“อลงกรณ์“ขับเคลื่อนนโยบาย”รัฐมนตรี ทส. “ดร.เฉลิมชัย” ผนึกเครือข่าย”Green Alliance“ยกระดับท่องเที่ยวสีเขียว(Green Tourism)สู่มิติใหม่อุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทยภายใต้โครงการซอฟท์โลน1หมื่นล้านของธนาคารเอสเอ็มอี
นายอลงกรณ์ พลบุตร ประธานที่ปรึกษาของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมและประธานสถาบันเอฟเคไอไอ ไทยแลนด์(FKII Thailand)กล่าวสุนทรพจน์เรื่อง การขับเคลื่อนการท่องเที่ยวสีเขียว( Green Tourism ) : มิติใหม่อุตสาหกรรมท่องเที่ยวของประเทศไทยในงานโครงการ “GO SMART GO GREEN FOR SUSTAINABLE TOURISM”จัดโดย SME D Bank เมื่อวันที่21 มีนาคม 2568ซึ่งเป็นประเด็นเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อมที่น่าสนใจจึงเห็นควรนำมาถ่ายทอดผ่านสื่อเพื่อประโยชน์ในการรับรู้ของสาธารณชน
โดยอดีตรัฐมนตรีอลงกรณ์ พลบุตร อดีตรองประธานสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ ปัจจุบันเป็นประธานที่ปรึกษาของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมและรองประธานคณะกรรมการยุทธศาสตร์พรรคประชาธิปัตย์กล่าวว่า
“…ในวันนี้ ผมขอใช้โอกาสนี้กล่าวถึงความจำเป็นในการขับเคลื่อนGreen Tourism หรือการท่องเที่ยวสีเขียว ซึ่งเป็นแนวทางที่ประเทศไทยไม่อาจละเลยได้อีกต่อไป ตามที่ท่านพิชิต มิทราวงศ์ กรรมการผู้จัดการ ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมแห่งประเทศไทย (ธพว.) หรือ SME D Bank กล่าวในพิธีเปิดโครงการ “GO SMART GO GREEN FOR SUSTAINABLE TOURISM”เกี่ยวกับธุรกิจท่องเที่ยวและเกี่ยวเนื่องมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อระบบเศรษฐกิจไทย ด้วยมูลค่าอุตสาหกรรมรวมมากกว่า 2 ล้านล้านบาทต่อปีในปี 2567 ที่ผ่านมา มีนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามาไทยจำนวนสูงกว่า 35 ล้านบาท
ทั้งนี้ในปัจจุบันภาวะโลกร้อนก่อให้เกิดภัยธรรมชาติทวีความรุนแรงขึ้นทุกขณะ ทั่วโลกจึงหันมาให้ความสำคัญต่อการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึง มีกฎกติกาสากลและมาตรฐานทั้งภายในและภายนอกประเทศมาควบคุมการท่องเที่ยว โดยข้อมูลจากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ระบุว่า นักท่องเที่ยวกว่า 60% ให้ความสำคัญและต้องการสร้างความยั่งยืนให้แก่การท่องเที่ยว ขณะเดียวกัน ผู้ประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวของไทยมากกว่า 60% สนใจและต้องการยกระดับสู่มาตรฐาน Green Tourism แต่มีผู้ประกอบการที่พร้อมจะปรับตัวเพียงแค่ประมาณ 10% เนื่องจากยังขาดความรู้ ขาดเงินทุนเพื่อปรับตัว และขาดเครื่องมือในการยกระดับ ขณะที่โรงแรมที่ผ่านเกณฑ์ Green Tourism ในประเทศไทยมีเพียง 2% เท่านั้น หากผู้ประกอบการไทยไม่สามารถปรับตัวสู่มาตรฐานท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มีความเสี่ยงที่ชาวต่างชาติจะย้ายฐานการท่องเที่ยวไปยังประเทศที่มีความพร้อมแทน
