तुमच्या ओळखीत कोणीतरी असे असेल, जो डाव्या हाताने काम करत असेल. जगात बहुतांश लोक उजव्या हाताने काम करतात, पण सुमारे 10% लोक असे आहेत जे डाव्या हाताचा वापर करतात. अनेकदा त्यांना दैनंदिन जीवनात अनेक अडचणी येतात, कारण बहुतेक साधने उजव्या हाताच्या लोकांसाठी बनवलेली असतात. या लोकांच्या खास गुणांचा गौरव करण्यासाठी आणि त्यांच्या अडचणींबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी 13 ऑगस्ट रोजी ‘आंतरराष्ट्रीय लेफ्ट हँडर्स डे’ (International Left Handers Day) साजरा केला जातो.
दिवस साजरा करण्याची सुरुवात कशी झाली?या दिवसाची सुरुवात 1976 मध्ये डीन आर. कॅम्पबेल यांनी केली होती, जे ‘लेफ्ट-हँडर्स क्लब’चे संस्थापक होते. डाव्या हाताने काम करणाऱ्या लोकांच्या समस्या जगासमोर आणण्यासाठी त्यांनी हा दिवस साजरा करण्याचा निर्णय घेतला. उजव्या हाताने काम करणाऱ्यांच्या जगात डाव्या हाताच्या लोकांना कोणत्या समस्यांना तोंड द्यावे लागते, हे समाजाला दाखवून देणे हा त्यांचा उद्देश होता.
लेफ्ट हँडर्ससमोरील आव्हानेजगातील सुमारे 10% लोकसंख्या डाव्या हाताची आहे, पण अनेक साधने, मशीन्स आणि दैनंदिन वापराच्या वस्तू उजव्या हाताच्या लोकांसाठी तयार केल्या जातात. यामुळे, डाव्या हाताच्या लोकांना अनेक आव्हानांना तोंड द्यावे लागते:
शाळा आणि कार्यालयात समस्या: बहुतेक डेस्क, कात्री, नोटबुक आणि संगणकाचे माउस उजव्या हाताच्या लोकांनुसार डिझाइन केलेले असतात.
सामाजिक भेदभाव: काही संस्कृतींमध्ये डाव्या हाताने काम करणे अशुभ किंवा विचित्र मानले जाते, ज्यामुळे या लोकांना भेदभावाला सामोरे जावे लागते.
या दिवसाचे महत्त्व काय आहे?
हा दिवस केवळ डाव्या हाताने काम करणाऱ्यांच्या वैशिष्ट्यांचा सन्मान करण्यासाठी नाही, तर त्यांच्यासाठी योग्य सुविधा उपलब्ध झाल्या पाहिजेत हे समाजाला पटवून देण्यासाठीही आहे. या दिवशी अनेक कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते, ज्यात त्यांच्या समस्यांवर प्रकाश टाकला जातो.
काही प्रसिद्ध लेफ्ट हँडर्सजगभरात अनेक प्रसिद्ध व्यक्ती डाव्या हाताने काम करणाऱ्या आहेत, ज्यांनी आपापल्या क्षेत्रात उत्कृष्ट कामगिरी केली आहे:
विज्ञान: अल्बर्ट आईन्स्टाईन, आयझॅक न्यूटन.
राजकारण: बराक ओबामा.
खेळ: सचिन तेंडुलकर, राफेल नदाल.
मनोरंजन: ओप्रा विनफ्रे, लेडी गागा.
‘आंतरराष्ट्रीय लेफ्ट हँडर्स डे’ हा दिवस आपल्याला आठवण करून देतो की प्रत्येक व्यक्तीची स्वतःची काही वैशिष्ट्ये असतात आणि त्यांचा स्वीकार करणे महत्त्वाचे आहे.