หมอเตือน เชื่อผิดๆ กินโปรตีนสูงแล้วผอม เทียบชัดๆ อก กับน่องไก่ อะไรดีกว่ากัน
วันที่ 5 มิถุนายน นพ.ฆนัท ครุธกูล อายุรแพทย์ผู้เชี่ยวชาญโรคหัวใจ นายกสมาคมโภชนาการเพื่อกีฬาและสุขภาพ เปิดเผยว่า ในฐานะที่ดูแลคนไข้โรคหัวใจ ซึ่งสิ่งสำคัญอย่างหนึ่งคือ การแนะนำอาหารที่เหมาะสม ทั้งเพื่อป้องกันภาวะอ้วน น้ำหนักเกิน อันจะนำมาซึ่งหลายโรค รวมทั้งโรคหัวใจ ด้วย โดยเรื่องหนึ่งที่ยังเป็นความเชื่อของคนที่ต้องการลดน้ำหนัก คือ การรับประทานเฉพาะโปรตีน และพยายามหลีกเลี่ยง ไม่กินข้าว แป้ง หรือคาร์โบไฮเดรต อย่างไรก็ตาม ในหลักการแล้ว การรับประทานโปรตีนเพียงอย่างเดียว หรือโปรตีนสูงไม่ได้แปลว่า ร่างกายจะผอมเร็ว
นพ.ฆนัท กล่าวว่า สำหรับการลดน้ำหนักนั้นหลายคนถูกชักนำให้เชื่อว่า อาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น อกไก่ล้วน เวย์โปรตีน หรือโปรตีนแท่ง คือทางลัดสู่หุ่นดี สุขภาพดี แต่หากรับประทาน อกไก่ปั่น หรือเวย์โปรตีนทุกวัน น้ำหนักจะไม่ลดลง แถมร่างกายยังจะมีความรู้สึก หิวเร็วขึ้น และ ร่างกายจะสะสมไขมัน โดยไม่รู้ตัว
“หมอจะเปรียบเทียบให้เห็นภาพ การให้พลังงาน ระหว่าง อกไก่ กับ สะโพกหรือน่องไก่ ในสัดส่วนที่เท่ากัน ซึ่ง งานวิจัยด้านโภชนาการสมัยใหม่เน้นว่า คุณภาพของพลังงาน สำคัญกว่าการนับแคลอรีเพียงอย่างเดียว เปรียบเทียบ อกไก่ล้วน 100 กรัม 165 kcal กับ น่องไก่ติดหนัง 80–90 กรัม 165 kcal เช่นกัน แม้ให้พลังงานใกล้เคียงกัน แต่ร่างกายตอบสนองต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ โปรตีนเพียว (ไร้ไขมัน) อย่างอกไก่หรือเวย์โปรตีน กระตุ้นอินซูลินได้ในระดับสูง แม้ไม่มีคาร์โบไฮเดรต โดยมีการศึกษายืนยันใน American Journal of Clinical Nutrition (2013) คนที่กินน่องไก่ในปริมาณพลังงานพอ ๆ กัน มักจะรู้สึกอิ่มนานกว่า กินน้อยลงในมื้อต่อไปโดยไม่รู้ตัว โปรตีนสูง อาจกลายเป็น กับดักสุขภาพ ถ้าไม่เข้าใจกลไก ตลาดสุขภาพเต็มไปด้วยผลิตภัณฑ์ที่โฆษณาว่า ลดน้ำหนักได้ ด้วยโปรตีนสูง ไขมันต่ำ ไม่ใส่น้ำตาล เช่น อกไก่ปั่น เวย์โปรตีนชง ขนมโปรตีนแท่ง เส้นอัลมอนด์ หรือขนมคลีนที่มีโปรตีนแฝง แม้ดูดี แต่อาจเป็นดาบสองคมได้”นพ.ฆนัท กล่าว
นายกสมาคมโภชนาการเพื่อกีฬาและสุขภาพ กล่าวว่า กลไกที่มักถูกมองข้าม ก็คือ 1.โปรตีนล้วน + ไขมันต่ำ ย่อยเร็ว กระตุ้นอินซูลิน 2. อินซูลินสูง ร่างกายเข้าสู่โหมด สะสมพลังงาน 3. ความอิ่มอยู่ไม่นาน หิวบ่อย ทำให้ วนลูปกินจุกจิก 4. อาหารที่ไม่ครบหมู่ เช่น ไม่มีไขมันดี ไฟเบอร์ ร่างกายจะพยายาม เรียกร้องสารอาหาร
5.น้ำหนักคงที่หรือเพิ่ม ทั้งที่คิดว่ากินดีแล้ว ดังนั้น กินโปรตีนอย่าง ฉลา ไม่ใช่แค่ กินเยอะเท่านั้นจึงจะดีต่อร่างกกกาย หรือ ผู้ที่ต้องกกการลดน้ำหนัก
นพ.ฆนัท กล่าวว่า การรับประทานอาหารเพื่อลดน้ำหนักนั้น ไม่ใช่แค่จำนวนโปรตีน แต่ต้องดูความหลากหลาย สมดุล และช่วงเวลา เช่น เลือกแหล่งโปรตีน ธรรมชาติหลากหลาย เช่นไข่ ปลา ถั่ว เต้าหู้ หรือ น่องไก่ อย่ากลัวไขมันดี เช่น อะโวคาโด น้ำมันมะกอก ถั่วเปลือกแข็ง เพิ่มผัก-ไฟเบอร์ในทุกมื้อ เพื่อชะลอการดูดซึม ลดอินซูลิน ทั้งนี้ควรหลีกเลี่ยงการกินโปรตีนแบบ โดดเดี่ยว ทุกมื้อ เช่น อกไก่ต้มจืด หรือเวย์ชงเพียว ๆ ทั้งวัน และให้สังเกตสัญญาณร่างกายเช่น หิวไว อ่อนเพลีย หรือหงุดหงิดหรือไม่ หากมีอากการเช่นนี้แสดงว่า อาหารไม่สมดุล
นพ.ฆนัท กล่าว สำหรับสายฟิตเนสหรือคนที่ต้องใช้เวย์ย์โปรตีน ก็ไม่ได้แย่ หรือผิด แต่ต้องใช้ ให้ถูกเวลา โดย เวย์โปรตีนนั้น เหมาะกับหลังออกกำลังกายทันที เพื่อซ่อมแซมกล้ามเนื้อ แต่ไม่ควรใช้แทนมื้ออาหารหลักโดยไม่มีไขมันดีหรือผัก ทั้งนี้ แนะนำให้กินร่วมกับคาร์บดี เช่น กล้วย ข้าวโอ๊ต และไขมันดีเล็กน้อย เช่น ถั่วหรือน้ำมันมะพร้าว สรุปคือ น้ำหนักไม่ได้ลดเพราะแค่ โปรตีนสูง หรือ แคลอรีต่ำ แต่น้ำหนักลดเพราะคุณควบคุม พฤติกรรมหลังอาหาร ฮอร์โมนความอิ่ม และ ความเข้าใจในกลไกของร่างกาย ได้ต่างหาก
“อาหารไม่ใช่แค่พลังงาน แต่คือระบบประสานของฮอร์โมน สมอง และพฤติกรรม น่องไก่อาจดีกว่าอกไก่ในหลายกรณี เพราะมี ความสมดุลที่มากกว่า หมอแนะนำว่า อย่าติดกับคำว่า คลีน หรือ โปรตีนล้วน แต่ให้ รับประทานแบบสมดุลและเข้าใจกลไกของตัวเอง”นพ.ฆนัท กล่าว