‘พระโพธิสัตว์กวนอิม’ สุดยอดฝีมือไฟน์อาร์ตบนกระดาษอายุยืนยาวพันปี เทคนิคพิเศษหนึ่งเดียวในโลก ขนาด 4 เมตร จากปลายพู่กัน ‘อ.หวัง ฉางลี่’ ศิลปินชื่อดังของจีน

นับเป็นครั้งแรกของประเทศไทย สำหรับนิทรรศการภาพเขียน “พระโพธิสัตว์กวนอิม” THE PROFOUND BEAUTY ART EXHIBITION สุดยอดฝีมือไฟน์อาร์ต ท่ามกลางหุบเขางดงาม โดยศิลปินฝีมือลือเลื่องในระดับสากล ‘ปรมาจารย์หวัง ฉางลี่’ ศิลปินผู้ฝากผลงานไว้ในพระราชวังต้องห้าม ณ ประเทศจีน

จัดโดย การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ร่วมกับ มหาวิทยาลัยมหิดล และ หอมนสิการ จ.สระบุรี แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมผสานด้วยพุทธศาสนาอย่างลงตัว หนึ่งในสถานที่ซึ่งได้รับการโหวตได้รับคะแนนสูงสุดให้เป็นสุดยอด Unseen น่าเที่ยวประจำจังหวัดสระบุรี

อ.หวัง ฉางลี่ ได้นำงานศิลป์ที่บรรจงวาดพระโพธิสัตว์กวนอิม โดยมีเทคนิคพิเศษหนึ่งเดียวในโลก ขนาดยักษ์ 4 เมตร มาจัดแสดง 6 ภาพ มูลค่ารวมกว่าหนึ่งพันล้านบาท เพื่อเชิดชูคุณธรรมพระโพธิสัตว์กวนอิม ผู้เปี่ยมเมตตาและบันดาลพรให้มนุษย์ พร้อมสานสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมไทย-จีนผ่านงานศิลปะชั้นสูง

ทั้งนี้ อาจารย์หวัง ฉางลี่ ศิลปินนักวาดภาพพระพุทธศาสนาระดับหอเกียรติยศแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน ผู้นำศิลปะแห่งศรัทธาจากฝั่งตะวันออก ได้รับความนิยมจากฝั่งตะวันตก จากความสำเร็จในการแสดงภาพวาดที่โรม ฟลอเรนซ์ ซิดนีย์ ลอนดอน และปารีส

ผลงานโดยอาจารย์หวัง ฉางลี่ จึงได้รับการยกย่องจากวงการศาสนาว่า เป็นบุคคลที่สร้างผลงานให้มีความศักดิ์สิทธิ์ได้ทั้งรูปแบบโบราณและสมัยใหม่ จนทำให้พิพิธภัณฑ์ต่างๆ พากันสะสม และหลายชิ้นถูกนำไปเป็นของขวัญแห่งชาติ มอบแด่ผู้นำของแต่ละประเทศ

นอกจากนี้ในปี 2014 อาจารย์หวัง ฉางลี่ได้ออกแบบมังกรและหงส์น่ารักคู่หนึ่งชื่อว่า ‘จ้วงจ้วงและเหม่ยเหม่ย’ และได้รับเลือกเป็นสัญลักษณ์มงคลของพระราชวังต้องห้ามอีกด้วย

อาจารย์หวัง ฉางลี่ มีปณิธานที่จะวาดภาพพระโพธิสัตว์กวนอิมขนาดใหญ่ทั้งหมด 33 ภาพ จาก 33 ปาง เท่านั้น โดยปัจจุบันวาดเสร็จไปแล้ว 11 ภาพ ใช้เวลาทั้งหมด 10 ปี และได้นำมาจัดแสดงในประเทศไทย 6 ภาพ หรือ 6 ปาง ประกอบด้วย

ปางที่ 1 พระโพธิสัตว์กวนอิมจ้งเป่า ปกปักคุ้มครอง ผู้มีพลังอันไร้ขอบเขต และเปี่ยมด้วยคุณงามความดีที่นำมาซึ่งประโยชน์และความมั่งคั่งแก่โลก

