आजकाल रात्री उशिरापर्यंत जागरण करणे, फोन स्क्रोल करणे, टीव्ही किंवा लॅपटॉपवर काही पाहत राहणे, हे सर्वसामान्य झाले आहे. अनेक लोक, विशेषतः तरुणाई, रात्री 12:00 नंतर झोपण्याचे प्रमाण वाढले आहे. मात्र, हा तसा गंभीर विषय आहे कारण यामुळे शरीरावर अनेक नकारात्मक परिणाम होतात. कमी झोपेचे दुष्परिणाम केवळ मानसिकच नाहीत तर शारीरिक आरोग्यावरही गंभीर परिणाम करतात. शरीर तंदुरुस्त ठेवण्यासाठी व्यायाम, आहार आणि मानसिक तंदुरुस्तीइतकीच झोप महत्त्वाची आहे. होय, जर तुम्हाला निरोगी शरीर हवे असेल, तर रात्री चांगली झोप लागणे, योग्य वेळी झोपणे आणि योग्य वेळी जागे होणे खूप गरजेचे आहे. चला तर मग जाणून घेऊया की रात्री उशिरा झोपल्याने तुमच्या शरीरावर कोणते परिणाम होतात.

istockphoto

रात्री उशिरा झोपणे आणि शरीरावर होणारा परिणाम

रात्री झोप येण्याच्या नैसर्गिक वेळेला जर आपण उशीर केला, तर शरीराच्या नियमित क्रियावलीत बदल होतो. शरीराला दिवसभराच्या कामांनंतर विश्रांतीची आवश्यकता असते, आणि झोप ही त्या विश्रांतीसाठी अनिवार्य आहे. शरीरातील हार्मोन्स नियंत्रित ठेवण्यासाठी झोप आवश्यक असते. उशिरा झोपल्यामुळे हार्मोन्सची साखळी विस्कळीत होते.

झोप ही वजन नियंत्रणामध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावते. कमी झोपल्यास शरीरात स्ट्रेस हार्मोन (कॉर्टिसोल) वाढतो, ज्यामुळे भूक लागते. तसेच शरीराच्या चयापचय प्रक्रियेत बदल होतो. परिणामी, अधिक प्रमाणात अन्न सेवन केले जाते आणि वजन वाढते.

कमी झोपल्यास स्मरणशक्तीवर नकारात्मक परिणाम होतो. झोप शरीर आणि मनाला नवीन ऊर्जेने भरते, परंतु कमी झोपेमुळे ताण-तणाव आणि नैराश्य येऊ शकते. नीट झोप न झाल्याने दिवसातून विचार करण्याची क्षमता, कार्यक्षमता कमी होते.

हृदयविकाराचे जोखीम वाढते

नियमित रात्री उशिरा झोपल्यामुळे हृदयविकाराचा धोका वाढतो. कमी झोपेमुळे रक्तदाब अनियंत्रित होऊ शकतो. तसेच, हृदयाच्या पेशींवर ताण येतो. यामुळे हृदयविकार, स्ट्रोक यांसारख्या समस्या होऊ शकतात.

रोगप्रतिकारक शक्तीवर परिणाम

रात्री कमी झोपल्याने शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होते. शरीराच्या विविध पेशींना रात्री झोपेच्या वेळेसच विश्रांती मिळते. अशा वेळी कमी झोप मिळाल्यास शरीराची रोगांशी लढण्याची क्षमता कमी होते आणि त्यामुळे सर्दी-ताप यासारखे लहान-मोठे आजार वारंवार होऊ शकतात.

चिडचिड आणि मनस्थितीतील बदल

कमी झोपेचे आणखी एक महत्त्वाचे दुष्परिणाम म्हणजे चिडचिड आणि मनस्थितीत होणारे नकारात्मक बदल. नीट झोप न मिळाल्याने मनुष्य तणावाखाली असतो, आणि त्यामुळे चिडचिड वाढते. यामुळे आपले नातेसंबंध देखील प्रभावित होऊ शकतात.

हेही वाचा :Malaika Arora नं दाखवली Danda Yoga ची टेक्निक; जाणून घ्या त्यातील 4 फायद्याच्या गोष्टी

रात्री उशिरापर्यंत जागणे टाळा आणि निश्चित वेळेला झोपण्याची सवय लावा. स्क्रीन टाईम कमी करा, तणाव कमी करण्यासाठी योग, ध्यान यांचा अवलंब करा. शरीराला विश्रांतीची आवश्यक वेळ द्या. रोजच्या जीवनशैलीत लहानसे बदल केल्यास, शरीरावर त्याचे सकारात्मक परिणाम दिसू शकतात.झोपेच्या वेळेचे महत्व लक्षात घेऊन, योग्य जीवनशैली ठेवा.