นักวิชาการมธ. แนะรัฐบาลโฟกัส ‘นักท่องเที่ยวสูงอายุ’ มีกำลังซื้อ มาอยู่ไทยนาน ควบคู่กับการขับเคลื่อนโครงการอเมซิ่ง ไทยแลนด์ แกรนด์ทัวร์ริซึม แอนด์ สปอร์ต

ภายหลังจากที่ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี ได้ประกาศให้ปี 2568 เป็นปี อเมซิ่ง ไทยแลนด์ แกรนด์ทัวร์ริซึม แอนด์ สปอร์ต โดยจะมีการจัดคอนเสิร์ตการแสดงและกีฬาระดับโลก หวังดึงนักท่องเที่ยวต่างชาติเที่ยวไทย 39 ล้านคน หวังกวาดรายได้ไม่ต่ำกว่า 3 ล้านล้านบาท พร้อมผนึกกำลังพันธมิตรทุกภาคส่วน ร่วมจุดพลังท่องเที่ยวไทยสู่ก้าวต่อไปที่ยิ่งใหญ่

ล่าสุด รศ.ดร.สายฝน สุเอียนทรเมธี คณบดีวิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) เปิดเผยว่า ส่วนตัวเชื่อว่ามีความเป็นไปได้ หากย้อนกลับไปดูยอดนักท่องเที่ยวที่เข้ามายังประเทศไทยในปี 2567 พบว่ามี 35.5 ล้านคนโดยประมาณ ฉะนั้นการเพิ่มอีกเพียง 5 ล้านคน เพื่อให้ถึงเป้าหมาย 39-40 ล้านคน คงไม่ใช่เรื่องยาก

อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาในรายละเอียดของโครงการแล้ว ส่วนตัวมองว่ายังเป็นรูปแบบการท่องเที่ยวแบบเดิม เช่นเดียวกับเมื่อ 4-5 ปีที่ผ่านมา คือมีการจัดกิจกรรมดนตรี อาหาร กีฬา ฯลฯ ซึ่งแน่นอนว่า กิจกรรมเหล่านี้เป็นจุดมุ่งหมายเดิมของนักท่องเที่ยวที่เข้ามาประเทศไทยอยู่แล้ว และการมุ่งเน้นไปที่ดนตรี กีฬา จะได้นักท่องเที่ยวในกลุ่มวัยรุ่นและวัยทำงานเป็นหลัก ซึ่งคนกลุ่มนี้จะอยู่ในประเทศไทยสั้น จับจ่ายใช้สอยน้อย เมื่อเทียบกับกลุ่มผู้สูงอายุ

สิ่งที่อยากเสนอแนะรัฐบาลคือ อยากให้เพิ่มเติมหรือให้น้ำหนักการพุ่งเป้าไปยังกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มีกำลังซื้อ และมีเวลาในการท่องเที่ยวหรือพร้อมที่จะอยู่ในประเทศเป็นเวลานาน ซึ่งคนกลุ่มนี้ส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มผู้สูงอายุที่ต้องการใช้ชีวิตภายหลังการเกษียณจากการทำงาน ถือว่ามีจำนวนมาก จึงอยากให้รัฐบาลพูดถึงเรื่องการสร้างระบบนิเวศ (ecosystem) ผ่านการการออกแบบเมืองที่เป็นมิตร และมองไปที่เศรษฐกิจผู้สูงวัย (silver economy)

“นักท่องเที่ยวกลุ่มผู้สูงวัยเขาไม่ได้ต้องการแหล่งท่องเที่ยวเยอะ ๆ วันหนึ่งอาจจะไปแค่ 1-2 ที่เท่านั้น และเขาต้องการมาเที่ยวเมืองเล็ก ๆ หรือเมืองรอง ไม่ได้ต้องการไปเมืองใหญ่ เขาต้องการการเที่ยวที่เน้นความสบาย อยู่แล้วรู้สึกเหมือนได้รับการพักผ่อน มีความปลอดภัย มีโครงสร้างพื้นฐานที่รองรับไม่ว่าจะเป็นโรงแรมที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุ การเข้าถึงบริการทางสุขภาพได้ง่าย รวมถึงผู้คนที่ยิ้มแย้มแจ่มใส มีความเข้าใจและต้อนรับพวกเขา”

รศ.ดร.สายฝน กล่าวต่อว่า หากรัฐบาลต้องการสร้างรูปแบบการท่องเที่ยวแบบยั่งยืน ส่วนตัวมองว่า ควรจะต้องออกแบบให้ผู้คนในชุมชนเข้ามามีส่วนร่วม ซึ่งจะเห็นว่าที่ผ่านมา มีนักท่องเที่ยวบางกลุ่มที่อยากจะมีประสบการณ์ร่วมกับวัฒนธรรมท้องถิ่น โดยชุมชนผู้ซึ่งเป็นเจ้าของวัฒนธรรมจะสามารถเข้ามาให้บริการกับนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ได้ ซึ่งต้องมีการพัฒนาทักษะต่าง ๆ ให้กับคนในชุมชน และพัฒนาระบบนิเวศให้มีความพร้อมในการรองรับ

สิ่งเหล่านี้เป็นซอฟต์พาวเวอร์ของประเทศ และกำลังเป็นเทรนด์การท่องเที่ยวรูปแบบใหม่ ๆ ที่เรียกว่าการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ “ข้อจำกัดที่สำคัญภายในประเทศของเรา คือเรื่องการขนส่งที่ทำให้นักท่องเที่ยวมีความยากลำบากในการเดินทาง โดยเฉพาะเมืองเล็ก ๆ หรือเมืองรองซึ่งยังคงเป็นสิ่งที่ต้องพัฒนา ถ้ารัฐบาลจะผลักดันเรื่องเมืองรอง จะต้องทำให้นักท่องเที่ยวเขาสามารถเดินทางเองได้โดยสะดวกด้วยผ่านรถบริการสาธารณะที่เข้าถึงได้