ปางที่ 1 พระโพธิสัตว์กวนอิมจ้งเป่า ปกปักคุ้มครอง

ปางที่ 2 พระโพธิสัตว์กวนอิมเหลียนอั้ว ผู้ทรงมีโพธิญาณแห่งการนำโชค สามารถแก้ไขปัญหาต่างๆ ทั้งทางกายและใจ ช่วยให้ทุกอย่างสำเร็จลุล่วงอย่างไม่มีอุปสรรค

ปางที่ 2 พระโพธิสัตว์กวนอิมเหลียนอั้ว

ปางที่ 3 พระโพธิสัตว์กวนอิมหยางหลิ่ว ผู้สามารถขจัดภัยพิบัติและโรคภัยทั้งปวง บันดาลลมฝนสม่ำเสมอตกต้องตามฤดูกาล ผลผลิตทางการเกษตร ผลิดอกออกผล ประเทศชาติมั่งคั่ง ประชาชนผาสุก

ปางที่ 3 พระโพธิสัตว์กวนอิมหยางหลิ่ว

ปางที่ 4 พระโพธิสัตว์กวนอิมหยวนกวง ผู้ทรงขจัดปัดเป่าภัยพิบัติและความยากลำบากในชีวิตให้แก่สรรพสัตว์ทั้งหลาย นำพาซึ่งความสงบสุขและความยินดีมาให้

ปางที่ 4 พระโพธิสัตว์กวนอิมหยวนกวง

ปางที่ 5 พระโพธิสัตว์กวนอิมเต๋อหวัง สัญลักษณ์ของคุณธรรมอันล้ำเลิศ หรือธรรมราชา เป็นสัญลักษณ์ของความเจริญก้าวหน้าในงานราชการ ตำแหน่งสูงส่ง และอำนาจยิ่งใหญ่ ประชาชนทุกคนเคารพนับถือ

ปางที่ 5 พระโพธิสัตว์กวนอิมเต๋อหวัง

ปางที่ 6 พระโพธิสัตว์กวนอิมฉือเหลียน ปกปักคุ้มครองลูกหลานให้มีความสามารถโดดเด่นเป็นเลิศ เจริญรุ่งเรือง

โดยทุกปาง อาจารย์หวัง ฉางลี่ ได้สร้างสรรค์เทคนิคพิเศษเพียงหนึ่งเดียว ทั้งกระดาษและสีที่ทำขึ้นเอง ด้วยเคล็ดลับเฉพาะตัวที่ไม่มีการถ่ายทอดให้แก่ผู้ใด ลายเส้นในการวาดของอาจารย์เปี่ยมไปด้วยชีวิตชีวา ให้ความรู้สึกถึงการเคลื่อนไหว ปลายอาภรณ์ปลิวไสวตามสายลม ซึ่งถือเป็นสุดยอดของลายเส้นในศิลปะจีนและได้รับการยกย่องจากศิลปินท่านอื่นว่าเป็น ‘อัจฉริยะเทพแห่งพู่กัน’

อาจารย์หวัง ฉางลี่ ปัจจุบันอายุ 50 ปี กล่าวว่า พระโพธิสัตว์กวนอิมมีทั้งหมด 33 ปาง โดยได้ฝึกวาดภาพพระโพธิสัตว์กวนอิมตั้งแต่อายุ 5 ขวบ ภาพพระโพธิสัตว์กวนอิมจึงเป็นภาพที่วาดเยอะที่สุด ประมาณ 80 เปอร์เซ็นต์

“เหตุผลที่ศรัทธาพระโพธิสัตว์กวนอิม เนื่องจากเจ้าแม่กวนอิมเป็นบุคคลสำคัญของศาสนาพุทธ และคนจีนเกือบทุกคนนับถือ จึงวาดภาพของพระโพธิสัตว์กวนอิม เพื่อให้ผู้ที่นับถือได้มาไหว้ขอพรภาพพระโพธิสัตว์กวนอิมทุกภาพมาจากนิมิตจากการนั่งสมาธิของอาจารย์ ไม่มีต้นแบบ

