न्यूज इंडिया लाइव्ह, डिजिटल डेस्क: यकृताचे आरोग्य: आपले यकृत शरीराची एक 'सायलेंट फॅक्टरी' आहे जी 500 हून अधिक कार्ये करते – रक्त शुद्ध करण्यापासून ते अन्न पचवणे आणि ऊर्जा निर्माण करणे. पण आपली वाईट जीवनशैली, खाण्याच्या चुकीच्या सवयी आणि पिण्याच्या सवयींचा या कारखान्याला मोठा फटका बसू शकतो. यकृताची सर्वात मोठी समस्या ही आहे की 70-80% पर्यंत खराब होईपर्यंत त्यात कोणतीही लक्षणीय लक्षणे दिसत नाहीत. पण, चांगली बातमी अशी आहे की तुमचे शरीर, विशेषत: तुमचे हात, यकृत बिघडण्याची काही सुरुवातीची लक्षणे द्यायला लागतात. ही चिन्हे वेळीच ओळखली तर मोठा आणि गंभीर आजार टाळता येईल. चला तर मग जाणून घेऊया हातात दिसणाऱ्या त्या ५ लक्षणांबद्दल, जे यकृत खराब होण्याचे लक्षण असू शकतात आणि ज्याकडे तुम्ही अजिबात दुर्लक्ष करू नये. 1. तळवे लाल राहतात (Palmar Erythema) जर तुमचे तळवे, विशेषत: अंगठ्याच्या खाली असलेला मांसल भाग आणि सर्वात लहान बोट, अनेकदा कोणत्याही कारणाशिवाय लाल राहिले तर ते यकृताच्या समस्येचे लक्षण असू शकते. असे का होते: असे मानले जाते की जेव्हा यकृत खराब होते तेव्हा शरीरात इस्ट्रोजेन हार्मोनची पातळी वाढते, ज्यामुळे रक्ताच्या लहान नसा (केशिका) पसरतात आणि तळवे लाल दिसू लागतात.2. नखे पांढरे करणे (टेरीची नखे) आपल्या हाताच्या नखांकडे काळजीपूर्वक पहा. जर तुमची बहुतेक नखे पांढरी झाली असतील आणि वरच्या काठावर फक्त एक गुलाबी किंवा तपकिरी पट्टा दिसत असेल तर या स्थितीला 'टेरी नेल्स' म्हणतात. असे का होते: जरी हे वाढत्या वयाचे लक्षण देखील असू शकते, परंतु हे अनेकदा सिरोसिस सारख्या गंभीर यकृताच्या आजाराशी संबंधित असते. याचे कारण यकृताद्वारे अल्ब्युमिन (एक प्रकारचे प्रथिने) चे उत्पादन कमी होऊ शकते.3. क्लबिंग: जर तुमच्या बोटांच्या टिपा (जिथे नखे संपतात) सुजल्या असतील आणि नखे खालच्या दिशेने वळल्या असतील (चमच्याच्या उलट बाजूप्रमाणे), त्याला 'क्लबिंग' म्हणतात. असे का होते: हे फुफ्फुस आणि हृदयाच्या आजारांचे देखील एक लक्षण आहे, परंतु यकृत सिरोसिसच्या प्रकरणांमध्ये देखील दिसून येते. त्याचे नेमके कारण माहित नाही, परंतु असे मानले जाते की हे रक्तातील काही पदार्थांच्या वाढीमुळे होते.4. थरथरणे किंवा हात फडफडणे (ॲस्टेरिक्सिस किंवा लिव्हर फ्लॅप) जर तुम्ही तुमचे हात सरळ समोर वाढवले आणि मनगट वरच्या दिशेने वळवले आणि तुमचे हात पक्ष्याच्या पंखांप्रमाणे न थांबता फडफडणे किंवा थरथर कापू लागले, तर हे यकृताच्या गंभीर आजाराचे धोकादायक लक्षण आहे. याला 'ॲस्ट्रॅक्सिस' किंवा 'लिव्हर फ्लॅप' म्हणतात. असे का होते: जेव्हा रोगग्रस्त यकृत रक्तातील अमोनियासारखे विषारी पदार्थ काढून टाकण्यास असमर्थ असते तेव्हा असे होते. जेव्हा हे पदार्थ मेंदूपर्यंत पोहोचतात, तेव्हा ते नसा आणि स्नायूंच्या नियंत्रणावर परिणाम करतात.5. तळहाताखाली जाड गुठळ्या तयार होणे (Dupuytren's Contracture) जर तुमच्या तळहाताच्या त्वचेखाली गुठळ्या किंवा ऊतींचे जाड थर तयार होत असतील, विशेषत: अनामिका आणि करंगळीच्या ओळीत, ज्यामुळे तुमची बोटे आतील बाजूस वळू लागली, तर ते 'Dupuytren's Contracture' असू शकते. असे का होते: ही स्थिती बहुतेकदा मद्यसेवनामुळे होणाऱ्या यकृताच्या आजाराशी संबंधित असते. अंतिम सल्लाहे जाणून घेणे फार महत्वाचे आहे की यापैकी कोणतीही लक्षणे इतर कारणांमुळे देखील होऊ शकतात. परंतु, जर तुम्हाला तुमच्या हातात यापैकी एकापेक्षा जास्त लक्षणे दिसली किंवा थकवा, ओटीपोटात सूज आणि कावीळ यांसारखी इतर लक्षणे आढळल्यास, विलंब न करता एका चांगल्या गॅस्ट्रोएन्टेरोलॉजिस्ट (पोट आणि यकृताच्या डॉक्टरांचा) सल्ला घ्या. तुमचे यकृत खूप मौल्यवान आहे आणि त्याचे मूक इशारे ऐकणे ही तुमची जबाबदारी आहे.