Đồ bó hay đồ rộng?

Góc nhìn khoa học cho thấy, cả đồ bó lẫn đồ rộng đều có mặt tốt và không tốt. Việc chọn lựa cần cân nhắc kỹ theo từng bộ môn, thể trạng cá nhân, thậm chí cả thời tiết.

Trước hết, trang phục bó sát - hay gọi chính xác hơn là trang phục nén (compression wear) - vốn được phát triển ban đầu cho các vận động viên chuyên nghiệp, với mục đích hỗ trợ cơ bắp. 

Nhiều nghiên cứu, như công bố trên Journal of Sports Sciences (Anh, 2016) cho thấy đồ bó có thể giúp giảm rung lắc cơ trong lúc chạy hoặc nhảy, từ đó hạn chế mỏi cơ và bị chấn thương.

Ngoài ra áp lực nhẹ từ vải nén còn có tác dụng cải thiện tuần hoàn máu, giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh hơn sau buổi tập.

Không chỉ vậy, trang phục bó thường được làm từ chất liệu co giãn cao, có khả năng thấm hút và thoát mồ hôi nhanh, phù hợp với các môn thể thao cường độ cao. 

Về mặt tâm lý, nhiều người - đặc biệt là giới trẻ cho biết mặc đồ bó giúp họ tự tin và cảm thấy “năng động hơn”, bởi vóc dáng được định hình rõ nét.

Tuy nhiên đồ bó không phải lúc nào cũng là lựa chọn tối ưu. Trong nhiều trường hợp, mặc quá chật có thể gây cản trở hô hấp, tạo áp lực lên các mạch máu, hoặc khiến người tập cảm thấy bí bách, đặc biệt nếu tập trong điều kiện nóng, ẩm. 

Đối với người có huyết áp cao, người mới tập hoặc đang thừa cân, trang phục nén mạnh có thể gây khó chịu và thậm chí nguy hiểm nếu dùng sai cách.

Ngược lại, trang phục thể thao rộng rãi, thoáng khí đem lại cảm giác dễ chịu hơn trong nhiều hoàn cảnh. 

Với các bộ môn như yoga, khí công, thái cực quyền hoặc các lớp thể dục trị liệu nhẹ nhàng, sự linh hoạt trong cử động là ưu tiên hàng đầu - điều mà đồ bó đôi khi không đáp ứng được. 

Đồ rộng cũng thích hợp với người mới bắt đầu tập, hoặc những ai muốn tránh cảm giác “bị phô” nơi đông người.

Tuy vậy, đồ quá rộng cũng không ít rủi ro. Khi chạy bộ, đạp xe hoặc chơi các môn vận động mạnh, quần áo rộng có thể vướng vào thiết bị, hoặc gây lực cản gió, ảnh hưởng đến hiệu suất. 

Trong bóng đá hoặc hầu hết các môn đối kháng tốc độ cao, đồ rộng thùng thình có thể dẫn đến nhiều bất lợi. Đặc biệt, nếu chọn chất liệu cotton dày truyền thống, đồ rộng dễ giữ lại mồ hôi, khiến cơ thể bị lạnh, da dễ dị ứng hoặc nổi mẩn khi tập lâu.

Chọn đồ phù hợp

Theo chuyên gia vật lý trị liệu Jessica Matthews (Mỹ), người tập nên ưu tiên “chọn đồ phù hợp chuyển động, không quá bó ép nhưng cũng không rộng vướng víu, quan trọng là độ co giãn và thông thoáng của chất liệu".

Quan điểm này cũng tương đồng với hướng dẫn từ Học viện Y học thể thao Hoa Kỳ (ACSM), cho rằng việc lựa chọn trang phục nên “phù hợp môn tập, thể trạng và điều kiện môi trường”.

Thực tế mỗi môn thể thao có đặc điểm vận động riêng, từ đó kéo theo nhu cầu khác nhau về trang phục. 

Với chạy bộ và đạp xe - hai môn có chuyển động lặp lại cường độ cao - đồ bó được khuyến nghị mạnh mẽ vì giúp giữ ổn định cơ, giảm chấn động và ma sát. 

Đặc biệt, trong môn đạp xe, đồ rộng còn có thể gây nguy hiểm vì vướng xích hoặc cản khí động học. Bóng đá lại cần trang phục vừa vặn, không quá bó để giữ sự linh hoạt, nhưng cũng không rộng để tránh bị giật áo khi tranh chấp. 

Quần vợt và cầu lông yêu cầu cử động linh hoạt, nhảy bật và xoay người, nên đồ vừa người, thoáng khí là lựa chọn hợp lý. Với yoga hoặc các bài tập kéo giãn, đồ bó mềm có thể hỗ trợ tư thế, nhưng đồ hơi rộng vẫn chấp nhận được nếu không làm vướng động tác.

Không thể bỏ qua yếu tố thời tiết và mục tiêu tập luyện. Trong môi trường nóng ẩm, chất liệu siêu nhẹ, nhanh khô là bắt buộc, bất kể đồ bó hay rộng. 

Với người tập giảm cân, đồ bó có thể giúp nhận biết vùng mỡ thừa và điều chỉnh tư thế; nhưng với người tập thư giãn, trang phục rộng giúp tăng sự dễ chịu và tinh thần thả lỏng.