित करण्याचा अधिकार आहे आणि इस्रायलच्या आक्रमणाला पूर्ण ताकदीनिशी प्रत्युत्तर दिले जाते. इस्रायलने धोकादायक आणि विनाशाचा मार्ग निवडला आहे, असे हमासने म्हटले आहे.

इराणवरील हल्ल्यावर इस्लामिक देश इंडोनेशियानेही तीव्र प्रतिक्रिया दिली आहे. हा हल्ला मध्यपूर्वेतील शांततेला धोका असून त्याचे रुपांतर मोठ्या युद्धात होऊ शकते, असे ते म्हणाले. मलेशियाचे पंतप्रधान अन्वर इब्राहिम म्हणाले की, इस्रायलचा हल्ला हा संपूर्ण आखाती देशाला युद्धात बुडविण्याचे पाऊल आहे, तालिबानने सर्व इस्लामी देशांना एकत्र येण्याचे आवाहन केले आहे.

इस्रायलच्या या हल्ल्यामुळे प्रत्युत्तराचा गंभीर धोका निर्माण होऊ शकतो, असे चीनने म्हटले आहे. संपूर्ण प्रदेशाला धोका निर्माण होईल आणि तणाव निर्माण होईल असे कोणतेही पाऊल उचलू नये, असे आवाहन सर्व पक्षांना करण्यात आले आहे.

इस्रायलचा हा हल्ला तणाव वाढवण्याच्या दिशेने टाकलेले पाऊल असल्याचे रशियाने म्हटले आहे. जर्मनी आणि फ्रान्सने इस्रायलची बाजू घेतली आहे. राजनैतिक मार्गाने तोडगा काढण्याची संधी इराणने गमावली, असे फ्रान्सने म्हटले आहे. त्याला अण्वस्त्रे मिळविण्याची परवानगी देता येणार नाही.