अचानक झपाट्याने केस गळणे, केस पांढरे होणे किंवा केस अकाली पांढरे होणे… या समस्यांमागे अनेकदा छुपा गुन्हेगार असतो. व्हिटॅमिन बी 12 ची तीव्र कमतरता. हे जीवनसत्व तुमच्या केसांच्या आरोग्यासाठी जीवनरक्षक आहे, कारण कमी पातळी केसांची वाढ कमी करू शकते आणि मुळे कमकुवत करू शकते. शरीरातील लाल रक्तपेशींच्या निर्मितीमध्ये B12 महत्त्वाची भूमिका बजावते आणि हे RBC केसांच्या मुळांपर्यंत ऑक्सिजन आणि पोषक द्रव्ये वाहून नेतात. त्यामुळे जेव्हा B12 कमी होते, तेव्हा टाळूला पुरेसा ऑक्सिजन मिळत नाही, फॉलिकल्स कमकुवत होतात आणि केस सहज गळतात.
इतकंच नाही तर B12 हा एक घटक आहे जो मेलॅनिनच्या निर्मितीमध्ये मदत करतो, ज्यामुळे केसांचा नैसर्गिक काळा रंग टिकतो. त्यामुळे या जीवनसत्त्वाच्या कमतरतेमुळे मेलेनिन कमी होते आणि लहान वयातच केस पांढरे होण्याची शक्यता वाढते. चांगली गोष्ट म्हणजे ही कमतरता योग्य आहाराने सहज भरून काढता येते. कारण शरीर स्वतः B12 तयार करत नाही, ते अन्नातून मिळणे आवश्यक आहे, आणि शाकाहारी लोकांमध्ये विशेषतः कमतरता असते, कारण B12 प्रामुख्याने प्राण्यांच्या उत्पादनांमध्ये आढळतो. दूध, दही, चीज आणि ताक हे शाकाहारी लोकांसाठी B12 चे सर्वात सोपे स्त्रोत आहेत; दररोज जेवणासोबत एक ग्लास दूध किंवा दही घेतल्याने फायदा होतो.
अंडी हे प्रथिनांसह B12 चा चांगला स्रोत आहे आणि अंड्यातील अंड्यातील पिवळ बलक भागामध्ये हे जीवनसत्व जास्त असते, त्यामुळे दररोज 1-2 अंडी खाल्ल्यास गरज पूर्ण होते. मांसाहार करणाऱ्यांसाठी, केस मजबूत करण्यासाठी सॅल्मन आणि ट्यूना सारख्या माशांमध्ये बी 12 आणि ओमेगा -3 दोन्ही असतात, परंतु तळलेले किंवा तळलेले मासे जास्त पौष्टिक मानले जातात. न्याहारी तृणधान्ये, सोया दूध, बदामाचे दूध आणि पौष्टिक यीस्ट यासारखे फोर्टिफाइड पदार्थ हे शाकाहारी लोकांसाठी उत्कृष्ट पर्याय आहेत.
दही हा देखील सहज उपलब्ध आणि उपयुक्त स्त्रोत आहे, कारण त्यातील प्रोबायोटिक्स पोषक तत्वांचे शोषण सुधारून B12 च्या कमतरतेवर फायदेशीर प्रभाव पाडतात. जर तुम्हाला अचानक केस गळणे, सतत थकवा येणे किंवा केस अकाली पांढरे होत असतील तर डॉक्टरांच्या सल्ल्याने बी12 तपासणी करून घ्यावी. योग्य आहार, नियमित दिनचर्या आणि संतुलित जीवनशैलीचा अवलंब केल्याने व्हिटॅमिन बी 12 ची कमतरता दूर होऊ शकते आणि केस दाट, मजबूत आणि नैसर्गिक चमकदार बनू शकतात.