Đồng thời Magnus Carlsen khiến biến thể này ngày càng được ưa chuộng hơn so với cờ vua truyền thống vốn đã có bề dày lịch sử
Freestyle Chess còn được biết đến với tên gọi Fischer Random Chess hoặc Chess960, là một biến thể thú vị của cờ vua truyền thống. Điểm đặc biệt nhất của nó nằm ở vị trí bắt đầu ngẫu nhiên của các quân cờ ở hàng sau (trừ quân tốt).
Điều này tạo ra vô số thế trận độc đáo ngay từ nước đi đầu tiên, loại bỏ đáng kể lợi thế của việc học thuộc các khai cuộc truyền thống và khuyến khích tư duy sáng tạo, bản năng cờ của người chơi.
Ý tưởng cho loại cờ độc đáo này được phát minh vào năm 1996, bởi nhà vô địch cờ vua thế giới thứ 11, Bobby Fischer.

Các quân cờ bắt đầu ở các vị trí ngẫu nhiên, khiến biến thể này trở nên thú vị với các kỳ thủ
Mục đích chính của Fischer là giảm sự phụ thuộc vào việc học thuộc lòng các khai cuộc sâu rộng, điều mà ông tin rằng đã trở thành một phần quá lớn trong cờ vua đỉnh cao. Ông muốn tạo ra một môi trường, mà ở đó sự sáng tạo và kỹ năng cờ vua thuần túy sẽ đóng vai trò quyết định hơn.
Bởi vì với 960 vị trí bắt đầu khác nhau, người chơi gần như không thể chuẩn bị trước một cách chi tiết cho từng ván đấu.
Thay vào đó, các kỳ thủ phải dựa vào khả năng phân tích và ứng biến từ những nước đi đầu tiên.
Ưu điểm của Freestyle Chess
Ưu điểm vượt trội của Freestyle Chess nằm ở việc loại bỏ lý thuyết về khai cuộc, mở ra cơ hội cho những kỳ thủ sở hữu tư duy chiến thuật sắc bén, thay vì chỉ dựa vào khả năng ghi nhớ máy móc.
Từ những nước đi đầu tiên, thay vì tìm kiếm lối đi theo những "khai cuộc" định sẵn, Freestyle Chess đề cao tính sáng tạo và ứng biến khiến người chơi phải giải quyết những thế trận hoàn toàn mới lạ.
Chính sự khó đoán và những bất ngờ tiềm ẩn này đã mang đến một luồng gió mới, gia tăng đáng kể sức hấp dẫn cho người chơi và cả các khán giả theo dõi trận đấu.
Sức hút của các giải đấu và sự phát triển
Trong những năm gần đây, sức hút của Freestyle Chess ngày càng lan tỏa mạnh mẽ, minh chứng là sự ra đời của hàng loạt giải đấu quy mô lớn.
Tiêu biểu phải kể đến Freestyle Chess Grand Slam Tour danh giá, nơi quy tụ những tinh anh hàng đầu của làng cờ thế giới. Trong đó có cả những siêu đại kiện tướng như Magnus Carlsen, Hikaru Nakamura, Fabiano Caruana,...
Các giải đấu Freestyle Chess thường áp dụng thể thức đa dạng, kết hợp vòng bảng cờ nhanh kịch tính theo thể thức vòng tròn và giai đoạn loại trực tiếp căng thẳng ở cờ tiêu chuẩn. Đặc biệt, những trận hòa thường được giải quyết bằng loạt tie-break cờ nhanh hoặc cờ chớp nghẹt thở. Thậm chí đôi khi còn có cả ván Armageddon cân não.
Sự phát triển của Freestyle Chess còn nhận được sự ủng hộ nhiệt thành từ chính những kỳ thủ hàng đầu, những người nhìn nhận đây là một hướng đi đầy hứa hẹn cho tương lai của môn thể thao trí tuệ này. Đặc biệt hơn, Magnus Carlsen là một trong những người tiên phong nhiệt huyết nhất.

Vua cờ Magnus Carlsen và Nakamura là những người tiên phong đầy nhiệt huyết với biến thể chess960 - Ảnh: ChessBase India
Ngoài ra, giải thưởng chính là một yếu tố không thể bỏ qua khi nói về sức hút của chức vô địch Freestyle Chess.
Cụ thể tại chặng thứ 4 của giải Freestyle Chess Grand Slam vừa kết thúc cách đây ít ngày, tổng giá trị giải thưởng đã lên đến 750.000 USD. Đây là một con số khổng lồ, vượt xa mức thông thường của các giải đấu cờ vua truyền thống, hứa hẹn sẽ đưa Freestyle Chess lên một tầm cao mới.
Không chỉ vậy, sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng cờ vua trực tuyến hàng đầu như Chess.com và Lichess, với việc tích hợp tính năng chơi Freestyle Chess đã tạo điều kiện thuận lợi chưa từng có để người chơi trên toàn thế giới dễ dàng tiếp cận và trải nghiệm biến thể đầy sáng tạo này.

Giải đấu Freestyle Chess ngày càng quy tụ được nhiều kỳ thủ tham dự - Ảnh: ChessBase India
Giờ đây, Freestyle Chess đang dần được nhìn nhận như một nhân tố quan trọng trong tương lai của cờ vua.
Bằng cách loại bỏ đi sự nhàm chán cố hữu từ những khai cuộc đã được nghiên cứu sâu rộng, đồng thời đề cao tính sáng tạo đã giúp biến thể này có tiềm năng thu hút một cộng đồng khán giả mới mẻ, mang đến một luồng sinh khí mới cho bộ môn trí tuệ này.