ธรรมศาสตร์ เปิดหลักสูตรฟรี พระเครื่อง 101 สอน แม่นพิมพ์ ชำนาญเนื้อ คุ้นเคยธรรมชาติพระ

เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม ผู้สื่อข่าวรายงานว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เปิดสอนหลักสูตรออนไลน์ เรียนรู้พระเครื่องเบื้องต้น หวังปูพื้นฐานให้กับประชาชนที่ยังไม่มีประสบการณ์ คาดปี 69 สอนเพิ่ม 5 หลักสูตร ดูเชิงลึกพระเบญจภาคี

รศ. สุดแดน วิสุทธิลักษณ์ ที่ปรึกษาสถาบันเสริมศึกษาและทรัพยากรมนุษย์ และอาจารย์ประจำคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) เปิดเผยว่า ปัจจุบันกระแสพระเครื่องกำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างสูง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างคอนเทนต์บนแพลตฟอร์มออนไลน์ ทั้ง TikTok และ Reels ฯลฯ จนนำไปสู่การสร้างเป็นภาพยนตร์ Netflix และได้รับความนิยมในหลายประเทศนั้น ได้ทำให้มีผู้คนหลากหลายอาชีพและหลากหลายช่วงวัยให้ความสนใจอย่างกว้างขวางขึ้น ซึ่งจำนวนไม่น้อยเป็นผู้ที่ยังไม่มีประสบการณ์และความรู้เกี่ยวกับพระเครื่องมากนัก

ทั้งนี้ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จึงได้มีการเปิดหลักสูตรเรียนรู้พระเครื่องเบื้องต้น บนแพลตฟอร์มการเรียนรู้ออนไลน์ของสถาบันเสริมศึกษาฯ หรือ TU NEXT ให้ประชาชนคนทั่วไปสามารถเข้าเข้าถึงความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพระเครื่องได้โดยไม่มีค่าใช้จ่าย โดยจะมีการสอนอย่างเป็นระบบ ทั้งในแง่ประวัติศาสตร์ ความหมายเชิงวัฒนธรรม ความเป็นศิลปะ ไปจนถึงการดู และการทำความเข้าใจพระเครื่อง ซึ่งจะช่วยให้มีพื้นฐานก่อนก้าวเข้าไปสู่วงการพระเครื่องได้อย่างรู้เท่าทัน

รศ. สุดแดน กล่าวต่อไปว่า แม้ที่ผ่านมาประเทศไทยจะมีกลุ่มผู้ให้ความรู้ด้านพระเครื่อง หรือที่เรียกว่าเซียนพระเป็นจำนวนมาก ซึ่งท่านผู้มีประสบการณ์เหล่านั้นก็ได้ผลักดันให้วงการพระเครื่องเป็นที่ยอมรับและขยายตัวไกลถึงต่างประเทศและได้ให้ความรู้ด้านพระเครื่องมาโดยตลอด แต่ทว่าในอีกมุมหนึ่ง ความรู้พระเครื่องก็อาจถูกผูกขาดอยู่กับกลุ่มเซียนพระบางกลุ่มเท่านั้น รวมถึงยังไม่มีสถาบันการศึกษาใดที่ให้ความรู้ได้อย่างเป็นระบบ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จึงเข้ามาให้บริการวิชาการและบริการสังคม ผ่านการเติมเต็มช่องว่างทางความรู้นี้

“อย่างกรณีของหลวงปู่ทวดที่เป็นข้อถกเถียงกันในสังคม ถือเป็นตัวอย่างที่ดีมากต่อการเรียนรู้ จากปรากฏการณ์ดังกล่าวนำไปสู่การตั้งคำถามของคนว่าพระแท้และพระปลอมคืออะไร ดูได้อย่างไรบ้าง นั่นทำให้วงการพระเครื่องเองก็ต้องมีคำตอบให้อย่างชัดเจนและเป็นระบบมากขึ้น เช่น ประวัติการสร้าง วิธีการสร้าง หรือตำนาน ฯลฯ รวมถึงมีการแลกเปลี่ยนกันมากขึ้นด้วย ซึ่งจะทำให้ความรู้ไม่ถูกผูกขาดไว้กับใครคนใดคนหนึ่ง ซึ่งแตกต่างกับในอดีตที่ผ่านมา ที่คนจะให้เซียนพระเท่านั้นเป็นผู้ตัดสิน” รศ. สุดแดน กล่าว

อิสรานุวัฒน์ ศรีคุณ อาจารย์ประจำสถาบันเสริมศึกษาและทรัพยากรมนุษย์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และวิทยากรร่วมของหลักสูตรเรียนรู้พระเครื่องเบื้องต้น กล่าวว่า หลักสูตรพระเครื่องเบื้องต้นที่ธรรมศาสตร์เปิดสอนจะช่วยให้ผู้เรียนมีความเข้าใจและทราบถึงวัตถุประสงค์ในการศึกษาของตัวเอง ว่าต้องการศึกษาในเชิงมูลค่ าคือการเช่าหาซื้อขายตามกลไกการตลาด หรือเชิงคุณค่าคือการสะสม ในฐานะผู้ศรัทธาหรือในแง่ความงดงามทางพุทธศิลป์

