สหรัฐเผยรัสเซีย-ยูเครน ตกลงสงบศึกทางทะเล-พลังงาน แต่ยังพึ่งพาสหรัฐในการบังคับใช้ดีลหยุดยิง ด้านรัฐบาลสหรัฐหาทางผ่อนปรนมาตรการคว่ำบาตรรัสเซีย

รอยเตอร์ (Reuters) รายงานว่า สหรัฐบรรลุข้อตกลงกับยูเครนและรัสเซียเมื่อวันอังคารที่ 25 มีนาคม เวลาท้องถิ่น เพื่อยุติการโจมตีทางทะเลและเป้าหมายด้านพลังงานเป็นการชั่วคราว โดยรัฐบาลสหรัฐตกลงที่จะผลักดันให้ยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรบางส่วนต่อรัสเซียด้วย

ข้อตกลงแยกกันดังกล่าวถือเป็นคำมั่นสัญญาอย่างเป็นทางการครั้งแรกของทั้งสองฝ่ายที่ทำสงครามกันนับตั้งแต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ผู้นำสหรัฐเข้ารับตำแหน่งสมัยสอง ซึ่งทรัมป์ผลักดันให้ยุติสงครามในยูเครนและปรับความสัมพันธ์กับรัฐบาลรัสเซียอย่างรวดเร็ว ซึ่งทำให้รัฐบาลยูเครนและประเทศต่างๆ ในยุโรปวิตกกังวล

ข้อตกลงระหว่างสหรัฐกับรัสเซียมีมากกว่าข้อตกลงกับยูเครน โดยรัฐบาลสหรัฐให้คำมั่นที่จะช่วยขอให้นานาชาติยกเลิกการคว่ำบาตรต่อสินค้าเกษตรและปุ๋ยของรัสเซีย ซึ่งเป็นข้อเรียกร้องของรัสเซียมาอย่างยาวนาน

รัฐบาลรัสเซียกล่าวว่าข้อตกลงดังกล่าวจะต้องมีการผ่อนปรนมาตรการคว่ำบาตร รวมถึงการฟื้นฟูการเชื่อมโยงระหว่างธนาคารส่งออกสินค้าเกษตรของรัสเซียและระบบชำระเงินระหว่างประเทศ (SWIFT) ซึ่งขั้นตอนดังกล่าวและขั้นตอนอื่นๆ อาจต้องได้รับความตกลงจากประเทศอื่นๆในยุโรปที่คว่ำบาตรรัสเซีย แต่ประธานาธิบดีโวโลดิมีร์ เซเลนสกี ผู้นำยูเครน กล่าวว่าเรื่องนี้ไม่เป็นความจริง และข้อตกลงดังกล่าวไม่จำเป็นต้องมีการผ่อนคลายมาตรการคว่ำบาตร

ทั้งยูเครนและรัสเซียกล่าวว่าพวกเขาจะพึ่งพาให้รัฐบาลสหรัฐบังคับใช้ข้อตกลงดังกล่าว ขณะเดียวกันก็แสดงความหวาดระแวงว่าอีกฝ่ายจะปฏิบัติตามหรือไม่

รุสเตม อูเมรอฟ รัฐมนตรีกลาโหมยูเครนกล่าวว่ายูเครนจะถือว่าการเคลื่อนไหวของเรือรบรัสเซียนอกชายฝั่งตะวันออกของทะเลดำเป็นการละเมิดและคุกคาม ซึ่งในกรณีนี้ ยูเครนจะมีสิทธิเต็มที่ในการป้องกันตนเอง

ข้อตกลงดังกล่าวบรรลุผลหลังจากการเจรจาคู่ขนานในซาอุดีอาระเบีย ซึ่งตามมาด้วยการโทรศัพท์แยกกันระหว่างทรัมป์และประธานาธิบดีทั้งสอง คือ เซเลนสกีและวลาดิมีร์ ปูติน เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ปูตินปฏิเสธข้อเสนอของทรัมป์ที่ให้มีการหยุดยิงเต็มรูปแบบเป็นเวลา 30 วัน ซึ่งยูเครนเคยรับรองมาก่อน

ทรัมป์กล่าวว่า เรามีคืบหน้าอย่างมากพร้อมทั้งเสริมว่าการเจรจาครั้งนี้มีความขัดแย้งอย่างรุนแรงและมีความเกลียดชังมากมาย แต่ก็ทำให้คนมารวมตัวกัน ไกล่เกลี่ย ตัดสินใจกันได้ และดูว่าเราจะหยุดมันได้หรือไม่ และตนคิดว่ามันจะได้ผล

รัฐบาลรัสเซียกล่าวว่าการหยุดโจมตีโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานจะครอบคลุมเวลา 30 วัน ตั้งแต่วันที่ 18 มีนาคมที่ผ่านมา ซึ่งเป็นวันที่ปูตินหารือกับทรัมป์เป็นครั้งแรกผ่านทางโทรศัพท์ ซึ่งยูเครนกล่าวว่า จะยอมรับการหยุดยิงดังกล่าวหลังจากมีข้อตกลงอย่างเป็นทางการแล้วเท่านั้น

ข้อตกลงสงบศึกทางทะเลกล่าวถึงปัญหาที่วิกฤตในช่วงต้นสงคราม เมื่อรัสเซียใช้มาตรการปิดล้อมทางทะเลโดยพฤตินัยต่อยูเครน ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ส่งออกธัญพืชรายใหญ่ที่สุดในโลก ทำให้วิกฤตอาหารโลกเลวร้ายลง และยูเครนสามารถเปิดท่าเรือและส่งออกได้อีกครั้งในระดับที่ใกล้เคียงกับก่อนสงคราม แม้ว่าข้อตกลงการเดินเรือในทะเลดำที่สหประชาชาติ (ยูเอ็น) เป็นตัวกลางก่อนหน้านี้จะล้มเหลว เนื่องจากท่าเรือของยูเครนก็ถูกโจมตีทางอากาศเป็นประจำ แต่ข้อตกลงนี้จะห้ามการโจมตีดังกล่าว