Theo Cục Hải quan (Bộ Tài chính) kim ngạch xuất khẩu rau quả nửa đầu năm đã hoàn thành 50% chỉ tiêu khi ước đạt trên 3 tỉ USD nhưng vẫn giảm 9,7% so với cùng kỳ năm 2024.
5 tháng đầu năm, những mặt hàng xuất khẩu nhiều nhất gồm: sầu riêng, thanh long, dừa, xoài, chuối, mít, hạt dẻ cười, chanh leo, hạnh nhân, ớt. Trong tháng 5, xuất khẩu sầu riêng và mít vẫn giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2024.
Thống kê 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng giảm 57,9%; thanh long giảm 0,9%, mít giảm 27,1%, trong khi kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng khác như chuối, xoài, dừa... tăng khá mạnh.
Trên bảng xếp hạng rau quả xuất khẩu 5 tháng đầu năm nay, dừa vươn lên vị trí thứ ba, chỉ đứng sau sầu riêng, thanh long và trở thành điểm sáng trong xuất khẩu rau quả nhờ nhu cầu từ các thị trường tăng, đẩy giá tăng cao.
Hiện nay, giá dừa của Việt Nam tăng từ 1,21 USD/kg năm 2022 lên đến 7,26 USD/kg do nhu cầu toàn cầu đối với các sản phẩm từ dừa như thực phẩm, mỹ phẩm và nhiên liệu sinh học.
Thông tin từ Hiệp hội Dừa Việt Nam cho biết, dừa tươi Việt Nam đang xuất khẩu mạnh sang Mỹ, Trung Quốc và hiện nay các nước Trung Đông tăng mua dừa tươi từ Việt Nam.
Trong các báo cáo gần đây, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường có chung nhận định, dù xuất khẩu nhiều mặt hàng chủ lực đang gặp khó nhưng thị trường xuất khẩu rau quả đã xuất hiện những tín hiệu lạc quan. Kim ngạch xuất khẩu rau quả tháng 6 đạt khoảng 704,8 triệu USD, tăng 14,3% so với tháng 5 và tăng 5,5% so với cùng kỳ năm 2024.
Bộ Công thương dự báo những tháng cuối năm, nhu cầu nhập khẩu rau quả của Trung Quốc có sự phục hồi do nhu cầu tiêu thụ rất lớn. Nếu các vấn đề về kiểm dịch được giải quyết, đặc biệt là đối với sầu riêng thì kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này có thể tăng mạnh trở lại. Bởi theo yếu tố chu kỳ, nhu cầu nhập khẩu rau quả của Trung Quốc thường tăng vào các mùa lễ hội và dịp tết Nguyên đán (cuối năm nay và đầu năm sau).
Cũng theo Bộ Công thương, ngoài rau quả tươi, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng quan tâm đến các sản phẩm rau quả chế biến do tính tiện lợi và giá trị gia tăng, đây là xu hướng mà các doanh nghiệp xuất khẩu cần nắm bắt, khai thác.
Ngoài Trung Quốc, thị trường Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu và Úc sẽ tiếp tục là trọng tâm để các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm rau quả chế biến sâu có giá trị gia tăng cao.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho rằng, rau quả là mặt hàng không chịu áp lực từ thuế đối ứng của Mỹ do thị trường xuất khẩu rất đa dạng. Trong các tháng cuối năm, doanh nghiệp cần tăng tốc xuất khẩu vào thị trường này. Hiện nay, Mỹ có nhu cầu nhập khẩu nhiều loại trái cây tươi: dừa, xoài, bưởi, chanh dây. Dự báo trái cây Việt Nam tại Mỹ vẫn có lợi thế cạnh tranh so với các nước trong khu vực đang chịu mức thuế cao.
Trong kế hoạch toàn ngành tăng tốc hướng tới mục tiêu đưa kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản cán mốc 65 tỉ USD, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy yêu cầu các đơn vị chức năng nắm bắt thông tin, theo dõi việc thông quan, xuất nhập khẩu nông sản qua khu vực cửa khẩu biên giới phía bắc để kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh vào thời điểm thu hoạch chính vụ nông sản và dịp tết Nguyên đán.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường khuyến cáo doanh nghiệp tập trung xuất khẩu vào Trung Quốc khi đây vẫn là thị trường lớn thứ nhất của ngành hàng rau quả.
Trong khuôn khổ Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), Trung Quốc đã giảm thuế hơn 8.000 mặt hàng nhập khẩu từ Việt Nam (trong đó có trái cây tươi) mở ra nhiều cơ hội để doanh nghiệp tiếp cận thị trường rộng lớn này.
Sau sầu riêng, thanh long, Bộ Nông nghiệp và Môi trường dự báo mặt hàng dừa tươi có triển vọng tăng trưởng tốt tại thị trường Trung Quốc, có thể tăng trên 70% so với năm 2024 đóng góp đáng kể vào hoàn thành chỉ tiêu xuất khẩu rau quả năm 2025.
