एक संबंधित आई माझ्या कार्यालयात बसली आहे, तिच्या मुलाच्या घटत्या ग्रेडमुळे त्रास झाला आहे, तर कुस्तीबद्दलचा त्याचा उत्साह तीव्र होत आहे. अभ्यासावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी ती संघातून काढून टाकण्याचा विचार करीत आहे. पालक आणि शिक्षक दोघेही म्हणून मी बर्‍याचदा अशाच प्रकारच्या चिंता ऐकतो. तथापि, अनेक वर्षांचा अनुभव आणि लचकतेवरील संशोधनाने मला हे सिद्ध केले आहे की मुलाची आवड काढून टाकणे हा त्यांना प्रेरित करण्याचा उत्तम मार्ग नाही.
पॅरेंटिंग ही एक सतत शिकण्याची प्रक्रिया आहे आणि आजच्या कर्तृत्वाने चालवलेल्या जगात पालकांनी त्यांच्या काय यावर लक्ष केंद्रित करणे सोपे आहे मुले ते जे काही करतात त्यापेक्षा कमतरता. बर्‍याचदा, सर्वात कमी ग्रेड सर्व लक्ष वेधून घेते. परंतु अनेक दशकांच्या अभ्यासानुसार असे दिसून आले आहे की मुलाची शक्ती किंवा त्यांचे “योग्यतेचे बेटे” पालनपोषण केल्यामुळे कमकुवतपणावर लक्ष केंद्रित करण्यापेक्षा अधिक वाढ होते.
मानसशास्त्रज्ञ रॉबर्ट ब्रूक्स यांनी सादर केलेली ही संकल्पना यावर जोर देते की प्रत्येक मुलास अनोखी क्षमता असते ज्याला ओळख आणि लागवडीची आवश्यकता असते. संशोधनाचे समर्थन करते की कमकुवतपणाऐवजी सामर्थ्यावर लक्ष केंद्रित केल्याने मुलाचा आत्मविश्वास वाढतो आणि तणाव कमी होतो. याउलट, केवळ दोष निश्चित करण्यावर लक्ष केंद्रित केल्याने त्यांच्या स्वाभिमानास हानी पोहोचू शकते.
जेव्हा मुलांना अशा क्षेत्रात सक्षम वाटते जेव्हा ते क्रीडा, कला किंवा इतर प्रतिभा असू शकतात – इतर आव्हानांना सामोरे जाण्यासाठी ते अधिक सुसज्ज असतात. त्यांना त्यांच्या सामर्थ्याकडे झुकण्यास प्रोत्साहित केल्याने त्यांना लवचिकता वाढविण्यात मदत होते.
त्यांच्या क्षमतेवर लक्ष केंद्रित करून, पालक त्यांच्या मुलांना आत्मविश्वास, सक्षम व्यक्ती बनण्यास मदत करू शकतात, जेव्हा कर्तृत्वाविषयी स्वत: च्या चिंता कमी करतात.