ผมคิดว่า เราต้องมองหาทุกโอกาสในวิกฤติโลกเดือดโลกรวนน้ำท่วมภัยแล้งสุดขั้วก่อนหน้านี้ธนาคารโลกเรียกร้องให้ประเทศไทยเร่งการเปลี่ยนแปลงสู่เศรษฐกิจที่มีคาร์บอนต่ำ โดยชี้ให้เห็นว่า“มีโอกาสในการลงทุนที่ยั่งยืนถึงประมาณ 632 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (23 ล้านล้านบาท) ”ในขณะเดียวกัน ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้เร่งรัดผลักดันให้กระทรวงฯ.นำเสนอ
ร่างพระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ พ.ร.บ. Climate Change ต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อเสนอรัฐสภาภายในปีนี้เพื่อให้มีผลบังคับโดยเร็ว กฎหมายฉบับนี้เป็นเครื่องมือสำคัญที่จะทำให้ประเทศไทยบรรลุเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (GHG) เป็นกลางในปี ค.ศ.2050และสุทธิเป็นศูนย์ภายในปี ค.ศ. 2065และกฎหมายดังกล่าวยังสร้างโอกาสในการเกิดเศรษฐกิจใหม่คือเศรษฐกิจคาร์บอน (Carbon Economy)จะเกิดการสร้างงานสร้างอาชีพสร้างธุรกิจใหม่ๆ ตั้งแต่ต้นน้ำ การปลูกป่าไม้ป่าโกงกาง การกักเก็บคาร์บอนด้วยเทคโนโลยีใหม่ๆ การซื้อขายคาร์บอนเครดิต การวิจัยและพัฒนาใหม่ๆ การมีกองทุนคาร์บอน พันธบัตรคาร์บอน สินเชื่อคาร์บอน ภาษีคาร์บอน หรือการเกิดนวัตกรรมใหม่ๆ เช่นข้าวรักษ์โลก ซีเมนต์ไฮดรอลิก(ซีเมนต์คาร์บอนต่ำ)รวมทั้งอุตสาหกรรมท่องเที่ยวคาร์บอนต่ำ สอดคล้องต่อมุมมองของธนาคารโลกจึงเป็นโอกาสในวิกฤติโลกเดือดโลกรวนน้ำท่วมภัยแล้งสุดขั้วที่จะเร่งขับเคลื่อนเศรษฐกิจคาร์บอน (Carbon Economy)หมายถึงระบบเศรษฐกิจที่เกี่ยวข้องกับการผลิตและการบริโภคสินค้าหรือบริการที่มีการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ หรือก๊าซเรือนกระจกอื่นๆ ซึ่งมีผลกระทบต่อสภาพอากาศและสิ่งแวดล้อม ระบบเศรษฐกิจนี้มักรวมถึงภาคอุตสาหกรรม การขนส่ง การค้า การท่องเที่ยว พลังงาน และเกษตรกรรมที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล เช่น ถ่านหิน น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ
ประเทศไทยมีเป้าหมาย สอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาที่ยั่งยืนระดับโลก โดยจะบรรลุ Carbon Neutrality ภายในปี 2050 และ Net Zero Emissions ภายในปี 2065 ซึ่งหมายความว่าทุกภาคส่วน รวมถึงภาคการท่องเที่ยว ต้องมีบทบาทในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้ได้มากที่สุด และชดเชยการปล่อยที่เหลือด้วยมาตรการต่าง ๆ เช่น การเพิ่มพื้นที่สีเขียว การใช้พลังงานหมุนเวียน และการพัฒนาเทคโนโลยีลดคาร์บอนการใช้พลังงานสะอาด เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ ลม และชีวมวลการปรับปรุงระบบการจัดการพลังงานเพื่อลดการใช้ไฟฟ้าและน้ำและลดการใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว ตลอดจนเปลี่ยนไปใช้วัสดุที่ย่อยสลายได้และสนับสนุนโครงการปลูกป่าและการกักเก็บคาร์บอนเพื่อชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
