चॉकलेटमधील एक नैसर्गिक कंपाऊंड “चांगले” कोलेस्ट्रॉलला थोडी लिफ्ट देऊ शकते, एक नवीन अभ्यास सूचित करतो, जरी बदल कमी आहे.

संशोधकांनी चयापचय सिंड्रोम असलेल्या लोकांमध्ये याची चाचणी केली, ज्यामुळे हृदयरोगाचा धोका वाढतो अशा परिस्थितीचा एक समूह. थियोब्रोमिन पूरक आहार घेतल्यानंतर 12 आठवड्यांनंतर, सहभागींनी एचडीएल कोलेस्ट्रॉलमध्ये माफक प्रमाणात वाढ केली. तथापि, वाढ स्वतःच हृदयाच्या आरोग्यावर मोठा परिणाम करण्यासाठी खूपच लहान मानली जाते.

हृदयाच्या आरोग्यासाठी कोकोचा अभ्यास बराच काळ अभ्यासला गेला आहे. संशोधनात असे दिसून आले आहे की आपण त्याचा डार्क चॉकलेट म्हणून आनंद घेत असाल किंवा ते पूरक म्हणून घ्याल, कोकोआ अनेक महत्त्वपूर्ण आरोग्य चिन्हक सुधारण्यास मदत करू शकतात – जसे रक्तदाब, “खराब” एलडीएल कोलेस्ट्रॉल, एकूण कोलेस्ट्रॉल आणि रक्तातील साखर. यापैकी बहुतेक फायदे पॉलिफेनोल्स, विशेषत: फ्लॅव्हानॉल्स नावाच्या नैसर्गिक अँटिऑक्सिडेंट्सद्वारे येतात, ज्यामुळे जळजळ कमी होण्यास आणि आपल्या रक्तवाहिन्यांचे संरक्षण होते.

परंतु कोको फक्त पॉलिफेनोल्स ऑफर करत नाही. यात थॉब्रोमाइन देखील आहे, कॅफिनशी संबंधित सौम्य उत्तेजक. थियोब्रोमाइन त्या अँटिऑक्सिडेंट्सइतके प्रसिद्ध नसले तरी कदाचित त्याचे स्वतःचे हृदय फायदे असू शकतात, शक्यतो “चांगले” एचडीएल कोलेस्ट्रॉलची पातळी वाढविण्यात मदत करून. पूर्वीच्या अभ्यासाचे मिश्र परिणाम झाले आहेत, म्हणून संशोधकांना सखोल खोदण्याची इच्छा होती.

या अभ्यासासाठी, मध्ये प्रकाशित अन्न विज्ञान आणि पोषणएचडीएल कोलेस्ट्रॉलला चालना मिळू शकते की नाही हे पाहण्यासाठी संशोधकांनी थिओब्रोमिनवर लक्ष केंद्रित केले आणि एचडीएलच्या कोणत्या भागावर परिणाम होऊ शकतो हे देखील पाहिले. आपल्या शरीरात थियोब्रोमिन कसे कार्य करेल याचा शोध त्यांनी केला. तपशील अद्याप पूर्णपणे समजला नसला तरी, या प्रगती संशोधकांना तपासण्यासाठी नवीन संकेत देतात.

हा अभ्यास कसा घेण्यात आला?

इराणच्या केरमन्सा येथील केरनशाह युनिव्हर्सिटी ऑफ मेडिकल सायन्सेसच्या संशोधकांनी 12 आठवड्यांच्या अभ्यासानुसार 40 ते 55 वयोगटातील 72 प्रौढांसह जास्त वजन किंवा लठ्ठपणासह जगले होते आणि चयापचय सिंड्रोम होता-उच्च रक्तदाब, उन्नत रक्तातील साखर, जादा व्हिसेरल फॅट किंवा कमी एचडीएल कोलेस्टेरॉलची जोडणी. सहभागींपैकी सुमारे 90% महिला होती.

सहभागींना दररोज 450 मिलीग्राम थेओब्रोमिन परिशिष्ट किंवा प्लेसबो घेण्यास नियुक्त केले गेले. प्रत्येकाने वय, लिंग, वजन, उंची आणि शारीरिक क्रियाकलापांवर आधारित प्रत्येक व्यक्तीसाठी दररोज कॅलरीची आवश्यकता असलेल्या कॅलरी प्रतिबंधित आहाराचे अनुसरण केले.

याव्यतिरिक्त, सहभागींना कोको असलेले पदार्थ टाळण्यास आणि कॅफिनचे सेवन दररोज चार कप कॉफी, चहा किंवा कोलाला मर्यादित करण्यास सांगितले गेले कारण शरीर कॅफिनला थिओब्रोमाइनमध्ये रूपांतरित करू शकते.

संशोधकांनी एचडीएल 2 आणि एचडीएल 3 यासह एकूण एचडीएल कोलेस्ट्रॉलची पातळी तसेच विशिष्ट उपप्रकार मोजले, जे आकार आणि संभाव्य हृदय-संरक्षणात्मक प्रभावांमध्ये भिन्न आहेत. त्यांनी शरीरातील चरबी आणि उर्जेवर प्रक्रिया कशी करते हे नियंत्रित करण्यात दोन जीन्सच्या दोन जीन्सच्या क्रियाकलापांमध्ये देखील बदल केले.

अभ्यासाला काय सापडले?

अभ्यासाच्या सुरूवातीस, थियोब्रोमिन घेणार्‍या गटामध्ये सरासरी एचडीएल कोलेस्ट्रॉलची पातळी 41.3 मिलीग्राम/डीएल होती, तर प्लेसबो गट 42.4 मिलीग्राम/डीएलपेक्षा किंचित जास्त होता. दोन्ही संख्या प्रौढांसाठी सामान्य मानल्या जाणार्‍या खालच्या टोकाजवळ पडतात.

