उचकी लागली तर आपण कोणीतरी आठवण काढत असेल असे आपण म्हणतोय. परंतू वारंवार सारख्या येणाऱ्या उचकीचा संबंध कोणा गंभीर आजाराचा संकेत देखील असू शकतो. सर्वसाधारणपणे उचकी काही मिनिटांसाठी असते आणि आपोआप जाते देखील. परंतू ही उचकी ४८ तासांहून अधिक वेळ येत असेल तर तिच्याकडे दुर्लक्ष करणे धोकादायक होऊ शकते.
संशोधनाच्या नुसार उचकी डायाफ्राम (Diaphragm) नावाच्या मांसपेशीच्या अचाकन आंकुचन पावल्याने होते. डायाफ्राम हे फप्फुस आणि पोटाच्या दरम्यान असते. आणि श्वास घेण्यास मदत करत असते, जेव्हा ही मांसपेशी वा स्नायूपेशी अनियंत्रितपणे आकुंचन पावते तेव्हा व्होकल कॉर्ड बंद होते. आणि उचकीसारखा ‘हिक’ सारखा आवाज निर्माण होतो.
खुप घाई-घाईत जेवणे किंवा पिणे
कार्बोनेटेड ड्रीक्स आणि अल्कोहोल
मसालेदार जेवण
खूप हसणे किंवा च्यईंगम चावणे
ज्यादा हंसना या च्यूइंग गम चघळणे
अचानक तापमान बदलणे
ही सर्वसामान्य कारणे उचकीला जबाबदार असतात. आणि घाबरण्यासारखे काही नाही
तज्ज्ञ डॉक्टरांच्या मते जेव्हा वारंवार उचकी येते आणि लवकर थांबत नाही. तेव्हा हा शरीराचा सिग्नल असू शकतो. अनेकदा गॅस वा जेवण गिळण्याने नाही तर आतील कोणा रोगामुळे वा पेशींचे तंत्र गडबड झाल्याचेही लक्षण असू शकते. वारंवार उचकी येणे पोट किंवा लिव्हर खराबीचे, वा ब्रेन नर्व्ह संबंधी समस्येची सुरुवात असू शकते.
जर सतत ४८ तासांहून अधिक वेळ उचकी येत असेल तर त्यास Persistent Hiccups म्हटले जाते. आणि जर हे एक महिने चालले तर यास Intractable Hiccups म्हणतात. तुमची झोप, जेवण आणि रोजचे दैनंदिन जीवन यामुळे अस्थिर होऊ शकते.
नर्व्ह समस्या : वॅगस वा फ्रेनिक नर्व्हमध्ये जखमी किंवा सूज
मेंदूशी संबंधित आजार : स्ट्रोक, मेंदूचा ट्युमर , मेनिंजायटीस
पचन तंत्राची गडबड : एसिड रिफ्लक्स (GERD), अल्सर, पॅक्रियाटायटिस
लिव्हर खराब होणे
फुप्फुस आणि हृदयाचा रोग : न्यूमोनिया, पेरिकार्डायटिस
काही औषधांचा प्रभाव : स्टेरॉइड, एनेस्थीसिया, कॅन्सर ट्रीटमेंट
मानसिक कारण: स्ट्रेस आणि थकवा
उचकी ४८ तासांहून अधिक चालू असेल
सोबत झोप न येणे, जेवण गिळताना त्रास, श्वास घेण्यात अडचण, वजन कमी होणे
छातीत दूखणे, उच्च ताप किंवा सततचा थकवा
डॉक्टर कारणांचा शोध घेण्यासाठी एक्स-रे, MRI या एंडोस्कोपी तपास करु शकतात
थंड पाणी हळूहळू प्यावे
खोल श्वास घ्यावा काही काळ रोखावा
लिंबूचा छोटा तुकडा चोखावा
अचानक घाबरवणे अशी ट्रीक काही प्रकरणात कामी येते.
