भारत अर्थव्यवस्था: भारताला एकाच दिवसात दोन मोठे धक्के बसले आहेत. हे धक्के अर्थव्यवस्थेशी संबंधित आहेत. इंडिया रेटिंग्ज अँड रिसर्च आणि एशियन डेव्हलपमेंट बँकेने भारताच्या आर्थिक दृष्टिकोन अंतर्गत चालू आर्थिक वर्षासाठी जीडीपी वाढ कमी केली आहे. दोघांचाही अंदाज आहे की चालू आर्थिक वर्षात भारताचा विकास अनुक्रमे 6.3 टक्के आणि 6.5 टक्के असू शकतो. डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या टॅरिफ आणि भू-राजकीय तणावामुळे हे दिसून येते. त्याच वेळी, दोघांनीही असेही म्हटले आहे की या कपातीनंतरही भारत जगातील सर्वात वेगाने वाढणारी अर्थव्यवस्था राहील.
हे दोन्ही अहवाल भारताच्या लक्ष्यासाठी एक मोठा धक्का मानला जाऊ शकतो, ज्या अंतर्गत भारताला 2047 पर्यंत विकसित करgन 30 ट्रिलियन डॉलर्सची अर्थव्यवस्था बनवायची आहे. दुसरीकडे, भारत आणि अमेरिका व्यापार करार करू शकलेले नाहीत. अशी अपेक्षा आहे की जर 1 ऑगस्टपूर्वी भारत आणि अमेरिकेत व्यापाराबाबत कोणताही करार झाला नाही, तर अमेरिकन अध्यक्ष भारताविरुद्ध टॅरिफ पत्र देखील जारी करु शकतात. ज्यामुळं देशाच्या अर्थव्यवस्थेला आणखी नुकसान होऊ शकते. युरोपियन युनियनने आधीच भारतातून येणाऱ्या रशियन तेलावर बंदी घातली आहे. इंडिया रेटिंग्ज आणि एडीबीने कोणत्या प्रकारचा अहवाल सादर केला आहे ते आम्ही तुम्हाला सांगतो.
इंडिया रेटिंग्ज अँड रिसर्चने बुधवारी चालू आर्थिक वर्ष 2025-26 साठी भारताचा विकासदर 6.3 टक्के इतका कमी केला आहे. एजन्सीने अमेरिकेतील शुल्कांवरील अनिश्चितता आणि कमकुवत गुंतवणूक वातावरणाचा हवाला दिला आहे. इंडिया रेटिंग्ज अँड रिसर्चने त्यांच्या मध्य-वर्षाच्या आर्थिक परिस्थितीत 2025-26 या आर्थिक वर्षासाठी भारताचा सकल देशांतर्गत उत्पादन (जीडीपी) विकासदर 6.3 टक्के राहण्याचा अंदाज वर्तवला आहे, जो डिसेंबरमध्ये त्यांच्या 6.6 टक्क्यांच्या अंदाजापेक्षा कमी आहे.
मुख्य अर्थतज्ज्ञ आणि सार्वजनिक वित्त प्रमुख देवेंद्र कुमार पंत म्हणाले की, अमेरिकेतील सर्व देशांवर एकतर्फी शुल्कवाढीमुळं अनिश्चित जागतिक दृष्टिकोन आणि अपेक्षेपेक्षा कमकुवत गुंतवणूक वातावरण हे प्रमुख प्रतिकूल परिस्थिती आहेत. त्याचवेळी, अनुकूल परिस्थितीमध्ये आर्थिक सुलभता, महागाईत अपेक्षेपेक्षा जास्त घट आणि 2025 मध्ये सामान्यपेक्षा जास्त पावसाचा अंदाज यांचा समावेश आहे. 2024-25 मध्ये (एप्रिल 2024 ते मार्च 2025) भारतीय अर्थव्यवस्थेचा विकासदर 6.5 टक्के दराने झाला.
व्यापार अनिश्चितता आणि उच्च अमेरिकन करांबद्दलच्या चिंतेमुळं आशियाई विकास बँकेने (ADB) बुधवारी 2025-26 या आर्थिक वर्षासाठी भारताचा विकास दर 6.7 टक्क्यांवरून 6.5 टक्क्यांपर्यंत कमी केला आहे. एप्रिल 2025 च्या तुलनेत जुलै आशियाई विकास अंदाज (ADO) मध्ये घट झाली असली तरी, भारत जगातील सर्वात वेगाने वाढणाऱ्या प्रमुख अर्थव्यवस्थांपैकी एक आहे. जुलै आशियाई विकास अंदाजानुसार, ही सुधारणा प्रामुख्याने अमेरिकन कर आणि संबंधित धोरण अनिश्चिततेचा परिणाम आहे. कमी जागतिक विकासाचा परिणाम आणि भारतीय निर्यातीवर अतिरिक्त अमेरिकन करांचा थेट परिणाम याशिवाय, वाढलेली धोरणात्मक अनिश्चितता गुंतवणूक प्रवाहावर परिणाम करू शकते.
ग्रामीण मागणीत सुधारणा झाल्यामुळे देशांतर्गत वापरात जोरदार वाढ होण्याची अपेक्षा आहे. सेवा आणि कृषी क्षेत्रे वाढीचे मुख्य चालक असतील आणि सामान्यपेक्षा जास्त मान्सून पावसाचा अंदाज कृषी क्षेत्राला आधार देईल. अहवालात 2026-27 या आर्थिक वर्षासाठी विकास दर 6.7 टक्के राहण्याचा अंदाज आहे. कच्च्या तेलाच्या किमती कमी होण्याची सुरुवातीची अपेक्षा आर्थिक वर्ष 2025-26 आणि आर्थिक वर्ष 2026-27 मध्ये आर्थिक घडामोडींना आधार देऊ शकते. आर्थिक सर्वेक्षणात 2025-26 या आर्थिक वर्षासाठी सकल देशांतर्गत उत्पादन (GDP) वाढीचा दर 6.3 टक्के ते 6.8 टक्के दरम्यान राहण्याचा अंदाज आहे. तर रिझर्व्ह बँकेने (RBI) चालू आर्थिक वर्षासाठी वाढीचा अंदाज 6.7 टक्क्यांवरून 6.5 टक्के केला आहे.
महत्वाच्या बातम्या:
आणखी वाचा