อดีตรัฐมนตรีอลงกรณ์ยังได้กล่าวถึงหัวข้อสำคัญๆดังนี้ 1. แนวโน้มและความสำคัญของการท่องเที่ยวสีเขียว( Green Tourism) เมื่อปี2019ใน COP 25 มีGlasgow Declaration กำหนดเป้าหมายลดก๊าซเรือนกระจก50%ในปี2030และNet Zeroในปี 2050 ทั้งนี้เพราะภาคการขนส่งของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว(Tourism transport)มีสัดส่วนถึง5%ของGHG และมีอัตราเพิ่ม25%ต่อปี ดังนั้นในเดือนมีนาคมปี2023 จึงได้กำหนดGuidance Tourism ของ UNFCCC และCOP28
2. โอกาสทางธุรกิจสำหรับโรงแรมและผู้ประกอบการ อุตสาหกรรมท่องเที่ยวของไทยเป็นหนึ่งในเสาหลักของเศรษฐกิจ คิดเป็นสัดส่วน ประมาณ 12-18% ของ GDP แต่ในขณะเดียวกัน การเติบโตของการท่องเที่ยวกลับนำมาซึ่งปัญหาสิ่งแวดล้อม ตั้งแต่ขยะพลาสติก มลพิษทางอากาศ ไปจนถึงการทำลายระบบนิเวศ ซึ่งกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นจุดขายสำคัญของการท่องเที่ยวไทย
ข้อมูลจากองค์การการท่องเที่ยวโลก (UNWTO) ระบุว่า นักท่องเที่ยว 73% ทั่วโลกให้ความสนใจการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และนักเดินทางกลุ่มนี้มักมีกำลังซื้อสูงกว่าปกติ ซึ่งหมายความว่าการปรับตัวสู่ Green Tourism ไม่เพียงช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม แต่ยังช่วยเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับอุตสาหกรรมอีกด้วย
นอกจากนี้จากข้อมูลของ Sustainable Hospitality Alliance พบว่า โรงแรมที่ดำเนินนโยบายสีเขียวสามารถลดต้นทุนพลังงานได้ 20-30% และลดต้นทุนการใช้น้ำได้กว่า 15% ซึ่งแสดงให้เห็นว่าแนวทางนี้ไม่ใช่ภาระ แต่เป็นโอกาสในการเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุนระยะยาว
ตัวอย่างโรงแรมในประเทศไทยที่ใช้แนวทาง Green Tourism แล้วประสบความสำเร็จ เช่น โรงแรมศรีพันวา ภูเก็ต และ เกาะกูดรีสอร์ท ที่นำพลังงานสะอาด ระบบรีไซเคิลน้ำ และแนวคิด Zero-Waste มาใช้ ซึ่งช่วยให้ได้รับนักท่องเที่ยวคุณภาพสูง และได้รับการยอมรับในระดับนานาชาติ
3. บทบาทของภาครัฐและนโยบายสนับสนุนการผลักดัน Green Tourism ไม่ใช่หน้าที่ของภาคเอกชนเพียงอย่างเดียว ภาครัฐต้องมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุน ผ่านมาตรการจูงใจ เช่น มาตรฐานโรงแรมสีเขียว และการส่งเสริมการตลาดเชิงรุกสำหรับแหล่งท่องเที่ยวที่มีความยั่งยืน
4. บทบาทของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมภายใต้วิสัยทัศน์และนโยบายของ ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมมีภารกิจสำคัญในการส่งเสริมและกำกับดูแล Green Tourism ผ่านการออกนโยบายและมาตรการต่าง ๆ เช่น โครงการโรงแรมสีเขียว (Green Hotel) การส่งเสริมการใช้พลังงานทดแทน และการอนุรักษ์แหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติ กระทรวงยังสนับสนุนการใช้มาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมสำหรับภาคธุรกิจ เช่น การกำหนดเกณฑ์ด้านสิ่งแวดล้อมในการออกใบอนุญาตให้สถานประกอบการท่องเที่ยว รวมถึงการร่วมมือกับภาคเอกชนในการลดขยะพลาสติกและควบคุมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืนนอกจากนี้ การพัฒนาการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมยังได้รับการสนับสนุนผ่านนโยบาย Thailand Greenhouse Gas Management Organization (TGO) ซึ่งช่วยให้สถานประกอบการสามารถลดปริมาณคาร์บอนฟุตพริ้นท์ได้ และได้รับการรับรองเป็นองค์กรสีเขียวในระดับสากล
