GS Hoàng Văn Cường cho rằng phải đánh thuế cao người "thường xuyên mua đi, bán lại" nhà đất để hạn chế đầu cơ, thay vì áp chung mức 2%.

Thông tin này được Giáo sư Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nói tại thảo luận tổ hôm 5/11 về ba dự án luật, trong đó có Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi. Tại dự thảo, với giao dịch bất động sản, Chính phủ đề xuất thuế suất thu nhập cá nhân vẫn duy trì 2% giá trị chuyển nhượng từng lần.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, việc áp dụng chung mức 2% với người chỉ sở hữu một căn nhà và người thường xuyên mua bán là bất hợp lý. Ông ví dụ trường hợp người sở hữu duy nhất một căn nhà bán đi để lấy tiền đổi sang nơi ở khác, họ phải nộp thuế 2% giá trị bán, rồi lại mất thêm 0,5% phí trước bạ với căn nhà mới.

Trong khi đó, những người có tiền mua bất động sản, nhất là mua đất để đó chờ tăng giá 2-3 lần rồi mới bán cũng chỉ mất 2% thuế. "Nhóm này mới đẩy giá bất động sản đi lên", ông nhìn nhận.

Nguyên Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế quốc dân nói trên thế giới, người bán nhà đầu tiên, rồi mua ngay bất động sản có thể không bị đánh thuế. Ở chiều ngược lại, người mua đất, sau đó bán trong vòng 1 năm bị đánh thuế rất cao như Hàn Quốc đến hàng chục %. Quy định nhằm chống việc người có tiền mua đất để chờ quy hoạch, làm đường giúp tăng giá bán để hưởng chênh lệch.

Bởi vậy, Giáo sư đề nghị miễn thuế cho người bán nhà duy nhất và "phải đánh thuế cao những người thường xuyên mua đi, bán lại nhà đất. Việc này giúp nắn dòng tiền vào sản xuất kinh doanh, thay vì gom nhà đất, đẩy giá bất động sản. Theo ông Cường, việc này thực hiện được vì cả nước đang số hóa, làm sạch cơ sở dữ liệu đất. "Ai mua, bán lúc nào, giá bao nhiêu nắm được hết", ông cho hay.

Tương tự, đại biểu Trần Kim Yến (đoàn TP HCM) nói thuế với thu nhập chuyển nhượng bất động sản là điều mong muốn để hạn chế đầu cơ, đặc biệt tại các thành phố lớn. Tuy nhiên, bà Yến cũng cho rằng quan trọng phải tách biệt được nhà đầu cơ với những người có nhu cầu mua ở thực. "Nếu không tính toán kỹ, người mua nhà ở thực sẽ phải gánh thêm một khoản thuế nữa và rất khó để đạt được mong muốn có được nơi ở ổn định", bà chia sẻ.

Hồi tháng 7, Bộ Tài chính từng đề xuất áp dụng thuế với chuyển nhượng bất động sản của cá nhân bằng thu nhập tính thuế nhân (x) với thuế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng. Thu nhập tính thuế này được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Trường hợp không xác định giá mua và các chi phí liên quan, thuế thu nhập cá nhân được tính bằng giá bán nhân (x) với thuế suất. Mức thuế suất trong trường hợp này sẽ theo thời gian sở hữu, tối đa 10%.

Một số quốc gia đã sử dụng các công cụ thuế thu nhập cá nhân để tăng chi phí và giảm sức hấp dẫn của hành vi đầu cơ bất động sản trong nền kinh tế. Trong đó, thuế với lợi nhuận từ giao dịch bất động sản phù hợp với tần suất giao dịch, thời gian mua bán lại bất động sản cũng được áp dụng.

Ví dụ tại Đức, thuế thu nhập từ bất động sản áp mức thuế suất 14-42%. Cá nhân mua bán được miễn loại thuế này khi bất động sản sở hữu trên 10 năm hoặc không phải vì mục đích kinh doanh.

Tại Mỹ, chính sách chống đầu cơ bất động sản tùy thuộc vào luật riêng tại từng tiểu bang. Ở thành phố San Francisco, một người mua nhiều bất động sản và bán dưới 5 năm sẽ chịu mức thuế chuyển nhượng nhà là 14-24%. Tương tự, tại Singapore, đất mua đi bán lại trong năm đầu tiên bị đánh thuế 100% trên giá trị chênh lệch mua bán, sau đó giảm dần với các thời hạn dài hơn, theo Bộ Tài chính.

Tại phiên họp về đột phá phát triển nhà ở xã hội tháng trước, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu xây dựng chính sách thuế hợp lý nhằm ngăn chặn hành vi đầu cơ, thổi giá, chào bán nhà ở vượt quá mặt bằng chung của thị trường.

Anh Tú