นอกจากนี้ จะช่วยให้เข้าใจถึงเกณฑ์การพิจารณาว่าพระแท้หรือไม่นั้น ในสังคมพระเครื่องมีหลากหลายกลุ่มและแต่ละกลุ่มจะมีเกณฑ์การชี้ขาดความเป็นพระแท้ที่แตกต่างกัน ดังนั้นภายใต้หลักสูตรของธรรมศาสตร์จะอธิบายในหลากหลายเกณฑ์ ไม่ใช่แค่การพิจารณาจากพิมพ์ทรง หรือจุดสังเกต หรือตำหนิในองค์พระเพียงอย่างเดียว แต่ต้องพิจารณาองค์ประกอบด้านพุทธศิลป์สกุลช่าง เนื้อหามวลสารที่นำมาสร้างพระ รวมถึงธรรมชาติ และความเก่าหรืออายุของการจัดสร้างพระด้วย กล่าวโดยสรุปคือ ต้องแม่นพิมพ์ ชำนาญเนื้อ และคุ้นเคยธรรมชาติพระ

“หลักสูตรนี้ไม่ได้มีวัตถุประสงค์ในการชี้นำว่า เกณฑ์การพิจารณาพระแท้ของกลุ่มใดเป็นเกณฑ์ที่ถูกต้อง เพราะธรรมศาสตร์ไม่ใช่กลุ่มหรือสมาคมใดในสังคมพระเครื่องที่จะมาชี้ขาด แต่ต้องการให้ผู้เรียนทราบความจริงว่า พระแท้หรือไม่แท้ ผู้เชี่ยวชาญแต่ละคนอาจมีความเห็นแตกต่างกันได้ สิ่งสำคัญคือต้องสามารถให้เหตุผลตามหลักวิชาการ ทั้งตรรกศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ศิลปศาสตร์ และวิทยาศาสตร์รองรับอย่างเป็นเหตุ เป็นผล และผู้เรียนต้องพึงระลึกไว้เสมอว่าการพิจารณาพระแท้นั้น อย่าหวังพึ่งพาความเห็นจากผู้อื่น เพราะในโลกนี้ไม่มีบุคคลใดหรือกลุ่มอาชีพใดที่ควรมีอำนาจตัดสินชี้ขาดความแท้ของพระเครื่อง นอกจากตัวผู้เรียนเอง ซึ่งต้องศึกษาโดยมีความรู้อย่างมากพอและสามารถอธิบายความแท้ของพระได้ด้วยตนเอง” อิสรานุวัฒน์ กล่าว

ศ. ดร.ธีระ สินเดชารักษ์ ผู้อำนวยการสถาบันเสริมศึกษาและทรัพยากรมนุษย์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า การเพิ่มความรู้และทักษะเฉพาะทางให้กับประชาชนผ่าน TU NEXT เป็นหนึ่งในบริการวิชาการให้แก่สังคมของ มธ. ที่ทางผู้บริหาร และอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ให้ความสำคัญอย่างมาก โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต และทำให้ประชาชนสามารถนำไปต่อยอดสร้างอาชีพเสริม หรือกลายเป็นอาชีพหลักต่อไปได้ เนื่องจากในอนาคตปัญญาประดิษฐ์ (AI) จะเข้ามามีบทบาทอย่างมากในการทำงาน และจะส่งผลให้ตลาดแรงงานมีความไม่แน่นอนมากขึ้น

ทั้งนี้ หลักสูตรการเรียนรู้ผ่าน TU NEXT ต่าง ๆ ที่ปัจจุบันมีทั้งหมดกว่า 200 หลักสูตร โดยแบ่งออกเป็น 7 หมวด ได้แก่ Art & Spiritualities, Good life & Wellbeing, Learn with Thammasat Lecturer, Thammasat initiative, Reskill & Upskill for communities and yourself, TU Faculties และ TU Partner นั้น ถูกออกแบบให้ตอบโจทย์กับความต้องการของสังคม ทั้งในเชิง Soft skill และ Hard skill ควบคู่กันไป สามารถดูหลักสูตรทั้งหมดได้ที่ https://tunext.icehr.tu.ac.th/

“ในปีงบประมาณ 2569 เรายังมีแผนจะเปิดคอร์สเพิ่มอีกประมาณ 60 คอร์ส โดยจะมีทั้งคอร์สด้าน AI กฎหมาย การจัดการความขัดแย้ง หรือการดูพระเครื่องก็จะมีเพิ่มเติมอีก 5 คอร์สที่เจาะจงมากขึ้น เช่น การดูพระเบญจภาคี รวมถึงกำลังมีการพูดคุยกันถึงการทำให้สามารถเก็บเป็นหน่วยกิตไว้เทียบโอนสำหรับเรียนต่อที่ธรรมศาสตร์ได้ในอนาคตด้วย เพื่อให้สามารถเรียนจบได้เร็วขึ้น โดยผู้ที่สนใจสามารถดูรายละเอียดได้ที่เว็ปไซต์ TU NEXT” ศ. ดร.ธีระ กล่าว