जगातील सर्वात महागडी आणि घातक युद्ध यंत्रणा पुन्हा एकदा मैदानात उतरली आहे. अमेरिकेने इराणच्या फोर्डो, नतांज आणि इस्फहान येथील तीन अणुस्थळांवर हल्ला केला आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी त्यांच्या सोशल मीडिया मंच ट्रुथवर अमेरिकेने इराणवर हल्ला केल्याची पुष्टी केली. ट्रम्प यांच्या म्हणण्यानुसार, इराणच्या फोर्डो, नतांज आणि इस्फहान येथील अणुस्थळांवर अमेरिकेने हल्ला केला आहे. मात्र, ट्रम्प यांनी या मोहिमेत कोणत्या विमानांचा आणि शस्त्रांचा वापर केला याची माहिती दिली नाही. असे मानले जाते की अमेरिकेने अत्याधुनिक बी-२ स्पिरिट स्टील्थ बॉम्बर्सचा वापर केला आहे. हे जगातील सर्वात महागडे युद्ध यंत्र आहे.

जगातील सर्वात महागडी युद्ध यंत्रणा

ही विमाने ३०,००० पौंड वजनाचे जीबीयू-५७ बॉम्ब वाहून नेऊ शकतात, जे विशेषतः खोलवर लपलेल्या ठिकाणांना उद्ध्वस्त करण्यासाठी बनवले गेले आहेत. बी-२ स्पिरिट स्टील्थ बॉम्बर हे केवळ जगातील अत्याधुनिक विमानच नाही, तर सर्वात महागडे युद्ध विमान देखील आहे. एका बी-२ बॉम्बरची किंमत ₹१७,८५० कोटी (२.१ अब्ज डॉलर) आहे. याच्या देखभालीवर दरवर्षी ३३० कोटी रुपये खर्च होतात. १७,८५० कोटी रुपयांमध्ये विकास, अभियांत्रिकी, चाचणी, बांधणी आणि खरेदीशी संबंधित सर्व खर्च समाविष्ट आहेत.

वाचा: जर कोणी खामेनेईंच्या हत्येचा विचारही केला, तर…; एका बलाढ्य देशाची इस्त्रायलला धमकी

इतकी होती सुरुवातीची किंमत

१९९७ मध्ये बी-२ बॉम्बर्स डिझाइन करण्यात आले आणि त्याच वर्षी त्याच्या बांधकामाला सुरुवात झाली. सुरुवातीला याची किंमत सुमारे ७३७ दशलक्ष डॉलर होती. पण अमेरिकी हवाई दलात समाविष्ट झाल्यानंतर यात अनेक तांत्रिक बदल करण्यात आले आणि ते अधिक घातक बनवण्यात आले. यामुळे याची किंमत वाढून २.१ अब्ज डॉलरपर्यंत पोहोचली. बी-२ स्पिरिटच्या प्रचंड खर्चामागे त्याचे जटिल डिझाइन, अत्याधुनिक तंत्रज्ञान आणि विशेष प्रशिक्षित कामगारांचे परिश्रम यांचा समावेश आहे.

बी-२ स्पिरिट बॉम्बरची ताकद काय आहे?

बी-२ स्पिरिट हा स्टील्थ तंत्रज्ञानाने युक्त बॉम्बर आहेत. त्याला रडारवर पकडणे अत्यंत कठीण आहे. हे विमान ३०,००० पौंड म्हणजे सुमारे १३,६०० किलोग्रॅम वजनाचे जीबीयू-५७ बॉम्ब वाहून नेण्यास सक्षम आहे, जे विशेषतः भूमिगत बंकर आणि अणुस्थळे नष्ट करण्यासाठी तयार करण्यात आले आहेत. या विमानाचे डिझाइन असे आहे की ते शत्रूच्या नजरेत न येता कोणत्याही लक्ष्याचा नाश करू शकते. याच कारणाने बी-२ ला “द इनव्हिजिबल डेथ” असेही म्हणतात.

अमेरिकेने बनवली फक्त २१ विमाने

बी-२ बॉम्बरचे बांधकाम १९९७ मध्ये सुरू झाले होते. अमेरिकेची सुरुवातीची योजना १३२ बॉम्बर्स बनवण्याची होती, पण उच्च किंमतीमुळे आणि राजकीय वादांमुळे ही संख्या केवळ २१ पर्यंत कमी करण्यात आली. आतापर्यंत अमेरिकेने बी-२ बॉम्बरचा वापर कोसोवो युद्ध (१९९९), अफगाणिस्तानातील ऑपरेशन एंड्योरिंग फ्रीडम आणि लिबियातील ऑपरेशन ओडिसी डॉनमध्ये केला आहे.

हॉलिवूडमध्येही सुपरस्टार

रंजक गोष्ट म्हणजे हे धोकादायक बॉम्बर केवळ युद्धाच्या मैदानातच नाही, तर चित्रपटांमध्येही दिसते. कॅप्टन मार्व्हल, आयर्न मॅन २ आणि रॅम्पेज यांसारख्या चित्रपटांमध्ये बी-२ दाखवण्यात आले आहे. अमेरिकी हवाई दल चित्रपट स्टुडिओला शूटिंगसाठी हे विमान भाड्याने देते.

हा हल्ला इतका महत्त्वाचा का आहे?

इराणच्या अणुस्थळांवरील अमेरिकेचा हल्ला केवळ मध्य-पूर्वेतील तणावाला नव्या उंचीवर नेऊन ठेवत नाही, तर यातून हेही दिसते की अमेरिका आता आपल्या सर्वात प्रगत युद्ध साधनांचा वापर करण्यास मागे हटत नाही. बी-२ स्पिरिटचा वापर हे दर्शविते की अमेरिका या ऑपरेशनला गंभीर लष्करी कारवाई मानते आणि त्यांनी स्पष्ट संदेश दिला आहे, “जगातील सर्वात महागडे बॉम्बर जेव्हा उडते, तेव्हा युद्धाची भाषा बदलते.”