
Trẻ mắc sốc sốt xuất huyết nặng được điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) - Ảnh: THU HIẾN
Chỉ mới đầu mùa dịch nhưng tình hình sốt xuất huyết đã diễn biến phức tạp bất thường. Ngành y tế TP.HCM liên tục phát cảnh báo về sự gia tăng đáng lo ngại của bệnh, đặc biệt ở trẻ em với nhiều ca sốc sốt xuất huyết nặng. Dự báo dịch sẽ tiếp tục phức tạp trong thời gian tới khi miền Nam bước vào mùa mưa.
Dịch tới sớm, nhiều trẻ sốc sốt xuất huyết
Theo hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của TP.HCM, từ đầu năm đến tuần thứ 23 (từ ngày 2 đến ngày 8-6) đã ghi nhận 8.595 ca mắc sốt xuất huyết Dengue, tăng 131,2% so với cùng kỳ năm 2024 (3.718 ca). Tháng 6 được xác định là thời điểm sốt xuất huyết bắt đầu bùng phát, mở đầu cho mùa dịch cao điểm.
Riêng từ đầu tháng 5 đến giữa tháng 6-2025, thành phố ghi nhận 766 trường hợp nhập viện điều trị, trong đó có 291 ca bệnh nặng (105 ca tại thành phố, 186 ca từ các tỉnh khác chuyển đến), tăng 77 trường hợp so với cùng kỳ năm trước.
Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, khoa hồi sức tích cực đang điều trị nhiều trẻ trong tình trạng sốc sốt xuất huyết nặng, nguy hiểm đến tính mạng. Thống kê cho thấy bệnh viện ghi nhận 108 ca sốc sốt xuất huyết trong 6 tháng đầu năm 2025, tăng 94,74% so với năm 2024.
Bác sĩ Phạm Văn Quang, trưởng khoa hồi sức tích cực chống độc Bệnh viện Nhi đồng 1, cho biết: "Khoa bắt đầu tiếp nhận các ca sốc sốt xuất huyết từ đầu tháng 4-5. Trong 2-3 tuần gần đây, gần như ngày nào cũng có ca sốc sốt xuất huyết nặng được chuyển vào khoa".
Trường hợp điển hình là bệnh nhi 12 tuổi từ Trà Vinh - ca sốt xuất huyết nghiêm trọng nhất được ghi nhận tại Bệnh viện Nhi đồng 1. Trước đó bé sốt cao liên tục 3 ngày, buồn nôn, bắt đầu hành kinh. Đến ngày thứ tư, tình trạng nôn ói nhiều hơn, trẻ hành kinh và đi cầu ra máu ồ ạt, dẫn đến mất máu nghiêm trọng.
Bệnh nhi được Bệnh viện Sản - Nhi Trà Vinh chẩn đoán bị sốc sốt xuất huyết nặng kèm xuất huyết tiêu hóa. Tuy nhiên, mỗi lần trẻ đi cầu ra máu, lượng máu mất ước tính khoảng nửa lít, khiến việc bù máu không đủ để duy trì sự sống. Trước tình trạng nguy kịch, bệnh nhi được hội chẩn khẩn cấp và chuyển lên Bệnh viện Nhi đồng 1.
Khi nhập viện, bé ở trong trạng thái suy hô hấp, trụy tim mạch và xuất huyết tiêu hóa nặng. Các bác sĩ lập tức truyền dịch chống sốc, truyền máu bù lại. Trong vòng hơn 24 giờ, tổng cộng gần 10 lít máu và chế phẩm máu đã được truyền vào cơ thể trẻ. Nhờ can thiệp kịp thời, sau hai ngày, bệnh nhi được cai máy thở, không còn hành kinh và tiêu ra máu, sức khỏe dần ổn định trở lại.
Tại Bệnh viện Nhi đồng thành phố (TP.HCM) thời gian gần đây cũng tiếp nhận nhiều trẻ bị sốt xuất huyết, trong đó có cả trẻ nhũ nhi. Điển hình như trường hợp bé gái 4,5 tháng tuổi bị rối loạn đông máu nghiêm trọng khi mắc sốt xuất huyết.
Bé nhập viện vào ngày thứ 4 của bệnh, với chẩn đoán sốc sốt xuất huyết nặng, nguy kịch. Các bác sĩ truyền chống sốc bằng dung dịch cao phân tử, đồng thời điều trị rối loạn đông máu nặng, hỗ trợ gan, hô hấp bằng oxy và CPAP.
