आपल्या जवळच्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर त्यांच्या महत्त्वाच्या कागदपत्रांचे काय करायचे, हा प्रश्न अनेकदा समोर येतो. मृत व्यक्तींची ओळखपत्रे आणि कागदपत्रांचा गैरवापरासाठी वापरला जाण्याचा धोका असतो.
फसवणुकीचे प्रकार वाढण्याची शक्यता टाळण्यासाठी ही कागदपत्रे योग्य वेळी बंद करणे आवश्यक आहे. त्यासाठी काय करावे, याबद्दलची माहिती आपण जाऊन घेऊया.
मृत व्यक्तीचे आधार कार्ड पूर्णपणे रद्द करण्याची सोय सध्या उपलब्ध नाही. मात्र, ते लॉक करता येते. यासाठी UIDAI (Unique Identification Authority of India) शी संपर्क साधावा लागतो.
मृत्यूची नोंद देऊन संबंधित आधार आयडी लॉक करण्याची विनंती करता येते. जवळच्या आधार केंद्रालाही भेट देऊन ही प्रक्रिया पूर्ण करता येते. आधार कार्ड लॉक झाल्यानंतर त्याचा वापर कोणत्याही नवीन व्यवहारासाठी करता येत नाही.
मृत व्यक्तीच्या पॅन कार्डाचा गैरवापर टाळण्यासाठी आयकर विभागाशी संपर्क करणे आवश्यक आहे. यासाठी मृत्यू प्रमाणपत्र आणि आधार कार्ड सोबत घेऊन विभागाकडे जावे लागते.
संबंधित व्यक्तीचा पॅन नंबर देऊन ते ब्लॉक करण्याची विनंती करता येते. एकदा पॅन निष्क्रिय झाल्यानंतर त्याचा कोणत्याही आर्थिक व्यवहारात वापर होणार नाही.
मृत व्यक्तीचे मतदार ओळखपत्र रद्द करण्यासाठी निवडणूक आयोगाशी संपर्क साधावा लागतो. यासाठी फॉर्म 7 भरून सादर करावा लागतो.
मृत्यू प्रमाणपत्र, आधार कार्ड आणि पॅन कार्डच्या छायांकित प्रती सोबत द्याव्या लागतात. त्यानंतर संबंधित व्यक्तीचे नाव मतदार यादीतून वगळले जाते.