Thiếu Lâm Tự - ngôi chùa được xem là “thánh địa võ thuật” của Trung Hoa - hiện nay không chỉ nổi tiếng bởi lịch sử hàng nghìn năm, mà còn gây chú ý bởi những tranh cãi xoay quanh bê bối của trụ trì.
Đại sư Thích Vĩnh Tín, người được mệnh danh là “nhà sư CEO”, đang đối mặt với loạt cáo buộc liên quan đến đời sống cá nhân.
Giữa tâm điểm bê bối và dòng xoáy hiện đại hóa, dư luận lại càng quan tâm đến câu hỏi cốt lõi: Thiếu Lâm Tự thực sự là gì? Để trả lời câu hỏi ấy, cần quay về với lịch sử hơn 1.500 năm của Thiếu Lâm Tự.
Thiếu Lâm Tự, còn gọi là Shaolin Monastery, tọa lạc tại chân núi Tung Sơn, huyện Đăng Phong, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc - nơi được UNESCO công nhận là di sản thế giới.
Được xây dựng từ năm 495 sau Công nguyên theo sắc lệnh của Hoàng đế Bắc Ngụy, Thiếu Lâm Tự không chỉ là trung tâm Phật giáo Thiền tông mà còn là biểu tượng sống động của võ học truyền thống Trung Hoa.
Trong suốt hơn 1.500 năm lịch sử, nơi đây đã trải qua nhiều biến cố, hưng thịnh và suy vong, nhưng vẫn luôn giữ vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa, tôn giáo và võ thuật Trung Quốc.
Ngay từ thời kỳ đầu, Thiếu Lâm Tự là nơi tu hành và dịch kinh của các vị tăng sĩ Phật giáo, trong đó có Bồ-đề-đạt-ma - vị tổ thứ 28 của Thiền tông - người được truyền tụng là đã truyền bá Thiền và đặt nền tảng cho sự kết hợp giữa thiền định và rèn luyện thể chất.
Truyền thuyết kể rằng ông đã ẩn cư trong hang núi chín năm để thiền định và sáng tạo ra các bài tập giúp tăng cường thể lực cho các nhà sư, mở đầu cho mối liên hệ giữa võ thuật và tu hành.
Võ thuật Thiếu Lâm không hình thành từ một sự kiện cụ thể, mà phát triển dần qua các thời kỳ do nhu cầu tự vệ, rèn luyện thể chất và phục vụ triều đình. Từ đời nhà Đường, Tống đến Minh - đặc biệt trong thời Minh - nhà nước phong kiến thường xuyên mời các võ tăng Thiếu Lâm tham gia bảo vệ hoàng cung, dẹp loạn. Từ đó, võ thuật Thiếu Lâm Tự càng khẳng định vị thế trong xã hội Trung Hoa.
Thiếu Lâm Tự cũng gắn liền với truyền thuyết về “Ngũ Tổ” - năm vị cao đồ sống sót sau khi chùa bị tàn phá bởi nhà Thanh. Năm vị cao tăng được cho là đã phát triển các chi phái võ thuật nổi tiếng ở miền Nam Trung Quốc như Vịnh Xuân quyền, Hồng Gia quyền, Thái Lý Phật quyền...
Võ thuật Thiếu Lâm thường được coi là “tổ chung” của nhiều hệ phái võ thuật Trung Hoa, với giả thuyết có tới 72 môn phái võ công như Long Quyền, La Hán Quyền, Ngũ Hình Quyền, Thiết Sa Chưởng, Thập Bát La Hán Trận…
Trong tiểu thuyết võ hiệp của Kim Dung, Cổ Long hay Ôn Thụy An, các tuyệt kỹ võ thuật này thường được lý tưởng hóa, nâng tầm thần thoại, tạo nên hình ảnh Thiếu Lâm như một “võ lâm thánh địa” không ai dám khinh thường.