ซึ่งก่อนวาดจะจุดธูปแล้วนั่งสมาธิเพื่อให้ควันธูปเชื่อมโยงกับสรรค์ ซึ่งภาพก็จะลอยอยู่ข้างหน้าระหว่างที่กำลังหลับตาก็จะเห็นได้ชัดเจน เวลาวาดภาพก็จะรู้สึกสงบนิ่ง ความคิดโปร่งใสไม่ได้คิดอะไรเลย คิดแต่การวาดภาพอย่างเดียว โดยวาดจากสิ่งที่มองเห็นในสมาธิเท่านั้น ไม่ได้ตกแต่งเพิ่มเติมแต่อย่างใด ลายเส้นเมื่อวาดแล้วจะไม่มีการหยุด ต้องวาดให้สุดของลายเส้น”

สำหรับเอกลักษณ์ทางศิลปะด้านการวาดภาพของอาจารย์หวังฉางลี่นั้น จะมีสไตล์และเทคนิคการวาดที่ไม่เหมือนใคร รวมถึงการใช้ลายเส้น การจัดการสี และความคิดสร้างสรรค์

-การใช้ลายเส้น
ภาพวาดของอาจารย์หวังฉางลี่มีชื่อเสียงในการวาดลายเส้นที่เปียมด้วยชีวิตชีวา ด้วยเทคนิคการเปลี่ยนแปลงการเคลื่อนไหวของปลายพู่กันอย่างอิสระตลอดเวลา สัมผัสได้ถึงจังหวะของความหนักเบาและช้าเร็ว เมื่อวาดลายผ้าก็ทำให้ผ้าดูลื่นไหล พลิ้วสะบัด มีความกว้างหลวม ชายกระโปรงปลิวตามสายลม การวาดลักษณะนี้ได้เข้าถึงจุดสูงสุดของลายเส้นในศิลปะภาพวาดจีนที่เรียกว่า “เฉาอีชูสุ่ย อู๋ไต้ตังเฟิง”

ลายเส้นพู่กันลักษณะนี้เรียกว่า “เกากู่โหยวซือ” หรือ เทคนิคการวาดลายเส้นแบบโบราณที่ละเอียดและพริ้วไหว และได้กลายเป็นตัวแทนของการวาดสไตล์แบบโปร่งโล่ง มีทั้งความเร็วและพลัง ประหนึ่งสายลมกำลังพัดกระจายทั่วผนัง

-การจัดการใช้สี
การใช้สีในผลงานของอาจารย์หวังฉางลี่เรียบง่ายและงดงาม โดยการเติมสีทีละชั้น ๆ ในรูปทรงที่แม่นยำ วิธีการจัดการสีลักษณะนี้ทำให้ผลงานที่ดูเหมือนเรียบง่ายแต่เมื่อพินิจมองให้ดีแล้วกลับมีความหลากหลายทางสีสันเป็นอย่างมาก เป็นแนวทางใช้สีที่แปลกใหม่

-ความคิดสร้างสรรค์
การวาดภาพของอาจารย์หวังฉางลี่จะไม่ตกอยู่ในรูปแบบเดิม ๆ และมีความกล้าที่จะสร้างสรรค์สิ่งใหม่ๆ ผลงานของเขาแสดงให้เห็นถึงการคิดค้นนวัตกรรมและความล้ำหน้าในเทคนิคการวาดภาพแบบดั้งเดิม และได้สร้างสรรค์ผลงานในแบบที่ไม่เคยมีมาก่อน และมีความโดดเด่นเฉพาะตัว หรือที่เรียกว่า “แนวทางการวาดภาพสะท้อนจิตวิญญาณ” นอกจากนั้นอาจารย์หวังฉางลี่ยังมีความกล้าที่จะลองใช้เทคนิคและสไตล์ใหม่ ๆ ในการสร้างสรรค์การวาดภาพอยู่เสมอ

