กินมาทั้งชีวิตเพิ่งสังเกต "ก้นขวดน้ำอัดลม" ทำไมถึงเป็น 5 แฉก มีความเป็นปุ่มนูนกว่าขวดน้ำอื่น? ไม่ใช่แค่ความสวยงาม
มีผู้ใช้รายหนึ่งโพสต์ลงในเว็บบอร์ด Dcard โดยกล่าวว่า ดื่มน้ำอัดลมมาหลายปี เพิ่งสังเกตว่า รูปร่างของก้นขวดพลาสติกของน้ำอัดลม มีปุ่มนูน 5 ปุ่ม คล้ายแฉกของดอกไม้ ในขณะที่ขวดน้ำอื่นมีรอยยุบนิดเดียว จึงตั้งคำถามด้วยความสงสัยว่า พร้อมตั้งคำถามด้วยความสงสัยว่า “เพราะน้ำอัดลมพิเศษกว่าหรือเปล่า? ทำไมต้องทำขวดให้เป็นแบบนี้?” หลังจากโพสต์เผยแพร่ออกไปก็ทำให้เกิดการถกเถียงอย่างคึกคักในหมู่ชาวเน็ต
โพสต์นี้ทำให้มีคนเข้ามาแสดงความคิดเห็นมากมาย บางคนให้คำตอบว่า “เหตุผลหลักคือเพื่อเพิ่มความแข็งแรง เพราะแรงดันภายในขวดน้ำอัดลมสูงกว่าเครื่องดื่มทั่วไปมาก ถ้าใช้ขวดแบบธรรมดา ถ้าหล่นอาจระเบิดจากตรงก้นได้” หรือ “ถ้าคุณเอาน้ำอัดลมไปใส่ในขวดธรรมดา ภายใน 10 นาที คุณจะได้ปืนยิงฝาขวด และถ้าเขย่าอีกหน่อย ความแรงจะยิ่งเพิ่มขึ้น”
นอกจากนี้ ยังมีคนบอกว่าไม่เคยรู้มาก่อน พออ่านโพสต์นี้ก็ได้ความรู้ใหม่ บางคนไม่เคยสงสัยมาก่อนเลย คิดว่าเป็นแค่ดีไซน์ทั่วไปของขวด
ทั้งนี้ จากข้อมูลของนิตยสาร Scientific Monthly อ้างคำกล่าวของครูสอนฟิสิกส์คนหนึ่งว่า เหตุผลที่ก้นขวดน้ำอัดลมถูกออกแบบเป็นลักษณะนี้ เพื่อต้านทานการเปลี่ยนรูปทรงของขวดจากแรงดัน ควบคุมจุดศูนย์ถ่วงของขวดทำให้ขวดสามารถตั้งตรงได้อย่างสมดุล พร้อมทั้งช่วยกระจายแรงดันของก๊าซภายในขวด ไม่ให้ขวดระเบิดง่าย เพราะรูปทรงโค้งมนสามารถทนต่อแรงต้านได้มากกว่านั่นเอง
ข้อมูลจาก Times of India ระบุว่าการพัฒนารูปทรงของขวดน้ำอัดลมนั้นมีเรื่องราวที่น่าสนใจ ย้อนกลับไปในศตวรรษที่ 19 ขวดที่ใช้บรรจุน้ำอัดลมส่วนใหญ่ทำจากแก้วและมีก้นเรียบ ซึ่งก่อให้เกิดปัญหา เพราะแรงดันจากก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ภายในทำให้ขวดแตกได้ง่าย ด้วยความเปราะบางของแก้ว
ต่อมาในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 มีการใช้ขวด “ค็อดด์เน็ค” (Codd-neck) ซึ่งเป็นขวดแก้วที่มีลูกแก้วและแหวนยางไว้สำหรับปิดผนึกก๊าซในขวด แม้จะเป็นนวัตกรรมในยุคนั้น แต่ก็ยังไม่สามารถแก้ปัญหาเรื่องแรงดันได้ทั้งหมด
จุดเปลี่ยนสำคัญเกิดขึ้นในช่วงปี 1970 เมื่อมีการคิดค้นขวดพลาสติก PET ซึ่งมีความยืดหยุ่นในการออกแบบสูง วิศวกรและนักออกแบบจึงสามารถพัฒนาให้เป็นขวดที่สามารถรับแรงดันจากก๊าซในเครื่องดื่มได้อย่างปลอดภัย และนั่นคือจุดเริ่มต้นของ “ขวดก้นแฉก”
เมื่อเครื่องดื่มอัดลมถูกทำให้เย็น ก๊าซที่ละลายอยู่ในน้ำจะหดตัว ทำให้แรงดันภายในขวดเปลี่ยนแปลง ถ้าใช้ขวดก้นเรียบจะรับแรงดันได้ไม่ดี อาจทำให้แตกได้ง่าย แต่การออกแบบแบบก้นแฉกจะช่วยให้ขวดสามารถขยายและหดตัวตามอุณหภูมิได้อย่างปลอดภัย รูปทรงนี้ยังช่วยกระจายแรงดันอย่างสม่ำเสมอทั่วทั้งก้นขวด ลดจุดอ่อนและเพิ่มความแข็งแรงให้กับขวดโดยรวม
ด้วยเหตุนี้ ก้นขวดน้ำอัดลมจึงสามารถทนแรงดันจากก๊าซได้ดีกว่าและปลอดภัยต่อการใช้งานมากขึ้น
