30 thành viên đảng Công nhân người Kurd, lực lượng giao tranh với nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ hơn 4 thập kỷ qua, đốt vũ khí trong lễ giải tán ở Iraq.

Trong lễ giải tán đảng Công nhân người Kurd (PKK) diễn ra gần một hang động thuộc khu tự trị Kurdistan ở miền bắc Iraq ngày 11/7, 30 thành viên, trong đó có 4 chỉ huy, đã bàn giao vũ khí của họ và đốt chúng. Những loại vũ khí này bao gồm súng bắn tỉa, súng chống tăng RPG và AK47.

Các trực thăng bay phía trên ngọn núi và hàng chục thành viên lực lượng an ninh người Kurd ở Iraq xuất hiện quanh khu vực, trong lúc buổi lễ diễn ra.

"Động thái tiêu hủy vũ khí mang tính lịch sử, dân chủ", PKK nêu trong tuyên bố tại buổi lễ, thêm rằng họ hy vọng quyết định này sẽ "mang lại hòa bình và tự do".

Hiện chưa rõ các đợt giao nộp vũ khí tiếp theo sẽ diễn ra khi nào.

Những vũ khí được giao nộp tiếp theo sẽ bị tiêu hủy trong buổi lễ khác có sự tham dự của quan chức tình báo Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq, quan chức chính quyền khu tự trị Kurdistan, và các thành viên cấp cao đảng Bình đẳng và Dân chủ Nhân dân (DEM) ủng hộ người Kurd của Thổ Nhĩ Kỳ.

Tại đại hội đảng lần thứ 12 diễn ra hồi tháng 5, PKK đã quyết định giải thể cơ cấu và chấm dứt phương thức đấu tranh vũ trang. PKK tuyên bố họ đã khiến vấn đề người Kurd được quan tâm "đến mức phải giải quyết thông qua chính trị dân chủ" và hiện tại họ đã "hoàn thành sứ mệnh lịch sử".

Động thái diễn ra sau khi người sáng lập PKK là Abdullah Ocalan, bị giam trên hòn đảo ngoài khơi Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ từ năm 1999, hồi tháng 2 kêu gọi lực lượng này giải giáp và giải tán.

Trong video hiếm hoi được công bố hôm 9/7, Ocalan kêu gọi quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ thành lập ủy ban để giám sát việc giải giáp và quản lý tiến trình hòa bình. Ankara đã bắt đầu thực hiện các bước để thành lập ủy ban này.

DEM và Ocalan đều cho rằng cần có những đảm bảo pháp lý và cơ chế nhất định để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình PKK chuyển đổi sang chính trị dân chủ.

Omer Celik, người phát ngôn đảng Công lý và Phát triển (AK) của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, cho biết quá trình giải giáp không nên kéo dài quá vài tháng.

Việc PKK giải tán sẽ đưa tới những hệ quả chính trị và an ninh sâu rộng đối với khu vực, trong đó có nước láng giềng Syria, nơi lực lượng người Kurd liên minh với lực lượng Mỹ. Theo ông Erdogan, PKK giải tán cũng tạo điều kiện để tái thiết khu vực đông nam Thổ Nhĩ Kỳ.

PKK, bị Thổ Nhĩ Kỳ, Mỹ và Liên minh châu Âu coi là nhóm khủng bố, tiến hành cuộc nổi dậy kể từ năm 1984. Mục đích ban đầu của họ là tạo dựng quê hương cho người Kurd, nhóm chiếm khoảng 20% trong số 85 triệu dân Thổ Nhĩ Kỳ.

PKK thực hiện nhiều vụ tấn công đẫm máu tại Thổ Nhĩ Kỳ trong các thập kỷ qua. Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần không kích các mục tiêu trên lãnh thổ Iraq và Syria trong chiến dịch chống lực lượng PKK tại đây. Hơn 40.000 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh kể từ khi PKK nổi dậy.

Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)