नवी दिल्ली: दृष्टीची देणगी जोपर्यंत ती कमी होत नाही तोपर्यंत ती गृहीत धरणे बहुतेक लोकांसाठी सामान्य आहे. छटा, आकार आणि चेहरे अस्पष्ट आणि ओळखण्यायोग्य नसल्यामुळे जग कमी रंगीबेरंगी होते आणि वाचन, वाहन चालवणे किंवा टीव्ही पाहणे आनंदापेक्षा कठीण होते. जरी मोतीबिंदू वेदनादायक नसले तरी ते कार्यात्मक निर्बंध घालू शकतात आणि दैनंदिन क्रियाकलापांची गुणवत्ता आणि आराम कमी करू शकतात.
डॉ रूपश्री बीव्ही, वरिष्ठ सल्लागार – कॉर्निया, शंकरा नेत्र रुग्णालय, शिमोगा यांनी मोतीबिंदूसह जगण्यासाठी काही सोप्या प्रो टिप्स शेअर केल्या.
सुरुवातीला, मोतीबिंदू लक्षात घेणे कठीण आहे. सुरुवातीला, वाचनासाठी अधिक प्रकाशाची आवश्यकता आणि चमकदार फ्लॅशलाइट्सचा नियमित वापर यामुळे चिडचिड होऊ लागली. दृष्टी अधिकाधिक विखुरलेली आणि धुके होत जाते आणि तपशिलांचे आकलन अशक्य होते. स्पष्ट दृष्टी कमी होणे निराशाजनक होऊ शकते कारण मोतीबिंदू हळूहळू विकसित होतो.
दैनंदिन कामे अधिक कठीण होतात. भक्कम चष्मा असतानाही पुस्तक किंवा वर्तमानपत्र वाचायला जास्त वेळ लागतो. ते शिजविणे कठीण आहे आणि पॅकेजवर काय लिहिले आहे ते वाचणे किंवा लहान प्रिंट वाचणे कठीण आहे. दिव्यांच्या चकचकीतपणामुळे किंवा दिव्यांच्या भोवतालमुळे विशेषतः रात्रीच्या वेळी वाहन चालवणे ही समस्या बनते आणि काहींनी सुरक्षिततेसाठी रात्रीच्या वेळी वाहन चालवणे टाळणे सामान्य आहे. हे बदल हरवलेल्या स्वातंत्र्याची भावना निर्माण करू शकतात.
मोतीबिंदू व्यक्तीच्या सामाजिक जीवनावरही परिणाम करतात. बागकाम, शिवणकाम आणि चित्रकला यासारख्या क्रियाकलाप, ज्यांना बारीक तपशीलवार दृष्टी आवश्यक असते. या उपक्रमांमध्ये सहभागी होऊ न शकल्याने लोक निराश होतात. सामाजिक संवादांवरही परिणाम होतो कारण मोतीबिंदू एखाद्या व्यक्तीला चेहरा ओळखू शकत नाही, टक लावून पाहत नाही किंवा एखाद्या व्यक्तीचे भाव वाचू शकत नाही. स्क्विंटिंग किंवा प्रकाशाशी जुळवून घेण्याची गरज यामुळे संभाषण कंटाळवाणे होऊ शकते.
चांगली बातमी अशी आहे की मोतीबिंदू उलट करण्यायोग्य आहेत. ढगाळ लेन्स शस्त्रक्रियेने बाहेर काढले जाते आणि त्याच्या जागी एक नवीन, स्पष्ट लेन्स लावली जाते. ही एक नियमित, सुरक्षित प्रक्रिया आहे जी दृष्टी पूर्णपणे पुनर्संचयित करू शकते. शस्त्रक्रियेनंतर जग आश्चर्यकारकपणे उज्ज्वल आणि स्पष्ट आहे. रंग समृद्ध होतात, तपशिलांवर लक्ष केंद्रित केले जाते आणि दैनंदिन क्रियाकलाप एक ब्रीझ बनतात.
दैनंदिन जीवनाशी जुळवून घेण्यासाठी आणि त्यांच्या डोळ्यांचे संरक्षण करण्यासाठी शस्त्रक्रियेपूर्वी रुग्णांकडून अनेक उपयुक्त गोष्टी केल्या जाऊ शकतात. इष्टतम दृष्टी देण्यासाठी तुमचा चष्मा किंवा कॉन्टॅक्ट लेन्स योग्य असल्याची खात्री करा. अतिरिक्त लाइट आणि मॅग्निफिकेशन लेन्स किंवा इलेक्ट्रॉनिक रीडरसह वाचा, जिथे मजकूर आरामासाठी मोठा केला जाऊ शकतो. सनग्लासेस दिवसा तेजस्वी प्रकाश आणि चकाकी यांमुळे वेदना कमी करतात. रात्री गाडी चालवणे अवघड आहे, त्यामुळे शक्य असेल तिथे टाळा, किंवा चकाकी कमी करण्यासाठी रात्रीच्या ड्रायव्हिंग ग्लासेसचा वापर करा. मोतीबिंदूमुळे घरात अपघात होण्याचा धोका वाढतो. पायऱ्या चढताना किंवा खाली उतरताना किंवा असमान पृष्ठभागावर जाताना अतिरिक्त काळजी घेतली पाहिजे. चालण्याची काठी नेहमी (किंवा दुसरे स्थिरता उपकरण) सोबत ठेवावी. तसेच, तुमचे घर नीटनेटके, व्यवस्थित, गोंधळलेले नसलेले आणि स्वच्छ ठेवल्याने सैल चटई आणि दोरखंड पडणे टाळता येईल.
आहार आणि जीवनशैली देखील कारणीभूत असू शकतात. आहार आणि जीवनशैली देखील या समस्येचा भाग असू शकते. उदाहरणार्थ, उच्च फळे आणि भाजीपाला आहार घेणे, नियमित व्यायाम करणे, धुम्रपान न करणे आणि कोणताही रोग नियंत्रणात असणे, उदा., मधुमेह, एकंदर आरोग्य आणि डोळ्यांचे आरोग्य सुधारेल. हे मोतीबिंदूच्या विकासास प्रतिबंध करणार नाहीत, परंतु ते शस्त्रक्रिया आवश्यक असलेल्या बिंदूपर्यंत सुधारित दृष्टी आणि आराम प्रदान करतील.
मोतीबिंदू असलेली जीवनशैली तणावपूर्ण असू शकते. हे स्वातंत्र्य गमावण्याबद्दल निराशा किंवा चिंता आणू शकते. परंतु हे डोळ्यांच्या काळजीवर लक्ष केंद्रित करण्याची, आवश्यक असेल तेव्हा कार्य करण्याची आणि खरोखर मदत करू शकणारे उपचार स्वीकारण्याची संधी देखील प्रदान करते.
मोतीबिंदू दृष्टी ढग होईल, पण ढग जीवन आवश्यक नाही. योग्य काळजी आणि व्यावहारिक हस्तक्षेपाने, व्यक्ती अजूनही दैनंदिन क्रियाकलाप, छंद आणि सामाजिक संवादाचा आनंद घेऊ शकतात. स्पष्ट आणि तीक्ष्ण दृष्टी हे केवळ स्पष्ट पाहण्याचे कार्य नाही तर स्पष्ट जगणे आहे.
