नवी दिल्ली: आपण आपल्या तीव्र वेदनांसाठी उत्तरे शोधणार्‍या अनेक डॉक्टरांना भेट दिली आहे, फक्त “हे सर्व आपल्या डोक्यात आहे” असे काढून टाकले जाईल? हे निराशाजनक आहे, परंतु एंडोमेट्रिओसिससह राहणा many ्या बर्‍याच लोकांसाठी, हा केवळ एकच अनुभव नाही. जगभरातील अंदाजे 10% महिलांसाठी, एंडोमेट्रिओसिस एक असमाधानकारकपणे समजली गेलेली आणि बर्‍याचदा आरोग्याची स्थिती डिसमिस केली जाते आणि दुर्दैवाने, समजूतदारपणा आणि समर्थनाची कमतरता आपल्या घरे, कार्यस्थळे आणि समुदायांमधील आरोग्य सेवा प्रणालीच्या पलीकडे आहे. जरी आपण एंडोमेट्रिओसिसच्या शारीरिक लक्षणांना प्राधान्य देत असले तरी, जे प्रामुख्याने वेदना होत आहेत, परंतु आपण बर्‍याचदा भावनिक आणि मानसिक टोलकडे दुर्लक्ष करतो.

न्यूज 9 लिव्हशी संवाद साधताना, अमाहा, क्लिनिशियन डायरेक्टर डॉ. दिव्य जी नलूर यांनी एंडोमेट्रिओसिस मानसिक आरोग्यावर कसा परिणाम करू शकतो हे स्पष्ट केले.

एंडोमेट्रिओसिसचे अनियंत्रित मानसिक आरोग्यावर परिणाम

आपली शारीरिक वेदना व्यवस्थापित करण्याव्यतिरिक्त, एंडोमेट्रिओसिससह जगणे म्हणजे मानसिक आणि भावनिक ताणतणावाचा सामना करणे जे बर्‍याचदा दुर्बल होऊ शकते. येथे एंडोमेट्रिओसिसचे पाच सामान्य मानसिक आरोग्यावर परिणाम आहेत:

1. तीव्र चिंता: एंडोमेट्रिओसिस हा मूळतः अप्रत्याशित आहे, याचा अर्थ असा आहे की तेथे फ्लेअर-अप, अनपेक्षित चुकलेले काम, योजनांमध्ये बदल आहेत-या सर्वांनी अपेक्षेच्या चिंतेमुळे तीव्र स्वागत केले आहे. आम्ही दररोज आश्चर्यचकित होऊ शकतो, “मी त्या सभेत जाऊ शकेन का?” “आपत्कालीन काळजी घेण्यासाठी मी पुन्हा ईआरमध्ये पाहिले आहे?” आणि अनावश्यक चिंता आणि भीतीचे चक्र चालू आहे.
2. औदासिन्य आणि कमी मूड: जीएबीची भेट – सतत शारीरिक वेदना, अयशस्वी उपचार आणि तीव्र आजाराचे परिणाम नेव्हिगेट केल्याने औदासिनिक लक्षणे उद्भवू शकतात. इतरांकडून समज नसल्यामुळे अलगाव आणि असहायतेची भावना वाढते.
3. प्रजनन-संबंधित त्रास: एंडोमेट्रिओसिस असलेल्या बर्‍याच लोकांना सुपीकतेबद्दल अनिश्चितता देखील येते. वंध्यत्वाचा भावनिक टोल, किंवा त्यातील भीती, विस्तृत आणि दु: ख, राग आणि ओळखीचा त्रास असू शकतो, विशेषत: जेव्हा प्रजनन/जे पुनरुत्पादक निवडींना आव्हान दिले जाते.
4. डिस्पेरेनियाशी संबंधित भावनिक आघात: लैंगिक संभोगासह वेदना (डिस्पेरेनिया) मध्ये जवळीक, आत्म-सन्मान आणि भागीदारांसह संबंधांवर परिणाम होण्याची क्षमता आहे. कालांतराने, डिस्पेरेनियामुळे भावनिक आघात, अपराधीपणा आणि टाळणे होऊ शकते आणि नात्यात गुंतागुंत होण्यास कारणीभूत ठरू शकते.
5. शरीराची प्रतिमा आणि ओळख समस्या: “एंडो बेली”, ओटीपोटात अस्वस्थता, शल्यक्रिया चट्टे, तीव्र हार्मोनल चढउतार आणि तीव्र आजार स्वतःच एंडो असलेले लोक स्वतःबद्दल कसे पाहतात आणि कसे अनुभवतात हे आकार देऊ शकतात. तीव्र शारीरिक बदल आपल्या शरीराच्या प्रतिमेवर आणि आत्मविश्वासावर परिणाम करू शकतात आणि आपल्या ओळख आणि स्त्रीत्वावर देखील परिणाम करू शकतात.

मानसिक आरोग्य समर्थनाचे महत्त्व

बर्‍याच जणांना स्वतःहून “सामना” किंवा “व्यवस्थापित” करण्यास सांगितले गेले असले तरी, वास्तविकता अशी आहे की अनेकांना मानसिक वेदनांनी शांततेत त्रास होईल. दीर्घकालीन आजाराचा भावनिक त्रास कमी करण्याचे बरेच मार्ग आहेत, परंतु बरेच लोक या साधनांची जाणीव न करता किंवा त्याचा उपयोग न करता जगतात. एंडोमेट्रिओसिस ज्या प्रकारे शारीरिक आत्म्यावर परिणाम करते त्या कारणामुळे, दु: खाची मानसिक प्रक्रिया, अनिश्चिततेने जगणे आणि भीतीचा अनुभव घेणे देखील वाढले आहे. झोप, ड्राइव्ह, लक्ष आणि शेवटी स्वत: ची किंमत यावर हा प्रभाव त्या व्यक्तीशी मन-शरीराच्या पळवाट संप्रेषण करू शकतो.

समर्थन प्राप्त करण्यासाठी आम्ही “आम्हाला” असे काही विशिष्ट स्तराचे वेदना होत नाही. आपण दिवसा-दररोज कसे कार्य करता किंवा आपल्या एकूण भावनिक संतुलनावर परिणाम केल्यास आपल्याला व्यावसायिक मदत घेण्याची परवानगी आहे. मनोचिकित्सा विशेषत: तीव्र आजाराने अनुभवलेल्या दु: ख, अनिश्चितता आणि भीतीवर प्रक्रिया करण्यासाठी विशेषतः उपयुक्त ठरू शकते. असे काही मानसिक आरोग्य व्यावसायिक देखील आहेत जे विशिष्ट क्षणांमध्ये समर्थन प्रदान करू शकतात (उदा. शस्त्रक्रिया करण्याचा निर्णय घेणे, प्रजननक्षमता नेव्हिगेट करणे किंवा संबंधांमध्ये ताण अनुभवणे).