12 आठवड्यांनंतर, थियोब्रोमाइन पूरक आहार घेत असलेल्या सहभागींनी सरासरी 0.34 मिलीग्राम/डीएलच्या एकूण एचडीएल कोलेस्ट्रॉलमध्ये खूपच कमी वाढ केली – जेव्हा प्लेसबो ग्रुपने सुमारे 1.24 मिलीग्राम/डीएल घट झाली.

एचडीएल 2 सबटाइपसाठी ही वाढ अधिक लक्षात घेण्यासारखी होती, जी एचडीएलचा एक मोठा, अधिक संरक्षक प्रकार आहे. थियोब्रोमिन ग्रुपमध्ये एचडीएल 2 पातळी अंदाजे 0.95 मिलीग्राम/डीएलने वाढली परंतु प्लेसबो ग्रुपमध्ये किंचित घसरली. एचडीएल 2 ते एचडीएल 3 चे प्रमाण देखील सुधारित झाले, ज्यामुळे आरोग्यदायी एचडीएल शिल्लक दिशेने बदल झाला.

याव्यतिरिक्त, थियोब्रोमिन जनुक पीपीएआर- of ची क्रियाकलाप वाढविताना दिसून आला, ज्यामुळे शरीराला चरबी कमी होण्यास आणि ऊर्जा व्यवस्थापित करण्यास मदत होते. तथापि, एसआयआरटी 1 चा अभ्यास केलेला आणखी एक जनुक अर्थपूर्ण बदल दर्शवित नाही. हे निष्कर्ष सांख्यिकीय दृष्टीने महत्त्वपूर्ण असले तरी, बदलांचा आकार अगदी लहान आहे आणि स्वतःच हृदयाच्या आरोग्यावर मोठा परिणाम होण्याची शक्यता नाही.

हे वास्तविक जीवनात कसे लागू होते?

जर आपण अधिक चॉकलेट खाऊन आपल्या चांगल्या कोलेस्ट्रॉलला चालना देण्याची आशा करत असाल तर स्वत: च्या पुढे जाऊ नका – हे इतके सोपे नाही. अभ्यासाचा वापर करून थियोब्रोमिनचा डोस (दररोज 450 मिलीग्राम) दररोज सुमारे 2 ते 3 औंस डार्क चॉकलेट खाण्यापासून आपल्याला मिळणार्‍या समतुल्य आहे. दररोज सर्व्ह करण्यापेक्षा हे थोडेसे अधिक आहे, जे आपण साखर कमी करण्याचा प्रयत्न करीत असाल तर आपल्या आरोग्याच्या उद्दीष्टांविरूद्ध कार्य करेल.

महत्त्वाचे म्हणजे, अभ्यासामध्ये आढळलेल्या एचडीएल कोलेस्ट्रॉलमधील वास्तविक वाढ कमी होती – सुमारे 0.3 मिलीग्राम/डीएल – ज्याचा स्वतःच हृदयाच्या आरोग्यावर महत्त्वपूर्ण परिणाम होण्याची शक्यता नाही. याव्यतिरिक्त, प्लेसबो ग्रुपने एचडीएलच्या पातळीत थोडीशी घट अनुभवली, ज्यामुळे हा फरक वास्तविक जीवनात असण्यापेक्षा अधिक स्पष्ट दिसून आला.

परंतु डार्क चॉकलेट देखील फायदेशीर पॉलिफेनोल्स ऑफर करते आणि मधुमेहाच्या कमी जोखमीशी देखील जोडलेले आहे, जेव्हा आपल्याला आपल्या दिवसात गोडपणा जोडण्याची आवश्यकता असते तेव्हा डार्क चॉकलेट अद्याप एक उत्तम निवड आहे. आपल्या कोलेस्ट्रॉलच्या पातळीसाठी फक्त जादूची बुलेट म्हणून विचार करू नका.

थियोब्रोमाइन कोलेस्ट्रॉलच्या पातळी आणि जनुक क्रियाकलापांवर कसा प्रभाव पाडू शकतो याबद्दल काही अंतर्दृष्टी प्रदान करीत असताना, संतुलित आहार राखणे, सक्रिय राहणे आणि रक्तदाब आणि रक्तातील साखर व्यवस्थापित करणे – हृदयाच्या आरोग्यास प्रभावीपणे समर्थन देण्यासाठी – सिद्ध जीवनशैलीच्या सवयींवर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे.

आमचा तज्ञ घ्या

चॉकलेटमधील थियोब्रोमाइन कदाचित आपल्या “चांगल्या” कोलेस्ट्रॉलला एक लहान चालना देऊ शकेल आणि आपल्या शरीरास अधिक कार्यक्षमतेने व्यवस्थापित करण्यास मदत करेल – परंतु त्याचा परिणाम स्वतःच हृदयरोगाचा धोका कमी होण्याची शक्यता कमी आहे. असे म्हटले आहे की, कोकाआच्या नैसर्गिक अँटिऑक्सिडेंट्समध्ये एकूण कोलेस्ट्रॉल कमी होण्यास आणि हृदयाच्या आरोग्यास मदत करण्यासाठी दर्शविले गेले आहे. म्हणून चॉकलेट संतुलित खाण्याच्या योजनेचा भाग असू शकते, परंतु आपले सर्वोत्तम पैज चांगले खाणे आणि सक्रिय राहणे यासारख्या सिद्ध हृदय-निरोगी सवयींसह चिकटून राहणे आहे.