โดยสรุปแล้ว เอกลักษณ์ทางศิลปะของอาจารย์หวังฉางลี่ ไม่เพียงแต่แสดงให้เห็นถึงทักษะการวาดภาพที่ยอดเยี่ยมของเขาเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความกล้าหาญและความมุ่งมั่นในการค้นคว้าเพื่อสร้างสรรค์ผลงานทางศิลปะอีกด้วย คุณสมบัติเหล่านี้ทำให้เขามีสถานะสำคัญในประวัติศาสตร์การวาดภาพของจีน ศิลปินหลายคนต่างชื่นชม และเปรียบเปรยสไตล์การวาดภาพของเขาว่า “เสินปี่เทียงเฉิง หรือ “อัจฉริยะเทพแห่งพู่กัน

-นวัตกรรมและการทดลอง
ผลงานของอาจารย์หวัง ฉางลี่เต็มไปด้วยจิตวิญญาณแห่งนวัตกรรมและการทดลอง เขามีความล้ำหน้าในด้านเทคนิคการวาดภาพ, การศึกษาโครงสร้างร่างกายมนุษย์, และการใช้สี ผลงานของเขาสมบูรณ์พร้อมทั้งรูปร่างและจิตวิญญาณมีความวิจิตรงดงาม ถือเป็นสมบัติอันล้ำค่าทางศิลปะแห่งมวลมนุษยชาติ

กระทั่งพระอาจารย์เจี้ยเหริ่น รองประธานสมาคมพุทธศาสนาแห่งประเทศจีน อาจารย์ของสตรีหมายเลข1 ได้จารึกข้อความบนแผ่นป้ายถึงภาพวาดพระโพธิสัตว์ของอาจารย์หวังว่า “กวนอิมแสดงปาฏิหาริย์” และยังยกย่องว่าอาจารย์หวัง ฉางลี่ เป็นที่สุดในการวาดภาพศักดิ์สิทธิ์ทั้งในประวัติศาสตร์ตราบจนถึงปัจจุบัน ด้วยระดับฝีมือที่ก้าวล้ำเหนือกว่าจิตรกรผู้เป็นตำนานในประวัติศาสตร์จีนอีกด้วย

อีกท่านหนึ่งคือพระมหาเถรฉางจาง กล่าวว่า “ภาพพระโพธิสัตว์กวนอิมของอาจารย์หวัง ฉางลี่ นั้น หากในชั่วชีวิตนี้ได้เห็นสักครั้ง ถือเป็นบุญมหาศาล”

เลขานุการสมาคมพุทธศาสนาแห่งประเทศจีน มณฑลกวางตุ้ง เจ้าอาวาสวัดตงฮว๋า พระมหาเถรว่านสิง กล่าวว่า- “อาจารย์หวัง ฉางลี่เป็นปรมจารย์ที่หาได้ยากยิ่งในรอบ 500 ปี”

-กระดาษข้าวเซวียนจื่อ
เป็นกระดาษอาร์ตคุณภาพสูงชนิดหนึ่งที่เหมาะสําหรับการเขียนตัวอักษรและภาพวาดพู่กันจีน ซึ่งมีต้นกําเนิดตั้งแต่สมัยราชวงศ์ถัง กระดาษเซวียนจื่อ มีคุณสมบัติที่ยอดเยี่ยมมากมาย ได้แก่ เก็บรักษาง่าย ทนทาน ไม่เปราะ และสีไม่ซีดจาง ดังนั้นจึงเป็นที่รู้จักกันดีว่าเป็น “กระดาษอายุยืนยาวพันปี” เปลือกไม้จันทน์เขียวเป็นวัตถุดิบเฉพาะที่สําคัญ

