आपल्याला पोटातील त्रासांबद्दल लज्जास्पद बोलताना आढळेल, परंतु काही लक्षणे विशेष लक्ष देण्याची हमी देतात. अमेरिकेतील 60 दशलक्षाहून अधिक लोकांना पाचन रोगाचा परिणाम होतो आणि इतरांना लक्षणे दिसून येतात परंतु निदान न करता. गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्टकडून मदत मिळविण्यामुळे एखादी समस्या खराब होण्यापूर्वी ती पकडण्यात मदत होते. सर्वोत्कृष्ट प्रकरण, आपण अनुभवत असलेल्या त्रासदायक पाचक लक्षवादाबद्दल हे आपल्याला मनाची शांती देऊ शकते. आम्ही तीन गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट (जीआयएस) सह आठ चिन्हे सामायिक करण्यासाठी बोललो जे सूचित करतात की आपण एक आतडे डॉक्टर भेटले पाहिजे.
“हेमोरॉइड्ससारख्या सौम्य परिस्थितीसह गुदाशय रक्तस्त्राव होण्याची अनेक कारणे आहेत, तर इतर संभाव्य आजारांमधील कोलोरेक्टल कर्करोग आणि दाहक आतड्यांसंबंधी रोगासारख्या इतर धोकादायक आणि संभाव्य जीवन-मर्यादित परिस्थितीस नकार देण्यासाठी मूल्यांकन करणे महत्वाचे आहे,” मायकेल स्कोपिस, एमडीमॅनहॅटन गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजी मधील गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट.
स्कोपिस म्हणतात, “अलीकडील अभ्यासानुसार लवकरात लवकर कोलोरेक्टल कर्करोगाची वाढती घटना दिसून आली आहे,” स्कोपिस म्हणतात. मध्ये 2024 अभ्यास लॅन्सेट ऑन्कोलॉजी असे आढळले की जगभरात लवकर सुरूवातीस कोलोरेक्टल कर्करोगाचे प्रमाण वाढत आहे, अमेरिका अव्वल स्थानावर आहे.
“दाहक आतड्यांसंबंधी रोग, सेलिआक रोग, थायरॉईड रोग, सतत संक्रमण इत्यादींसह संभाव्य हानिकारक परिस्थितीस नकार देण्यासाठी गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्टद्वारे 2 आठवडे किंवा त्याहून अधिक काळ अतिसाराचे मूल्यांकन केले पाहिजे.” म्हणून काही आठवडे किंवा त्याहून अधिक काळ टिकणार्या सैल किंवा पाणचट स्टूलसाठी लक्ष ठेवा.
“ओटीपोटात वेदना ही एक गोष्ट अवघड आहे कारण कधीकधी ती फक्त पोटदुखीसारखे वाटते. तथापि, ओटीपोटात वेदना आपल्या पाचन तंत्राच्या बाहेरील अवयवांमुळे होऊ शकते,” जेम्स कॉक्स, एमडीजीआय फिजीशियन, टीसीयू येथील बर्नेट स्कूल ऑफ मेडिसिनमधील मेडिसिनचे सहाय्यक प्राध्यापक आणि क्लिनिकल स्किल डेव्हलपमेंटचे संचालक.
येथे आणि तेथे पोटदुखी सामान्य असू शकते, परंतु जर ती तीव्र किंवा चिकाटीने असेल तर गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट पाहण्याची वेळ आली आहे. “उदरपोकळीचे निराकरण करणे किंवा दुर्बल करणे हे गंभीर काहीतरी गंभीर आहे आणि जसे की गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्टने पाहिले पाहिजे,” स्कोपिस म्हणतात.
“नवीन पुराव्यांवरून असे दिसून आले आहे की सूज येणे आतड्यांसंबंधी जळजळ होण्याचे प्रारंभिक चिन्ह असू शकते आणि उपचार न करता सोडल्यास आरोग्याच्या इतर समस्येस कारणीभूत ठरू शकते,” केनेथ ब्राउन, एमडीटेक्सास-आधारित गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट. हे आपल्या आतड्यांसंबंधी मायक्रोबायोममध्ये असंतुलन दर्शवू शकते, ज्यामुळे दाहक आतड्यांसंबंधी रोग (आयबीडी), चिडचिडे आतड्यांसंबंधी सिंड्रोम (आयबीएस) आणि मधुमेहासारख्या चयापचय रोग यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात.
ब्राउन म्हणतात, “जर तुम्हाला इतर लक्षणांसह सातत्यपूर्ण किंवा वारंवार ओटीपोटात फुगणारा त्रास होत असेल तर त्वरित वैद्यकीय मदत घेणे अत्यंत आवश्यक आहे,” ब्राउन म्हणतात. ओटीपोटात वेदना, आपल्या आतड्यांसंबंधी सवयींमध्ये बदल, वजन कमी होणे किंवा उलट्या होणे ही इतर काही लक्षणे आहेत. हे सौम्य असू शकते, परंतु गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्टकडे हे काहीतरी अधिक गंभीर आहे की नाही हे तपासण्यासारखे आहे.
