สหรัฐพิจารณาหนุนเงิน ช่วยกัมพูชาสร้างสนามบินเตโช ตาเขมา หวังลดอิทธิพลจีน

นิกเคอิ เอเชีย (Nikkei Asia) รายงานว่า รัฐบาลสหรัฐประกาศว่ากำลังพิจารณามอบเงินช่วยเหลือการสร้างท่าอากาศยานนานาชาติ เตโช ตาเขมา (Techo Takhmao International Airport) ของกัมพูชา ซึ่งรองรับผู้โดยสารได้ 13 ล้านคนต่อปี และจะมาแทนที่สนามบินพนมเปญเดิม ซึ่งรองรับผู้โดยสารได้เพียง 5 ล้านคนต่อปี

ความเคลื่อนไหวดังกล่าวเกิดขึ้นท่ามกลางสภาวะสงครามการค้าที่กัมพูชาโดนสหรัฐเรียกเก็บในอัตรา 49% หนักสุดในอาเซียน และเป็นเวลาไม่กี่สัปดาห์หลัง สี จิ้นผิง (Xi Jinping) ประธานาธิบดีจีนเดินทางเยือนกลุ่มชาติอาเซียน แม้สหรัฐแทบจะระงับความช่วยเหลือกับทางกัมพูชาอยู่แล้วในช่วงเวลาที่ผ่านมา

การเงินเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศของสหรัฐ (DFC) ซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐบาลที่ร่วมมือกับภาคเอกชนในการระดมทุนสำหรับโครงการต่าง ๆ ในประเทศกำลังพัฒนา ก่อตั้งขึ้นในสมัยการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีวาระแรกของโดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ได้เผยแพร่รายงานการประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคม (ESIA) เกี่ยวกับการก่อสร้างสนามบินเตโช ตาเขมา

โดยเฉพาะผลกระทบของการเวนคืนที่ดิน ซึ่งสหรัฐเคยกล่าวหาว่ามีการละเมิดสิทธิมนุษยชน เพื่อขับไล่ผู้คนออกจากที่ดินรอบ ๆ การก่อสร้างสนามบิน

เอกสารดังกล่าวอยู่ในขั้นตอนเปิดรับฟังถึงวันที่ 12 กรกฎาคม บอกเพียงแค่โครงการกำลังอยู่ในเฟสแรก โดยไม่ระบุจำนวนเงินที่ต้องการช่วยเหลือ เงื่อนไขการจัดหาเงินทุน หรือการสนับสนุนใด ๆ อย่างไรก็ตาม สนามบินดังกล่าวกำลังจะเปิดใช้งานระยะแรกในวันที่ 10 กรกฎาคม หากผ่านการทดสอบขั้นสุดท้าย และผ่านการตรวจสอบงบการเงิน

สนามบินเตโช ตาเขมาเป็นการร่วมทุนระหว่างบริษัทการลงทุนกัมพูชาในต่างประเทศ (OCIC) สัดส่วน 90% และกรมการบินพลเรือน ซึ่งเป็นรัฐวิสาหกิจ (SSCA) อีก 10% บนพื้นที่ในจังหวัดกันดาล และจังหวัดตาแก้ว ห่างจากกรุงพนมเปญ ไปทางทิศใต้ระยะทาง 20 กิโลเมตร ด้วยเงินลงทุน 1.5 พันล้านดอลลาร์ (ราว 49,000 ล้านบาท)

การเงินเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศของสหรัฐยืนยันว่ากำลังดำเนินการตรวจสอบความครบถ้วนของโครงการสนามบิน ว่าเป็นไปตามมาตรฐานของบรรษัทการเงินระหว่างประเทศ (IFC) ซึ่งเป็นสมาชิกและหนึ่งในหน่วยงานภายใต้กลุ่มธนาคารโลกหรือไม่

คาร์ไลล์ เทเยอร์ (Carlyle Thayer) ศาสตราจารย์กิตติคุณที่มหาวิทยาลัยนิว เซาธ์ เวลส์ (New South Wales) ผู้เชี่ยวชาญด้านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มองว่าเป็นความพยายามของสหรัฐที่จะตอบโต้อิทธิพลของจีนในกัมพูชา หลังจีนช่วยปรับปรุงฐานทัพเรือเรียม (Ream Naval Base) ที่เมืองสีหนุวิลล์ ซึ่งสหรัฐกลัวว่าจะเอื้อให้กองทัพจีนเข้าถึงพื้นที่ดังกล่าวได้

อย่างไรก็ตาม ศาสตราจารย์ชี้ว่า สหรัฐควรปรับท่าทีกดดันที่มีต่อกัมพูชา หากต้องการช่วยสร้างสนามบินแห่งใหม่จริง ๆ