จำให้แม่น! แพทย์ผู้เชี่ยวชาญเตือน วัตถุดิบทำอาหาร 4 ประเภท ปรุงได้เลยไม่ควรล้าง เสี่ยงเชื้อโรคแพร่กระจายทั่วครัว
หลายคนมีนิสัยชอบล้างวัตถุดิบทุกอย่างอย่างละเอียดหลังซื้อมา เพราะเชื่อว่าจะช่วยให้สะอาด ปราศจากแบคทีเรียและฝุ่น แต่ตามที่ ดร.พูนัม ซัคเดฟ ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์จากอินเดีย ให้ข้อมูลผ่าน WebMD การล้างอาหารบางชนิดมากเกินไปอาจให้ผลตรงกันข้าม และอาจยิ่งทำให้เชื้อแบคทีเรียแพร่กระจายไปทั่วห้องครัวมากขึ้น
ต่อไปนี้คือ 4 ประเภทอาหารที่ไม่จำเป็น และไม่ควร ล้างจนสะอาดหมดจดก่อนปรุง เพราะการผ่านความร้อนอย่างเหมาะสมต่างหากคือกุญแจสำคัญที่ทำให้อาหารปลอดภัย
1. เนื้อไก่และเนื้อแดง
เมื่อแกะออกจากบรรจุภัณฑ์ เนื้อไก่หรือเนื้อแดงสดมักมีเมือก กลิ่นคาว หรือเลือดสดติดอยู่ ทำให้หลายคนอยากล้างซ้ำ ๆ ให้สะอาด แต่ตามคำแนะนำของ ดร.พูนัม ซัคเดฟ และกระทรวงเกษตรของสหรัฐฯ (USDA) การล้างเนื้อดิบด้วยน้ำประปาไม่ได้ช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรีย กลับกันอาจทำให้เชื้อแพร่กระจายไปยังบริเวณรอบข้างได้
มีงานวิจัยพบว่า 60% ของเนื้อไก่ดิบมีเชื้อแบคทีเรีย และ 26% ของผู้ที่ล้างเนื้อไก่อาจเผลอแพร่เชื้อไปสู่วัตถุดิบอื่นโดยไม่รู้ตัว น้ำที่กระเด็นจากการล้างเนื้ออาจพาเชื้ออย่างซัลโมเนลลา (salmonella) หรือแคมไพโลแบคเตอร์ (campylobacter) ไปติดที่อ่างล้างจาน เขียง มีด หรือผักที่อยู่ใกล้ ๆ
สำหรับเนื้อไก่และเนื้อแดง ไม่จำเป็นต้องล้างจนหมดจด หากมีเมือกหรือเลือดก็แค่ล้างน้ำเย็นอย่างรวดเร็วแล้วซับให้แห้ง ที่สำคัญคือปรุงให้สุกทั่วถึง โดยเนื้อไก่ควรปรุงให้ถึงอุณหภูมิอย่างน้อย 75°C และเนื้อแดง 145°C เพื่อฆ่าเชื้อจากภายใน
2. เห็ด
หลายคนอาจไม่รู้ว่าเห็ดไม่ควรล้างมากเกินไป เพราะยิ่งล้างยิ่ง "ดูด" เชื้อโรค เนื่องจากผิวของเห็ดมีลักษณะคล้ายฟองน้ำ นุ่ม ฟู และดูดน้ำได้ง่าย หากล้างหรือแช่น้ำนาน น้ำจะทำให้เห็ดนิ่มยุ่ย เสียรสชาติ และยังเป็นช่องทางให้แบคทีเรียหรือสิ่งสกปรกจากมือหรืออ่างล้างจานย้อนกลับมาติดได้อีก
ความจริงแล้ว เห็ดส่วนใหญ่เพาะในสภาพแวดล้อมที่ควบคุมได้ จึงไม่จำเป็นต้องล้างเหมือนผักทั่วไป ถ้ามีดินหรือฝุ่นเล็กน้อยติดอยู่ ก็ใช้ผ้าสะอาดหรือกระดาษชุบน้ำหมาดเช็ดเบา ๆ ก็พอ หากต้องการล้างด้วยน้ำ ควรล้างเพียงไม่กี่วินาทีภายใต้น้ำไหล แล้วนำไปปรุงทันที ห้ามแช่นาน
3. ปลา
เช่นเดียวกับเนื้อสัตว์ดิบ ปลาสดมักมีกลิ่นคาวและเมือก ทำให้หลายคนรู้สึกอยากล้างให้สะอาดหลายรอบ แต่หากล้างปลาภายใต้น้ำประปานานเกินไป เชื้อแบคทีเรียจากผิวหรือเหงือกของปลาสามารถกระเด็นไปติดเครื่องมือในครัวหรือวัตถุดิบอื่นได้ ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนข้ามชนิด (cross-contamination)
ดร.ซัคเดฟแนะนำว่า หากปลามีสิ่งสกปรกมากเกินไป ให้ล้างน้ำอย่างเบา ๆ แล้วซับให้แห้ง หรือพักให้สะเด็ดน้ำ จากนั้นปรุงให้สุกทั่วถึง เพราะความร้อนขณะปรุงต่างหากที่เป็นปัจจัยสำคัญในการฆ่าเชื้อ ไม่ใช่การล้างด้วยน้ำมากแค่ไหน
4. ไข่ไก่
แม้ไข่จะดูเหมือนมีสิ่งสกปรกติดเปลือกจนต้องล้างทันทีหลังซื้อ แต่ความจริงแล้วไข่กลับเป็นข้อยกเว้นที่ควรดูแลเป็นพิเศษ เพราะเปลือกไข่มีชั้นบาง ๆ เรียกว่า "บลูม" (bloom) ที่ช่วยอุดรูเล็ก ๆ บนเปลือก และป้องกันไม่ให้เชื้อแบคทีเรียซึมเข้าไปข้างใน
หากคุณล้างไข่ทันทีหลังซื้อ น้ำจะชะล้างชั้นป้องกันนี้ออก ทำให้ไข่มีโอกาสปนเปื้อนเชื้อระหว่างการเก็บ โดยเฉพาะหากเก็บไว้ในที่ชื้น เช่น ตู้เย็น
ทางที่ดีที่สุดคือใช้ผ้าแห้งเช็ดคราบสกปรกที่เห็นได้ชัด แล้วเก็บในตู้เย็น เมื่อต้องใช้ ค่อยล้างด้วยน้ำสะอาดอย่างรวดเร็วแล้วเช็ดให้แห้ง ไม่จำเป็นต้องแช่หรือล้างถูจนสะอาดหมดจด