ETDA เปิดเครื่องมือ ‘AI Readiness scan’ ชวนองค์กรเช็กความพร้อมด้าน AI เผย ในปี 2567 องค์กรไทยกว่า 55.1% มีความพร้อมในการประยุกต์ใช้เอไอ แต่รอนโยบายผู้บริหาร งบประมาณ และศึกษาข้อมูลเพิ่ม

ดร.ชัยชนะ มิตรพันธ์ ผู้อำนวยการ ETDA กล่าวว่า ปัจจุบันหลายองค์กรไทยนำเทคโนโลยี AI เข้ามาประยุกต์ใช้ในการทำงานและการทำธุรกิจเพิ่มมากขึ้น ซึ่งจาก “ผลการสำรวจความพร้อมในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) สำหรับบริการดิจิทัล ปี 2567 หรือ AI Readiness Measurement 2024” ฉบับล่าสุดของ ETDA พบว่า ภาพรวมองค์กรไทย มีคะแนนเฉลี่ยของความพร้อมในการประยุกต์ใช้ AI เพิ่มขึ้นอยู่ที่ 55.1% จากปี 2566 ที่มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ 45.3%

โดยมี AI Readiness อยู่ในระดับ AI Aware หมายถึง องค์กรมีความตระหนักและเริ่มต้นที่นำ AI มาประยุกต์ใช้งานแล้ว และอีกกว่า 73.3% มีแผนที่จะนำมาใช้ในอนาคต

โดยองค์กรส่วนใหญ่กว่า 69.6% ยังไม่เริ่มใช้ เพราะอยู่ระหว่างการศึกษาข้อมูล ส่วนอีก 59.8% ระบุว่า รอนโยบายจากผู้บริหาร และอีก 56.8% อยู่ระหว่างพิจารณาด้านงบประมาณและความคุ้มค่า นอกจากนี้ องค์กรส่วนใหญ่ไม่รู้ว่า ตนเองมีความพร้อมรองรับการประยุกต์ใช้ AI อยู่ที่ระดับใด จึงทำให้ยังไม่กล้าตัดสินใจที่จะใช้ AI ในองค์กร

ดังนั้น ETDA โดยศูนย์ธรรมาภิบาลปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI Governance Center (AIGC) ที่มุ่งสนับสนุนและส่งเสริมให้องค์กรทั้งภาครัฐและเอกชนเกิดการยกระดับการทำงานและธุรกิจด้วยเทคโนโลยี AI ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับมาตรฐานสากล อย่างมีจริยธรรมและธรรมาภิบาล จึงได้ออกแบบเครื่องมือ ‘AI Readiness Scan หรือ แบบประเมินความพร้อมในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี AI ภายในองค์กร’

เพื่อให้องค์กรได้ทราบถึงสถานะความพร้อมในการประยุกต์ใช้ AI ว่าปัจจุบันมีความพร้อมอยู่ในระดับใดมีช่องว่างที่ต้องไปต่อ หรือต้องมีกลยุทธ์ในการเปลี่ยนผ่านด้าน AI & Digital Transformation ที่เหมาะสมกับองค์กรอย่างไรบ้าง ผ่านการทำแบบประเมินด้วยการตอบแบบสอบถามที่ถูกพัฒนาและสร้างสรรค์โดยผู้เชี่ยวชาญจากศูนย์ AIGC ที่ร่วมกันจัดทำขึ้น

เพื่อให้องค์กรมีเครื่องมือในการช่วยประเมินความพร้อมด้าน AI ที่สามารถนำผลการประเมินไปใช้งานได้จริง สู่การพัฒนาองค์กรให้สามารถประสบความสำเร็จตามเป้าหมายและป้องกันผลกระทบเชิงลบที่อาจเกิดขึ้นจากการประยุกต์ใช้ AI ได้อย่างมืออาชีพ

โดย AI Readiness Scan ประกอบไปด้วยแบบสอบถามทั้งหมด 5 ด้าน รวมทั้งหมด 12 คำถามครอบคลุมตั้งแต่

1. ด้านยุทธศาสตร์และความสามารถขององค์กร เช่น การสนับสนุนจากผู้บริหารระดับ การยอมรับจากบุคลากรในองค์กร วัฒนธรรมในการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ การวางแผนหรือเป้าหมายในการนำ AI ไปประยุกต์ใช้

2. ด้านบุคลากร การมีความรู้ ความเข้าใจและทักษะด้าน AI ที่เกี่ยวข้อง

3. ด้านข้อมูล เช่น มาตรการในการควบคุมคุณภาพข้อมูลที่ใช้งานร่วมกับ AI การรวบรวมข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ ที่ถูกต้องน่าเชื่อถือ

