केरळमधील 21 लाखाहून अधिक लोकांनी स्थानिक स्वराज्य संस्थेने (एलएसजी) विभागाचा 'डिजी केरळ' डिजिटल साक्षरता कार्यक्रम पूर्ण केला आहे, ज्यामुळे संपूर्ण डिजिटल साक्षरता प्राप्त करणारे हे पहिले राज्य बनले आहे.

साक्षरता साध्य करणारे केरळ हे पहिले राज्य बनले

या उपक्रमामुळे बर्‍याच जणांना मदत झाली आहे, उदाहरणार्थ, ther 67 वर्षीय सी. सरसू, तिरुअनंतपुरममधील पुलामपारा येथील महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना (एमएनजीआरईजीएस) कामगार, गेल्या काही महिन्यांपासून तिच्या नातेवाईकांना आणि यूट्यूब व्हिडिओ पाहण्यासाठी व्हिडिओसाठी तिचा विश्रांतीचा वेळ वापरत आहे.

त्याचप्रमाणे, मुवट्टुपुझा येथील 75 वर्षीय कृष्णकुमार आता आसपासच्या लोकांच्या औषधांच्या मोहिमेसाठी आजूबाजूच्या लोकांना एकत्रित करण्यासाठी व्हॉट्सअ‍ॅपचा वापर करीत आहेत.

आपल्याला हे ऐकून चकित होईल की अलीकडे पर्यंत, ते दोघेही “डिजिटल निरक्षर” होते आणि त्यांच्यासाठी तंत्रज्ञान क्रॅक करणे कठीण होते.

परंतु अलीकडेच ते बदलले कारण त्यातील दोघे आता 21 लाखाहून अधिक लोकांचा एक भाग आहेत ज्यांनी स्थानिक स्वराज्य संस्था (एलएसजी) विभागाचे पूर्ण केले आहे 'डिजी केरळ' डिजिटल साक्षरता कार्यक्रम.

सर्व वयोगटातील लोकांसाठी एक कार्यक्रम

एलएसजीचे मंत्री एमबी राजेश यांनी माध्यमांच्या संवादात सांगितले की, सरकारच्या एका कार्यक्रमासाठी भारताच्या पुष्टीकरणाच्या राष्ट्रपतींच्या राष्ट्रपतींची वाट पाहत आहे.

पुढे जोडणे, “आम्ही डिजिटल साक्षरतेसाठी राष्ट्रीय डिजिटल साक्षरता मिशनने ठरवलेल्या मार्गदर्शक तत्त्वांच्या पलीकडे बरेच काही साध्य केले आहे, ज्यास केवळ 60 वर्षांच्या वयाच्या लोकांसाठी प्रशिक्षण देणे आवश्यक आहे. या कार्यक्रमात सर्व वयोगटातील लोकांचा समावेश आहे.”

डीआयजीआय केरळची अंमलबजावणी करण्याची कल्पना २०२२ मध्ये राजधानीत पुलामपारा ग्राम पंचायतच्या पायलट पुढाकाराने सुरू झाली, ज्याचा उद्देश सर्व रहिवाशांना डिजिटल साक्षरता देण्याच्या उद्देशाने आहे.

या उपक्रमांतर्गत, प्रशिक्षणार्थी, ज्यांपैकी बहुतेक प्रथमच डिजिटल उपकरणे वापरत होते, त्यांना व्हॉईस कॉल करणे तसेच स्मार्टफोन वापरुन व्हिडिओ कॉल करणे, व्हॉट्सअॅप वापरणे, सरकारी सेवांमध्ये प्रवेश करणे, इंटरनेट बँकिंग करणे आणि लोकप्रिय सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म वापरणे शिकवले गेले.

नंतर सरकारने राज्यभर हा कार्यक्रम वाढविण्याचा निर्णय घेतला आणि त्याचे यश साकारले.

वॉर्डमधील त्यांच्या सर्वेक्षणात, २१..88 लाख सहभागी राज्यभरातील डिजिटल अशिक्षित म्हणून ओळखले गेले.

राष्ट्रीय सेवा योजनेचे सदस्य, कुडुंबश्री सदस्य, केरळ राज्य साक्षरता मिशन प्रीरेक्स, लायब्ररी कौन्सिलचे सदस्य आणि युवा संघटना एकत्रितपणे घरगुती, मेनरेग्स कामाच्या साइट्स, ग्रंथालये आणि कुडंबा शेजारच्या गटात एकत्रितपणे समन्वय साधून त्यांनी २.77 लाख स्वयंसेवकांच्या मोठ्या सैन्याचा उपयोग केल्यामुळे ही एक एचयूडी आस्थापना होती.

इतकेच नव्हे तर, “प्रशिक्षण कार्यक्रम पूर्ण झाल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींचे ते किती सुसज्ज आहेत हे तपासण्यासाठी मूल्यांकन केले गेले. तब्बल 98% सहभागींनी मूल्यमापन केले. तृतीय पक्षाची पडताळणी ही आकडेवारी अचूक आहे याची खात्री करण्यासाठी सांख्यिकी विभागाने केले गेले.

प्रतिमा स्रोत