Tối 10.7, tỉnh Khánh Hòa tổ chức Lễ đón nhận danh hiệu Di tích quốc gia đặc biệt Tháp Bà Ponagar và Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Tri thức khai thác và chế biến Trầm hương Khánh Hòa.
Vinh danh hai di sản tiêu biểu
Chương trình gồm ba phần: Nghệ thuật “Huyền thoại Mẹ Xứ Sở”, nghi thức trao bằng công nhận hai di sản và phần nghệ thuật “Tự hào di sản văn hóa nghìn năm”.
Theo quyết định số 152 năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ, Tháp Bà Ponagar được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt nhờ giá trị tiêu biểu về kiến trúc, nghệ thuật, văn hóa, lịch sử và tín ngưỡng.
Đây là trung tâm thờ Mẫu lớn của khu vực Nam Trung Bộ, thể hiện sự giao thoa, tiếp biến văn hóa Chăm - Việt từ thế kỷ VIII đến nay.
Trong khi đó, tri thức khai thác và chế biến Trầm hương Khánh Hòa cũng chính thức được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Trầm hương từ lâu đã trở thành một biểu tượng văn hóa, tín ngưỡng, là sản phẩm thủ công đặc trưng và là niềm tự hào của người dân “Xứ Trầm Hương”.
Phát huy bền vững giá trị di sản
Ông Nguyễn Văn Hòa – Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa – nhấn mạnh: “Tháp Bà Ponagar không chỉ là di tích có giá trị đặc biệt quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần, mà còn lưu giữ nhiều hiện vật quý như sắc phong, bia ký, tượng Nữ thần Pô Nagar – đỉnh cao của nghệ thuật điêu khắc Champa.
Bên cạnh đó là cụm đền tháp nguyên vẹn, mang dấu ấn tín ngưỡng Mẹ Xứ Sở đặc trưng của khu vực Nam Trung Bộ”.
Trầm hương Khánh Hòa cũng không đơn thuần là sản vật nổi tiếng mà còn gắn bó sâu sắc với đời sống tâm linh, tôn vinh hình tượng Thiên Y A Na – được xem là thủy tổ của nghề Trầm.
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có nhiều làng nghề, hợp tác xã, nhóm hộ làm Trầm hương với sản phẩm đa dạng như nhang trầm, vòng tay, tượng trầm, tinh dầu… Trong đó, nhiều sản phẩm đạt chứng nhận OCOP quốc gia, có mặt trên thị trường quốc tế.
Việc vinh danh hai di sản không chỉ thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với công tác bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống, mà còn là nền tảng để Khánh Hòa đẩy mạnh phát triển du lịch gắn với di sản, quảng bá thương hiệu “Xứ Trầm Hương” đến bạn bè trong nước và quốc tế.
Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa cho biết sẽ tiếp tục phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch bảo tồn, phát huy giá trị hai di sản.
Đồng thời gắn với phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng, góp phần tạo dựng bản sắc văn hóa độc đáo và thương hiệu riêng cho vùng đất Khánh Hòa.