पत्रकार राम बहादूर राय यांना पद्मा भूषण पुरस्काराने पुरस्काराने
Marathi June 20, 2025 06:24 AM

प्रख्यात पत्रकार आणि बौद्धिक श्री राम बहादूर राय, जे सध्या इंदिरा गांधी नॅशनल सेंटर फॉर आर्ट्स (आयजीएनसीए) ट्रस्टचे अध्यक्ष म्हणून काम करतात, त्यांना पद्म भूषण या तिसर्‍या क्रमांकाचे सर्वोच्च नागरी पुरस्काराने गौरविण्यात आले आहे. राजपुत्र भवन येथे अधिकृत समारंभात ते उपस्थित राहू शकले नसल्यामुळे पत्रकारिता, संस्कृती आणि राष्ट्रीय प्रवचनासाठी केलेल्या उल्लेखनीय योगदानाला मान्यता देऊन गृहमंडळ मंत्रालयाचे महासंचालक श्री सतपाल चौहान यांनी आयएनजीसीए कार्यालयात हा पुरस्कार औपचारिकपणे त्यांना देण्यात आला.

या घटनेत अनेक मान्यवर, विचारवंत आणि प्रशंसकांची दयाळू उपस्थिती होती. उल्लेखनीय उपस्थितांनी माजी दिल्ली लेफ्टनंट गव्हर्नर श्री नजीब जंग यांचा समावेश केला; प्रा. रमेश चंद्र गौर, डीन आणि इग्न्काच्या कला निधी विभागाचे प्रमुख; ज्येष्ठ पत्रकार श्री हेमंत शर्मा; उत्तर प्रदेश मंत्री श्री विजय मिश्रा; पत्रकार श्री संतोष भारतीया; आणि एसजीटी विद्यापीठातील श्री मनमोहन सिंह चावला. इग्न्काचे मीडिया कंट्रोलर श्री अनुराग पुनेता, भारतातील सील आणि स्वाक्षरीचे अध्यक्ष असलेले अधिकृत उद्धरण, लक्षपूर्वक प्रेक्षकांना.

श्री जंग यांनी श्री राय यांना नैतिक कंपास आणि आजीवन प्रेरणा म्हणून कौतुक केले, तर श्री भारतीया यांनी आग्रह केला की भविष्यातील पिढ्यांना मार्गदर्शन करण्यासाठी श्री राय यांच्या जीवनावर एक व्यापक चरित्र लिहिले जावे. या भावनेचा प्रतिबिंबित करताना श्री हेमंत शर्मा यांनी नमूद केले की राम बहादूर रायचा सन्मान करणे पद्म पुरस्कारांच्या आत्म्याचा सन्मान करण्यासारखेच होते. प्रोफेसर गौर यांनी इग्न्काच्या वतीने, श्री राय यांना केवळ प्रशासकच नव्हे तर संस्थेचे मोठे आणि आध्यात्मिक मार्गदर्शक म्हणून मनापासून कृतज्ञता व्यक्त केली.


पत्रकारिता आणि सार्वजनिक जीवनात एक विशिष्ट प्रवास

श्री राम बहादूर राय यांचे जीवन भारताच्या आधुनिक राजकीय आणि सांस्कृतिक कथेत खोलवर विणलेले आहे. सध्या गुरुग्राममधील आयजीएनसीए ट्रस्टचे अध्यक्ष आणि एसजीटी युनिव्हर्सिटीचे कुलपती म्हणून काम करीत आहे, बर्‍याच बौद्धिक आणि सांस्कृतिक संस्थांमागील ते एक सक्रिय शक्ती आहेत. भारताच्या राष्ट्र-निर्माणामध्ये अर्थपूर्ण योगदान देण्याच्या इच्छेने चाललेल्या, त्यांनी सामाजिक बदल आणि बौद्धिक प्रबोधनाचे एक साधन म्हणून पत्रकारितेची निवड केली.

चार दशकांहून अधिक अनुभवांसह, श्री राय यांच्या पत्रकारितेचा प्रवास सुरू झाला हिंदुस्थान समचारएक बहुभाषिक वृत्तसंस्था. नंतर त्यांनी प्रख्यात प्रकाशनांवर संपादकीय जबाबदा .्या स्वीकारल्या जानसटा, Navbharat timesआणि हिंदी पंधरवड्या प्रथाम प्रावक्त आणि यथावत? त्याच्या विचारसरणीच्या स्तंभ “कहात कबीर” ने एकनिष्ठ वाचक मिळवले. यापूर्वी त्यांनी “पॅडटल” विश्लेषणात्मक स्तंभ देखील लिहिले अनयस आणि जानसटाआणि यासह अनेक राष्ट्रीय दैनिकांना योगदान दिले राष्ट्रीय सहारा, अमर उजला, प्रभात खबर, Rajasthan Patrikaआणि बीबीसी हिंदी?

