नवी दिल्ली: युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (यूपीआय) मध्ये लवकरच काही महत्त्वपूर्ण बदल होणार आहेत, जे डिजिटल पेमेंट जगात क्रांती घडवून आणतात. नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (एनपीसीआय), जे यूपीआय इकोसिस्टमची देखरेख करते, त्यांनी सिस्टमवरील दबाव कमी करण्यासाठी आणि विलंब आणि अयशस्वी व्यवहार यासारख्या समस्या दूर करण्यासाठी नवीन सीमा लागू केल्या आहेत. एनपीसीआयच्या मते, ही चरण यूपीआय अधिक गुळगुळीत आणि विश्वासार्ह बनवेल. पुढील महिन्यापासून यूपीआयमध्ये कोणते बदल लागू केले जातील हे आम्हाला कळवा, जे आपल्या डिजिटल पेमेंटच्या सवयीवर परिणाम करू शकते.

1. सर्वाधिक वापरल्या जाणार्‍या एपीआयवर बंदीवर बंदी घातली जाईल: 'पुनरावृत्ती' विनंती मुक्त केली जाईल

एनपीसीआयने अलीकडेच एक परिपत्रक जारी केले आहे ज्यात बँका आणि पेमेंट सर्व्हिस प्रदात्यांनी (पीएसपी) यूपीआय नेटवर्कवर सर्वात सामान्यपणे वापरल्या जाणार्‍या एपीआय (अनुप्रयोग प्रोग्रामिंग इंटरफेस) वापर मर्यादित करण्याचे आदेश दिले आहेत. यामध्ये शिल्लक चौकशी, ऑटोप आदेश पूर्ण करणे आणि व्यवहाराची स्थिती तपासणे यासारख्या एपीआयचा समावेश आहे. एनपीसीआयने असे म्हटले आहे की वारंवार एपीआय विनंत्यांमुळे यूपीआय नेटवर्कवरील दबाव वाढतो, ज्यामुळे सिस्टमच्या डाउनटाइमचा धोका वाढतो. हा बदल बर्‍याचदा या वैशिष्ट्यांचा वापर करणार्‍या वापरकर्त्यांसाठी असेल, जेणेकरून नेटवर्कमुळे अनावश्यक ओझे होऊ नये.

2. शिल्लक तपासणीची मर्यादा: आता दररोज फक्त 50 वेळा

पुढील महिन्यापासून, त्यांच्या खात्याचे यूपीआय वापरकर्ते शिल्लक तपासणी (खाते शिल्लक) केवळ दररोज 50 वेळा केवळ एनपीसीआय मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार केवळ सक्षम असेल, यूपीआय अॅपने पीक तासांमध्ये भार कमी करण्यासाठी शिल्लक चौकशीच्या विनंत्यांना मर्यादित करणे आवश्यक आहे. म्हणूनच, 24 तासांत प्रत्येक ग्राहकाची दररोज 50 वेळा मर्यादा निश्चित केली गेली आहे. हे चरण अशा वापरकर्त्यांसाठी महत्वाचे आहे जे वारंवार त्यांचे खाते शिल्लक तपासतात.

3. दुवा साधलेल्या खात्यांची यादी पहात आहे: आता दररोज फक्त 25 वेळा

यूपीआय वापरकर्त्यांना त्यांच्या मोबाइल नंबरशी जोडलेल्या बँक खात्यांची यादी प्रति अ‍ॅप प्रति अॅप केवळ 25 वेळा पुढील महिन्यापासूनच ही मर्यादा देखील लागू होईल हे पाहण्यास सक्षम असेल. या नियमाचा हेतू आहे की खात्यांच्या यादीमध्ये वारंवार प्रवेश करून सिस्टमवरील दबाव कमी केला जाऊ शकतो हे सुनिश्चित करणे.

4. व्यवहाराची स्थिती तपासत आहे: केवळ तीन वेळा आणि प्रत्येक वेळी 90 सेकंदांचा फरक

आता आपण कोणीतरी व्यवहार स्थिती आपण किती वेळा तपासू शकता, त्याची संख्या देखील तीन मर्यादित असेल. इतकेच नाही, किमान प्रत्येक तपासणी दरम्यान 90 सेकंदांचा फरक ते असणे आवश्यक असेल. हा बदल वापरकर्त्यांशी संबंधित आहे जे व्यवहार पूर्ण झाल्यानंतर वारंवार त्याच्या स्थितीची तपासणी करतात, ज्यामुळे नेटवर्कवर अनावश्यक भार होतो.

5. यूपीआय ऑटोपमधील बदल: निश्चित वेळेच्या मर्यादेत देय असेल

एनपीसीआय द्वारे यूपीआय ऑटोपे (यूपीआय ऑटोपे) व्यवहारासाठी निश्चित वेळ स्लॉट सादर केले जात आहेत. त्यानुसार, ईएमआय, युटिलिटी बिले, सदस्यता आणि इतर स्वयं-पेमेंट अनुसूचित देयके (अनुसूचित पेमेंट्स) विशिष्ट विंडो दरम्यान यादृच्छिकपणे प्रक्रिया करण्याऐवजी दिवसा प्रक्रिया केली जाईल. हा बदल ग्राहकांना नियमित पेमेंट केव्हा होईल हे जाणून घेण्यास मदत करेल आणि सिस्टमवरील अचानक भार कमी करेल.

6. हे नवीन नियम सर्व यूपीआय वापरकर्त्यांना लागू होतील

हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की ते नवीन मर्यादा सर्व प्लॅटफॉर्मवर सर्व यूपीआय वापरकर्ते यावर लागू होईल जे पेटीएम, Google पे, फोनपीई किंवा इतर कोणत्याही यूपीआय पेमेंट अॅप सारख्या अ‍ॅप्स वापरणार्‍या सर्वांना लागू होईल. पुनरावृत्ती विनंत्यांसह सिस्टम ओव्हरलोड करणार्‍या वापरकर्त्यांना संबोधित करण्यासाठी या सीमा सादर केल्या गेल्या आहेत.

7. बँकांची नवीन जबाबदारी: प्रत्येक आर्थिक व्यवहारानंतर उपलब्ध असलेल्या शिल्लकबद्दल माहिती देणे अनिवार्य आहे

एनपीसीआयच्या सूचनेनुसार, आता जारीकर्ता बँका प्रत्येक आर्थिक व्यवहार वापरकर्त्यांनी त्यांच्या खात्यांमधील उपलब्ध शिल्लकबद्दल माहिती दिली पाहिजे. ही एक महत्त्वाची पायरी आहे जी ग्राहकांना त्यांच्या खात्याच्या शिल्लकबद्दल अधिक स्पष्टता प्रदान करेल आणि डिजिटल व्यवहारांमध्ये पारदर्शकता वाढवेल.

एनपीसीआयची ही पायरी अधिक स्थिर, कार्यक्षम आणि सर्वांसाठी अधिक विश्वासार्ह बनविण्याचा एक महत्त्वपूर्ण प्रयत्न आहे. जरी काही वापरकर्त्यांना या नवीन सीमांशी समन्वय साधावा लागू शकतो, परंतु दीर्घकालीन फायद्यांच्या दृष्टीने हे एक आवश्यक पाऊल मानले जाते.