4. ด้านโครงสร้างพื้นฐานสารสนเทศด้าน AI ที่รองรับการพัฒนา และการนำ AI ไปประยุกต์ใช้ รวมถึงโครงสร้างพื้นฐานด้านข้อมูลสำหรับจัดเก็บข้อมูลส่วนกลาง เพื่อใช้งานร่วมกับ AI

5. ด้านธรรมาภิบาล เช่น องค์กรมีการกำกับดูแลการประยุกต์ใช้ AI สอดคล้องตามหลักจริยธรรมและป้องกันผลกระทบเชิงลบที่อาจจะเกิดขึ้น ตลอดจนวิธีประเมินและการควบคุมความเสี่ยง เพื่อป้องกันไม่ให้ AI สร้างผลกระทบต่อผู้ใช้งาน เป็นต้น โดยผู้ตอบที่สามารถทำแบบประเมินนี้ได้ ไม่จำกัดแค่ระดับองค์กรหรือผู้บริหารเท่านั้น แต่ระดับบุคลากรและผู้ปฏิบัติงานในองค์กรก็สามารถทำแบบประเมินได้เช่นเดียวกัน

ทั้งนี้ หลังตอบแบบประเมินเครื่องมือ AI Readiness Scan จะทำการประมวลผลสถานะความพร้อมด้าน AI ขององค์กร โดยแบ่งความพร้อมออกเป็น 4 ระดับ ได้แก่

1. ระดับ AI Unaware หมายถึง องค์กรรู้จักการใช้ AI แต่อาจไม่ทราบถึงประโยชน์ และไม่ทราบว่าจะนำ AI มาช่วยในการทำงานอย่างไร

2. ระดับ AI Aware หมายถึง องค์กรเข้าใจถึงประโยชน์ของ AI และสามารถนำผลิตภัณฑ์ AI ที่พร้อมใช้งาน มาประยุกต์ใช้ในองค์กรได้อย่างเหมาะสม

3. ระดับ AI Ready หมายถึง องค์กรสามารถเลือกใช้และนำโมเดลแบบ Pre-trained มาปรับใช้กับองค์กรได้อย่างเหมาะสม แต่ยังไม่มีการบริหารจัดการและแผนปฏิบัติการในระดับองค์กรได้

4. ระดับ AI Competent หมายถึง สามารถสร้าง AI Solutions/AI Models ที่ปรับให้เข้ากับความต้องการ เฉพาะของธุรกิจได้ มีการบริหารจัดการ และแผนปฏิบัติงานในระดับองค์กร

รวมถึงมีศักยภาพในการพัฒนาและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งนอกจากองค์กรหรือผู้ตอบแบบประเมินจะได้รับรายงานผลระดับความพร้อมด้าน AI ขององค์กร ที่มาพร้อมคำอธิบาย ครอบคลุมระดับความพร้อมในการประยุกต์ใช้ AI ทั้ง 4 ระดับแล้ว ยังจะได้รับคำแนะนำในการพัฒนาเชิงกลยุทธ์ที่เหมาะสม เพื่อการวางแผนการพัฒนาองค์กรที่แม่นยำ เสริมศักยภาพและโอกาสทางธุรกิจ เพื่อให้องค์กรสามารถนำผลลัพธ์ที่ได้มาช่วยในการกำหนดทิศทางวางแผนกลยุทธ์ขององค์กรให้มีความชัดเจน สู่การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจ ลดต้นทุนในการผลิต

รวมถึงการพัฒนาบุคลากรให้มีความรู้พื้นฐานด้าน AI พร้อมกับนำข้อเสนอแนะการพัฒนาในแต่ละด้านมายกระดับความพร้อมในการประยุกต์ใช้ AI ให้มีความปลอดภัยและลดผลกระทบในเชิงลบที่อาจจะตามมาด้วย

“ในโลกที่ AI กำลังเข้ามาเปลี่ยนวิธีคิด วิธีทำงาน และวิถีชีวิตของผู้คน ETDA เชื่อว่า AI ไม่ใช่แค่เทคโนโลยีแห่งอนาคต แต่คือ กุญแจสำคัญ ในการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมไทยให้พร้อมแข่งขันในเวทีโลก การประเมินความพร้อมด้วย AI Readiness Scan จึงไม่ใช่แค่เครื่องมือ แต่คือจุดเริ่มต้นของการเดินทางสู่ยุคที่ทุกภาคส่วนทั้งภาครัฐ เอกชน สามารถเข้าถึง เรียนรู้ และใช้ AI ได้อย่างเข้าใจและมั่นใจ

เพื่อให้ทุกการประยุกต์ใช้ AI มีความปลอดภัย สอดคล้องกับมาตรฐานสากล” องค์กรหรือผู้ประกอบการที่สนใจ สามารถทำแบบประเมิน AI Readiness Scan เพื่อประเมินสถานะความพร้อมในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยี AI ภายในองค์กร ได้ที่ https://airs.etda.or.th/