अर्थशास्त्रातील पदव्युत्तर असलेल्या बनारस हिंदू विद्यापीठाचे माजी विद्यार्थी, श्री राय जेपी चळवळीतील एक प्रमुख व्यक्ती होते आणि अंतर्गत सुरक्षा अधिनियम (एमआयएसए) च्या देखभाल अंतर्गत आपत्कालीन परिस्थितीत त्याला तुरूंगात टाकण्यात आले. बौद्धिक सचोटीने मिसळलेल्या त्याच्या सक्रियतेमुळे त्याला वैचारिक विभाजनांमध्ये एक प्रतिष्ठित व्यक्ती बनली.


साहित्यिक योगदान आणि बौद्धिक वारसा

श्री राम बहादूर राय यांचे लेखन भारताच्या सामाजिक-राजकीय चेतनाशी असलेले त्यांचे खोल व्यस्तता प्रतिबिंबित करते. त्याच्या उल्लेखनीय प्रकाशनांमध्ये हे समाविष्ट आहे:

  • मॅन्झिल से झ्यादा सफार: माजी पंतप्रधान विश्वनाथ प्रताप सिंह यांचे चरित्र
  • रहबरी के सवल: माजी पंतप्रधान चंद्रशेखर यांच्या लेन्सद्वारे राजकीय विश्लेषण
  • शश्वत विद्रोही राजनेट: आचार्य जेबी कृपालानी यांचे चरित्र
  • संपादक, काली खब्रोन की कहानी: पेड न्यूज प्रॅक्टिस उघडकीस आणणारे एक पुस्तक
  • योगदानकर्ता, लोक्का प्रभॅश: प्रभॅश जोशी यांचे चरित्र, संस्थापक संपादक जानसटा
  • संपादक, हमारे बालासाहेब देोरास
  • योगदान Pandit Deendayal Upadhyay Samagra
  • संपादक, भानुप्रताप शुक्ला – वैकतीतवा और विचर
  • लोकनायक जयप्रकाश नारायण यांचे संक्षिप्त चरित्र
  • भारतीया संविधन – अंकाही कहानीयन आणि एक विशेष निबंध शीर्षक राष्ट्रकी लोकभिवकती मीन संविधन समप्निव्हिक चया

सन्मान आणि पुरस्कार

भारतीय पत्रकारिता आणि सांस्कृतिक विचारात श्री राम बहादूर राय यांच्या प्रभावी भूमिकेमुळे त्यांना बर्‍याच वर्षांत व्यापक मान्यता मिळाली.

  • भगवान दास जंजग्रान (1990)
  • हिंदी अकादमी पत्रकारिता पुरस्कारदिल्ली (1994-95)
  • एकटम मनाव दर्शन सम्मन (2009)
  • मधाव्राव सप्रे समचार इव्हाम शोध संस्मान पुरस्कार (2010)
  • विकलप सांस्मारिक जर्नालिझम पुरस्कार (2010)
  • Ganesh Shankar Vidyarthi Samman Awarded by Makhanlal Chaturvedi National University in 2013
  • माधवराव सप्रे राष्ट्रीय क्रिएटिव्ह ऑनरसरकार. छत्तीसगड (२०१))
  • पद्मा श्रीभारत सरकार (२०१))
  • एकत्र ह्यन (2019)
  • पद्मा भूषणभारत सरकार (2024)

दृढनिश्चय आणि सेवेचे जीवन

आपल्या कारकीर्दीच्या प्रत्येक टप्प्यात श्री राम बहादूर राय यांनी अखंडता, धैर्य आणि बौद्धिक खोलीचे उदाहरण दिले आहे. विद्यार्थी कार्यकर्ते होण्यापासून पत्रकार, संपादक, लेखक, सांस्कृतिक दूरदर्शी आणि संस्थात्मक नेते होण्यापासून त्यांचा प्रवास राष्ट्रीय सेवेसाठी समर्पित जीवन प्रतिबिंबित करतो.

त्याच्याबरोबर त्याचा सन्मान करून पद्मा भूषणभारत केवळ त्यांच्या वैयक्तिक कामगिरीला ओळखत नाही तर सत्य, स्वातंत्र्य आणि बौद्धिक वचनबद्धतेच्या टिकाऊ मूल्यांनाही अभिवादन करतो.

© Copyright @2025 LIDEA. All Rights Reserved.