5.มาตรฐาน GSTC: กรอบแนวทางสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนหนึ่งในมาตรฐานสากลที่โรงแรมและผู้ประกอบการท่องเที่ยวสามารถนำมาใช้เพื่อพัฒนาให้เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมคือมาตรฐาน GSTC (Global Sustainable Tourism Council) ซึ่งเป็นเกณฑ์ระดับโลกที่ช่วยกำหนดแนวทางปฏิบัติสำหรับธุรกิจท่องเที่ยวให้มีความยั่งยืนมากขึ้นโดยมีกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นหน่วยสนับสนุนที่สำคัญ
ยิ่งกว่านั้นการขับเคลื่อนGreen Tourism อย่างจริงจัง โดยกลุ่ม Green Alliance ที่ประกอบไปด้วยภาครัฐ ภาคเอกชน สถาบันการศึกษา และ แหล่งเงินทุน เช่น SMEd Bank จึงเกิดขึ้นเพื่อร่วมมือกันยกระดับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวในประเทศไทยให้เป็น การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนที่แท้จริงการขับเคลื่อน Green Tourism ไม่ใช่เพียงแค่กระแส แต่เป็นความจำเป็นเชิงกลยุทธ์สำหรับประเทศไทย โรงแรมที่ปรับตัวเร็วจะได้รับโอกาสทางธุรกิจใหม่ ภาครัฐที่สนับสนุนจะช่วยให้เกิดการเติบโตที่ยั่งยืน และสุดท้าย ประเทศไทยจะสามารถอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไว้ให้กับคนรุ่นต่อไป
หวังว่าเราจะร่วมมือกันในการพัฒนาการท่องเที่ยวไทยให้เป็นต้นแบบแห่งความยั่งยืน และขอบคุณSME D Bank ที่มีบทบาทสำคัญในโครงการGreen Loan โดยการสนับสนุนผู้ประกอบการที่ต้องการยกระดับปรับเปลี่ยนสู่ธุรกิจสีเขียวซึ่ง SME D Bank พร้อมสนับสนุนสินเชื่ออัตราดอกเบี้ยพิเศษ ได้แก่ สินเชื่อ “SME Green Productivity” วงเงินรวมกว่า 10,000 ล้านบาท สำหรับนำไปลงทุนติดตั้งระบบ เครื่องจักร อุปกรณ์ ปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิต หรือเทคโนโลยี เพื่อใช้พลังงานสะอาด เช่น ติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ เปลี่ยนเครื่องจักร ใช้เทคโนโลยี รวมถึง เชื่อมโยงไปสู่อุตสาหกรรมยานยนต์ไฟฟ้า (EV) เป็นต้น วงเงินกู้สูงสุด 10 ล้านบาท อัตราดอกเบี้ยพิเศษเพียง 3%ต่อปี คงที่ตลอด 3 ปีแรก ผ่อนชำระนานสูงสุด 10 ปี ปลอดชำระหนี้เงินต้นสูงสุด 12 เดือน นอกจากนั้น ยังมีสินเชื่ออื่นๆ ไว้รองรับครบทุกความต้องการ เช่น สินเชื่อ “BCG Loan” สนับสนุนยกระดับพัฒนาสู่ “BCG Model” (Bio-Circular-Green Economy) ผลักดันธุรกิจเติบโตอย่างยั่งยืน วงเงินกู้ต่อรายสูงสุด 50 ล้านบาท อัตราดอกเบี้ยเริ่มต้นประมาณ 4.55%ต่อปี ผ่อนนานสูงสุด 15 ปี และปลอดชำระเงินต้นสูงสุด 24 เดือน เป็นต้น
นับเป็นก้าวใหม่ที่สำคัญในการเดินหน้าสู่Green Tourismอย่างจริงจังเพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนตลอดไป ขอบคุณครับ..”