Sau 72 giờ điều trị tích cực, tình trạng huyết động của bé cải thiện rõ rệt. Trẻ tỉnh táo, không còn xuất huyết, gan hồi phục dần, bú và tiểu khá hơn.
Cần phát hiện bệnh kịp thời
Bác sĩ Phạm Văn Quang cho hay khoa đang điều trị 3 ca sốt xuất huyết nặng, bao gồm bé gái 12 tuổi từ Trà Vinh và hai bé khác (10 và 13 tuổi) từ TP.HCM.
Tại Bệnh viện Nhi đồng thành phố, bác sĩ Nguyễn Minh Tiến - phó giám đốc bệnh viện - cho hay hiện trung bình mỗi ngày bệnh viện điều trị khoảng 10-15 trẻ mắc sốt xuất huyết. So với cùng kỳ năm ngoái, số ca điều trị nội trú vì sốt xuất huyết không tăng, nhưng ghi nhận có vài trường hợp biến chứng nặng, nguy kịch.
Bác sĩ Tiến dự báo tình hình bệnh sốt xuất huyết có thể tăng trong thời gian tới khi miền Nam đang vào mùa mưa, đồng thời cảnh báo về tình trạng sốt xuất huyết ở trẻ nhũ nhi thường không biểu hiện bệnh điển hình, dễ nhầm lẫn với bệnh hô hấp, tiêu hóa hoặc tay chân miệng.
Tương tự, theo bác sĩ Quang, mới đầu mùa nhưng tình trạng sốt xuất huyết của TP.HCM đã tăng, dự báo năm nay sốt xuất huyết sẽ nặng. Đáng nói hiện đang vào mùa mưa, số ca mắc sốt xuất huyết sẽ tiếp tục tăng. Do đó, cần tập trung nguồn lực, nhân lực để chuẩn bị cho "cuộc chiến" sốt xuất huyết.
"Ngay từ tháng 5 bệnh viện đã tập huấn điều trị và chẩn đoán sốt xuất huyết cho các bệnh viện tại TP.HCM, sau đó sẽ tiếp tục hướng dẫn cho 13 tỉnh thành ở Đồng bằng sông Cửu Long", bác sĩ Quang chia sẻ.
Bác sĩ Quang cho biết thêm sốt xuất huyết rất dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh thông thường, do đó mọi người nên đến bệnh viện kiểm tra ngay nếu sau 2-3 ngày sốt cao không đỡ.
Đặc biệt, khi mắc sốt xuất huyết, cần theo dõi kỹ người bệnh trong ngày thứ 4 đến ngày thứ 7. Bởi giai đoạn này, người bệnh dù đã giảm sốt nhưng rất dễ rơi vào tình trạng sốc, dẫn đến biến chứng không được điều trị kịp thời.
Việc chẩn đoán sớm thông qua xét nghiệm máu giúp phát hiện bệnh kịp thời, tăng cơ hội điều trị hiệu quả. Nếu để muộn, các biến chứng như rối loạn đông máu hoặc tổn thương nội tạng có thể khiến việc điều trị trở nên phức tạp.
Biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ bùng phát
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những nguyên nhân sâu xa làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết trong năm 2025.
Biến đổi khí hậu gây ra hiện tượng thời tiết cực đoan, cùng với sự nóng lên toàn cầu khiến gia tăng độ ẩm và nhiệt độ, tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi vằn sinh sôi mạnh.
Bệnh viện phải sẵn sàng thuốc men, vật tư y tế
Sở Y tế TP.HCM chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh củng cố quy trình tiếp nhận, sàng lọc điều trị ngoại trú - nhập viện, phân tuyến điều trị cụ thể đối với từng ca bệnh sốt xuất huyết Dengue, sẵn sàng hội chẩn chuyên gia, kích hoạt quy trình báo động đỏ bảo đảm người bệnh được tư vấn, cấp cứu, điều trị và chuyển viện an toàn.
Về hậu cần, các đơn vị phải đảm bảo việc cung ứng đầy đủ các trang thiết bị y tế, thuốc, dịch truyền, dung dịch cao phân tử, máu và các chế phẩm của máu.
Sở giao cho 3 bệnh viện nhi đồng thành phố và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới tổ chức tập huấn lại hướng dẫn chẩn đoán, điều trị sốt xuất huyết Dengue của Bộ Y tế cho toàn bộ nhân viên y tế, đặc biệt về việc nhận biết kịp thời các dấu hiệu cảnh báo của sốt xuất huyết Dengue, dấu hiệu chuyển độ nặng để điều trị tích cực, hạn chế tử vong.