नवी दिल्ली: थायरॉईड डिसऑर्डर आज शांतपणे आजच्या आरोग्याच्या परिस्थितींपैकी एक बनले आहेत, विशेषत: स्त्रियांमध्ये. थकवा जो निघून जात नाही, अस्पष्ट वजन वाढणे किंवा तोटा, चिंता, केस गळणे, अनियमित कालावधी – ही लक्षणे बर्याचदा ताणतणाव किंवा वृद्धत्व म्हणून बाजूला ठेवली जातात. परंतु बर्याच प्रकरणांमध्ये, ते एका सखोल समस्येकडे लक्ष वेधतात: एक ओव्हरएक्टिव्ह किंवा अंडरएक्टिव्ह थायरॉईड ग्रंथी. एसबीएल ग्लोबल येथील डॉ. मंजू सिंह वरिष्ठ होमिओपॅथिक वैद्यकीय अधिकारी, थायरॉईड विकारांच्या लक्षणांच्या व्यवस्थापनात होमिओपॅथीचे महत्त्व याबद्दल बोलले.
थायरॉईड मानेवर स्थित एक लहान ग्रंथी आहे, परंतु त्याचे काम लहान आहे परंतु लहान आहे. हे शरीर ऊर्जा कशी वापरते, चयापचय प्रभावित करते आणि मूडवर कसा प्रभाव पाडते हे नियंत्रित करते. जेव्हा थायरॉईड योग्यरित्या कार्य करत नाही, तेव्हा ते दोन प्रमुख अटी तयार करते: हायपोथायरॉईडीझम आणि हायपरथायरॉईडीझम.
हायपोथायरॉईडीझममध्ये, थायरॉईड ग्रंथी हळू होते आणि पुरेसे हार्मोन्स तयार करत नाही. यामुळे थकवा, वजन वाढणे, बद्धकोष्ठता, कोरडी त्वचा, थंड असहिष्णुता, हळूहळू हृदय गती आणि नैराश्याच्या भावना देखील होऊ शकतात. हायपरथायरॉईडीझममध्ये, थायरॉईड ओव्हरएक्टिव्ह बनते आणि आवश्यकतेपेक्षा जास्त हार्मोन्स बनवते. यामुळे वजन कमी होणे, चिंता, वेगवान हृदयाचे ठोके, हलके हात, घाम येणे आणि झोपेची समस्या यासारख्या लक्षणे उद्भवतात.
दोन्ही अटी आपल्या दैनंदिन जीवनावर मोठ्या प्रमाणात परिणाम करू शकतात. जरी या समस्या व्यवस्थापित करण्यासाठी पारंपारिक औषध संप्रेरक गोळ्या किंवा थायरॉईड अँटी-थायरॉईड औषधे देते, परंतु बरेच लोक आता थायरॉईड काळजीकडे एक सौम्य आणि नैसर्गिक दृष्टिकोन म्हणून होमिओपॅथीकडे वळत आहेत.
होमिओपॅथी कशी मदत करते?
होमिओपॅथी ही औषधाची एक प्रणाली आहे जी केवळ पृष्ठभागाच्या लक्षणांवरच नव्हे तर मूळ कारणावर उपचार करण्याच्या तत्त्वावर कार्य करते. हे संपूर्ण व्यक्तीकडे पाहते, केवळ प्रयोगशाळेच्या अहवालावरील थायरॉईड क्रमांकच नाही. प्रत्येकासाठी एक गोळी देण्याऐवजी होमिओपॅथी वैयक्तिकृत उपचार प्रदान करते. होमिओपॅथिक डॉक्टर केवळ आपल्या थायरॉईडची स्थितीच नव्हे तर आपले भावनिक आरोग्य, जीवनशैली, तणाव पातळी, झोपेच्या सवयी, अन्नाची पसंती आणि वैद्यकीय इतिहास समजून घेण्यासाठी वेळ घेते.
हा वैयक्तिकृत दृष्टिकोन आपल्यास अनुकूल असलेले औषध शोधण्यात मदत करते. शरीराच्या नैसर्गिक उपचार प्रणालीला उत्तेजन देणे हे उद्दीष्ट आहे जेणेकरून ते आतून थायरॉईड असंतुलन दुरुस्त करू शकेल.
हायपोथायरॉईडीझमसाठी होमिओपॅथी
सौम्य किंवा लवकर हायपोथायरॉईडीझमच्या बाबतीत, होमिओपॅथी थायरॉईड फंक्शन सुधारण्यास आणि आजीवन संप्रेरक टॅब्लेटची आवश्यकता कमी करण्यास मदत करू शकते. बरेच रुग्ण उर्जा पातळी, मूड, मासिक पाळी आणि पचनातील सुधारणांचा अहवाल देतात. आधीपासूनच थायरॉईड औषधोपचारातही होमिओपॅथिक उपाय सुरक्षितपणे घेऊ शकतात. कालांतराने, काही रुग्ण वैद्यकीय देखरेखीखाली औषधोपचार डोस कमी करू शकतात. होमिओपॅथी हे द्रुत निराकरण नाही हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे. हे काम करण्यास वेळ लागतो कारण यामुळे शरीराला हळूहळू बरे होण्यास मदत होते. परंतु परिणाम दीर्घकाळ टिकणारे असतात आणि बर्याचदा एकूण कल्याण सुधारण्यास मदत करतात.
