9 มีนาคม 2568 นายแพทย์สมฤกษ์ จึงสมาน อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เปิดเผยเคล็ดลับการดูแลสุขภาพสุภาพสตรีให้ร่างกายแข็งแรง อ่อนเยาว์ เพื่อเสริมสร้างสุขภาพที่ดีสำหรับสตรีด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย โดยเฉพาะสมุนไพร การนวดไทย การอบสมุนไพร รวมถึงการบริหารใบหน้าด้วยท่าฤาษีดัตตน พร้อมทั้งฝึกการควบคุมอารมณ์ ทำจิตใจให้แจ่มใสปราศจากความเครียด และควรตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปีเพื่อคัดกรองโรค

ด้าน ดร.รัชนี จันทร์เกษ ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย กล่าวแนะนำสมุนไพรที่น่าสนใจซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

1.ว่านชักมดลูก

ใช้ส่วนหัว มีสรรพคุณรักษาอาการประจำเดือนมาไม่ปกติ ปวดท้องในระหว่างมีประจำเดือนอาการตกขาว ช่วยขับน้ำคาวปลา ช่วยย่อยอาหาร

ข้อห้าม : ใช้ในหญิงตั้งครรภ์และหญิงให้นมบุตร และควรระวังในผู้ที่มีท่อน้ำดีอุดตัน

2. ขมิ้นชัน

สรรพคุณ : ภายนอกใช้แก้โรคผิวหนังผื่นคัน กลากเกลื้อน น้ำกัดเท้า ใช้ภายในบรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่น จุกเสียด ในขมิ้นชันมีสารเคอร์คูมิน ที่ช่วยในการลดการอักเสบ ปกป้องผิวพรรณจากการเกิดริ้วรอย

3. ไพล

สรรพคุณ : ลดอาการอักเสบและบรรเทาอาการปวดข้อ สำหรับ ยาประสะไพล เป็นตำรับยาที่มีส่วนประกอบหลักเป็นไพล มีสรรพคุณ บรรเทาอาการปวดประจำเดือน ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอ หรือ  น้อยกว่าปกติ และใช้ขับน้ำคาวปลาในหญิงหลังคลอดบุตร

ข้อห้าม : ใช้ในผู้ที่มีไข้ หญิงตั้งครรภ์ หญิงผ่าคลอด หรือ มีเลือดออกหลังคลอดบุตร การใช้ยานี้จะต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์แผนไทย หรือ แพทย์แผนไทยประยุกต์

นอกจากสมุนไพรแล้ว ยังมีหัตถการทางการแพทย์แผนไทย ได้แก่ การนวดไทย ที่มีการยอมรับในการดูแลสุขภาพของสตรี โดยการนวดไทยช่วยในการบรรเทาความเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อและกระตุ้นการไหลเวียนโลหิตช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย นอกจากการนวดไทยแล้ว การอบไอน้ำสมุนไพร ก็มีประโยชน์เช่นกัน

มีข้อมูลการศึกษา พบว่ากลุ่มผู้ที่ได้รับการอบไอน้ำสมุนไพรจะมีคุณภาพการนอนหลับที่ดีกว่าผู้ที่ไม่ได้รับการอบไอน้ำสมุนไพร นอกจากนี้แล้วการอบไอน้ำสมุนไพร สามารถช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิตในร่างกาย ช่วยคลายกล้ามเนื้อ ช่วยให้สดชื่นผ่อนคลาย ผิวพรรณเปล่งปลั่ง รวมถึงมีผลดีต่อระบบทางเดินหายใจอีกด้วย

ในส่วนการออกกำลังกาย แนะนำการฝึกกายบริหารแบบไทย ฤาษีดัตตน เพื่อเสริมสร้างสุขภาพที่ดีโดยคัดสรร 7 ท่านวดบริเวณกล้ามเนื้อใบหน้า เป็นการนวดถนอมสายตาและบริหารกล้ามเนื้อใบหน้า ช่วยกระตุ้นระบบไหลเวียนโลหิตบริเวณใบหน้าให้เลือดไปหล่อเลี้ยงใบหน้าและสมองได้ดี ช่วยชะลอวัย อีกทั้งยังช่วยบำรุงสายตาอีกด้วย

7 ท่านวดบริเวณกล้ามเนื้อใบหน้า

• ท่าเสยผม
• ท่าทาแป้ง
• ท่าเช็ดปาก
• ท่าเช็ดคาง
• ท่ากดใต้คาง
• ท่าถูหน้าหูและหลังหู
• ท่าตบท้ายทอย