โดยกระดาษเซวียนจื่อคุณภาพสูงจะมีส่วนประกอบของเปลือกไม้จันทร์เขียวมากว่า 80% และมีขั้นตอนการผลิตมากถึง 108 ขั้นตอน จึงทำให้กระดาษทนทานและน้ำหมึกมีความคมชัด กระดาษข้าวเซวียนจื่อในงานจิตรกรรมของมาสเตอร์หวังฉางลี่ เป็นกระดาษทำมือที่มีคุณภาพสูงที่สุดและแต่ละแผ่นมีขนาดใหญ่เป็นพิเศษ มีช่างผู้ชำนาญการในขั้นตอนการผลิดมากกว่า 80 คน
พู่กันเสวียน

เป็นหนึ่งในสี่สมบัติล้ำค่าแห่งห้องหนังสือ ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกวัฒนธรรมของจีนในปี 2008 โดยเทคนิคการทำพู่กันเสวียนมีต้นกำเนิดในสมัยราชวงศ์ฉิน และเจริญรุ่งเรืองในสมัยราชวงศ์ถังและซ่ง ซึ่งมีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 2,000 ปี พู่กันเสวียน มีต้นกำเนิดในเขตหมู่บ้านหวงของอำเภอจิงเซี่ยน มีชื่อเสียงจากการเลือกขนที่ดีเยี่ยมและการทำงานที่พิถีพิถัน

โดยมีลักษณะเด่นในด้านการตกแต่งที่งดงาม ขนที่บริสุทธิ์และทนทาน ความแข็งแรงและความยืดหยุ่นที่พอเหมาะ รวมทั้งความแหลมคมและความกลมกลึงที่สมบูรณ์ วัสดุที่ใช้ทำพู่กันเสวียนมีหลายประเภท ได้แก่ ขนแกะ ขนกระต่ายภูเขา ขนหมาป่า และขนผสม ทำให้มีเสน่ห์ที่เป็นเอกลักษณ์และความเป็นมาที่ลึกซึ้ง จึงได้รับความนิยมจากศิลปินนักเขียนพู่กันและนักวาดภาพจีนอย่างแพร่หลาย

-สีจากธรรมชาติ
สีที่ใช้ในงานจิตรกรรมของอาจารย์หวัง ฉางลี่ ทั้งหมดทำมาจากเม็ดสีแร่บดเป็นผง ซึ่งสีนี้จะมีความคงทนอยู่ถึง 1,000 ปี โดยใช้เทคนิคพิเศษในการผสมให้ชั้นของเม็ดสีได้ออกมาตามต้องการ เม็ดสีของสีขาวได้มาจากผงเปลือกหอยกาบ สีน้ำเงินเข้มได้มาจากแร่ลาพิสแลซูลี สีแดงได้มาจากผิวปะการังสีชมพู สีเหลืองได้มาจากไขผึ้ง สีส้มได้มาจากเรซิ่นแดง และหมึกสีดำ ทำจากต้นสน เขม่าควัน หินออบซิเดียน

อาจารย์หวัง เผยอีกว่า เวลาวาดจะวาดทีละปาง โดยวาดมา 10 ปีแล้ว คาดว่าจะวาดครบ 33 ปาง ในอีก 15 ปีข้างหน้า ภาพปางนอนวาดยากที่สุด ใช้เวลาครึ่งปีในการวาด

“ความยาก ยากตรงใบหน้า เพราะนอกจากต้องวาดให้สวยงามแล้ว ยังต้องแสดงให้เห็นถึงความเมตตาของพระโพธิสัตว์กวนอิมด้วย” อาจารย์หวัง กล่าว

นับเป็นภาพพระโพธิสัตว์กวนอิมที่ ‘งดงาม’ เป็นอย่างยิ่ง ร่วมชื่นชมความงดงามนิทรรศการ โดยปรมาจารย์หวัง ฉางลี่ ได้ตั้งแต่วันนี้ถึง 17 พฤศจิกายน 2567 ณ อาคารรับรองหอมนสิการ อ.แก่งคอย จ.สระบุรี ในอังคาร-พฤหัสบดี เวลา 10.00 – 17.00 น. วันศุกร์-อาทิตย์ เวลา 10.00 – 18.00 น. (ปิดทำการทุกวันจันทร์)