हायपरथायरॉईडीझमसाठी होमिओपॅथी
हायपरथायरॉईडीझम विशेषत: त्रासदायक असू शकते कारण यामुळे सतत अस्वस्थता, वेगवान हृदयाचा ठोका आणि झोपेच्या समस्या आणल्या जातात. होमिओपॅथी मज्जासंस्थेस शांत करण्यात, झोपे सुधारण्यास आणि तणावात शरीराच्या प्रतिक्रियेस संतुलित करण्यात मदत करू शकते. ग्रॅव्हस रोगासारख्या परिस्थितीत, जे हायपरथायरॉईडीझमचे एक ऑटोइम्यून कारण आहे, होमिओपॅथी रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करण्यासाठी कार्य करते. हे कदाचित अँटी-थायरॉईड औषधोपचार त्वरित पुनर्स्थित करू शकत नाही, परंतु हे सहाय्यक थेरपी आहे जे दुष्परिणाम कमी करते आणि आराम देते.
थायरॉईड समस्यांसाठी लोक होमिओपॅथीला का प्राधान्य देतात
लोक होमिओपॅथी निवडण्याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे ते नैसर्गिक, विषारी आणि दुष्परिणामांपासून मुक्त आहे. हे नियमित औषधांमध्ये व्यत्यय आणत नाही, म्हणून पारंपारिक उपचारांसह ते सुरक्षितपणे घेतले जाऊ शकते. हे मुले, गर्भवती महिला आणि वृद्ध प्रौढ गटांसाठी देखील योग्य आहे जे बहुतेकदा औषधांच्या दुष्परिणामांसाठी अधिक संवेदनशील असतात. होमिओपॅथीची आणखी एक शक्ती म्हणजे ती थायरॉईड रोगाच्या भावनिक लक्षणांमध्ये कशी मदत करते. थायरॉईड समस्या असलेले बरेच लोक नैराश्य, चिंता, चिडचिडेपणा किंवा मानसिक धुक्याने ग्रस्त असतात. होमिओपॅथिक उपचार या भावनिक आणि शारीरिक लक्षणांकडे एकत्र पाहतात, अधिक संपूर्ण दृष्टिकोन देतात.
जीवनशैली आणि आहार देखील महत्त्वाचे आहे
थायरॉईड काळजीसाठी, एकटेच औषध पुरेसे नाही. निरोगी खाणे, चांगले झोपणे आणि तणाव व्यवस्थापित करणे देखील महत्वाचे आहे. फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य आणि सेलेनियम आणि जस्त असलेले पदार्थ असलेले आहार थायरॉईड आरोग्यास समर्थन देऊ शकतो. चालणे, योग आणि ध्यान यासारख्या सोप्या क्रियाकलापांमध्ये रक्ताभिसरण सुधारण्यास आणि चिंता कमी करण्यास मदत होते, जे विशेषत: हायपरथायरॉईडीझम असलेल्यांसाठी उपयुक्त आहे. थायरॉईडच्या समस्यांसह लोकांनी प्रक्रिया केलेले अन्न, जादा साखर आणि कॅफिन टाळले पाहिजे. पुरेसे पाणी पिणे आणि दररोज रात्री 7-8 तास चांगली झोप घेणे देखील पुनर्प्राप्तीला समर्थन देते.
अंतिम विचार
थायरॉईड डिसऑर्डर सामान्य आहेत, परंतु त्यांना आपल्या जीवनावर नियंत्रण ठेवण्याची गरज नाही. नियमित तपासणी, जागरूकता आणि योग्य दृष्टिकोनातून ते चांगले व्यवस्थापित केले जाऊ शकतात. होमिओपॅथी हायपोथायरॉईडीझम आणि हायपरथायरॉईडीझम या दोहोंचा सामना करण्यासाठी एक सुरक्षित, कोमल आणि समग्र मार्ग प्रदान करते. हे लक्षणे दाबत नाही, हे शरीरास आतून असंतुलन सुधारण्यास मदत करते. जर आपण अशी एखादी व्यक्ती आहात ज्याला आपल्या थायरॉईडची स्थिती व्यवस्थापित करण्याचा अधिक नैसर्गिक मार्ग हवा असेल तर – दुष्परिणाम किंवा अवलंबनाच्या भीतीशिवाय, होमिओपॅथी एक्सप्लोर करण्याचा एक मार्ग आहे.