लोक सर्व वेळ वजन वाढवतात किंवा कमी करतात, परंतु आपले वजन कमी होत असल्यास आणि का हे समजत नसेल तर जीआय डॉक्टरांचा सल्ला घेण्याची वेळ येऊ शकते. कॉक्स म्हणतात, “वजन कमी होणे सामान्यत: 10 पौंड किंवा त्यापेक्षा जास्त अचानक तोटा होईल कारण त्या व्यक्तीने त्यांचा कोणताही व्यायाम किंवा खाण्याच्या सवयी बदलल्याशिवाय,” कॉक्स म्हणतात. हे पौष्टिक शोषणास अडथळा आणते किंवा भूक कमी करते अशा मूळ आरोग्याच्या समस्येचे संकेत देऊ शकते. काही उदाहरणे म्हणजे सेलिआक रोग किंवा दाहक आतड्यांसंबंधी रोग.
आपल्या स्टूलच्या रंगात, सुसंगतता किंवा आकारात बदल कदाचित गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट पाहण्याची वेळ आली आहे. कॉक्स म्हणतात, “आतड्यांसंबंधी सवयींमध्ये बदल हे एक चिन्ह आहे की लोक त्यांच्या स्टूलकडे पहात असल्यास आणि रंग आणि सुसंगततेत फरक पाहतील किंवा आतड्यांसंबंधी हालचाली किती वेळा दिसून येतील हे लक्षात येईल,” कॉक्स म्हणतात. हे आपण असल्यास, या बदलांचे मूलभूत कारण आहे की नाही हे पाहण्यासाठी आपल्या डॉक्टरांच्या भेटीचे वेळापत्रक तयार करा.
“तीव्र छातीत जळजळ अवघड असू शकते कारण कधीकधी ते अपचनासारखे वाटेल आणि लोक त्याकडे जास्त लक्ष देणार नाहीत. परंतु जर आपल्या स्टर्नमजवळ आपल्या छातीत ज्वलंत वेदना जाणवत असेल तर ते फक्त अपचनच नव्हे तर छातीत जळजळ आहे हे सांगण्याचे चिन्ह आहे. हे हटल हर्निया किंवा गॅस्ट्रोइफेजियल रिफ्लक्स रोग (जीईआरडी) चे लक्षण असू शकते, म्हणून संपूर्ण मूल्यांकनासाठी डॉक्टर पहा.
कॉक्स म्हणतात, “गिळंकृत होण्यास काही प्रकारांमध्ये येऊ शकते, जसे की घशात अन्न येत आहे किंवा जर अन्न आपल्या घशात किंवा छातीत अडकले आहे असे वाटत असेल तर. गिळंकृत सह सतत वेदना ही आणखी एक गोष्ट आहे. स्कोपिसच्या मते, आपले डॉक्टर कदाचित एंडोस्कोपीचे वेळापत्रक ठरवू शकतात जेणेकरून ते आपल्या गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टचे कॅमेरासह मूल्यांकन करू शकतील.
आपल्याला वरीलपैकी कोणतीही लक्षणे लक्षात आल्यास आपल्या आरोग्य सेवा प्रदाता पाहणे योग्य आहे. डॉक्टरांच्या भेटीची हमी देणारी इतर लक्षणे, स्कोपिसच्या म्हणण्यानुसार, सतत मळमळ किंवा उलट्या, लोहाची कमतरता अशक्तपणा किंवा काळा किंवा रक्तरंजित स्टूल यांचा समावेश आहे. आपली लक्षणे मूळ आरोग्याच्या समस्येचे लक्षण आहेत की नाही हे पाहण्यासाठी आपले डॉक्टर पुढील चाचणी करू शकतात. कॉक्स म्हणतात, “लवकर निदान झाल्यास बर्याच अटी सहजपणे उपचार करण्यायोग्य असतात. म्हणून हा मुद्दा प्रगती करण्यापासून रोखण्यासाठी आपल्या डॉक्टरांना सक्रियपणे पाहणे फायदेशीर आहे.
हे पाचक समस्या कमी करण्याचा मोह होऊ शकतो, परंतु क्षमस्वपेक्षा सुरक्षित राहणे चांगले. गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट आणखी काही गंभीर नाही हे सुनिश्चित करण्यासाठी संपूर्ण मूल्यांकन प्रदान करू शकते. म्हणून जर आपल्याला गुदाशयातील रक्तस्त्राव, सतत अतिसार, सूज येणे किंवा छातीत जळजळ किंवा तीव्र ओटीपोटात वेदना यासारखी लक्षणे आढळली तर गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट पाहण्याची वेळ आली आहे. ही लक्षणे सौम्य असू शकतात, परंतु जीआय डॉक्टरांना भेटणे चांगले आहे जेणेकरून काही चुकीचे असल्यास आपण ते लवकर पकडू शकता.