तीक्ष्ण स्मरणशक्ती आणि तणाव कमी करण्याचे गोड रहस्य: जर तुम्हाला डार्क चॉकलेटचा तुकडा किंवा मूठभर बेरी खाल्ल्यानंतर थोडा आनंद झाला असेल तर त्यामागे खरे विज्ञान आहे. जपानमधील शिबौरा इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीच्या संशोधकांनी केलेल्या एका नवीन अभ्यासात असे आढळून आले आहे की हे अन्न तृष्णा पूर्ण करण्यापेक्षा बरेच काही करू शकतात, ते खरोखर स्मरणशक्ती वाढवू शकतात, तणाव कमी करू शकतात आणि मेंदूची कार्यक्षमता सुधारू शकतात.
कोको आणि बेरीमध्ये भरपूर प्रमाणात आढळणारे फ्लॅव्हॅनॉल्स, शक्तिशाली वनस्पती-आधारित संयुगे मध्ये मुख्य गोष्ट आहे. करंट रिसर्च इन फूड सायन्स या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार, हे फ्लॅव्हॅनॉल्स व्यायामाद्वारे प्रेरित असलेल्या सारख्या विस्तृत शारीरिक प्रभावांना चालना देऊ शकतात.
पसंतीचा स्रोत म्हणून Zee News जोडा
दुस-या शब्दात, फ्लॅव्हनॉल-युक्त पदार्थांचे सेवन केल्याने मध्यवर्ती मज्जासंस्था सक्रिय होऊन न्यूरॉन्सचे नुकसान होण्यापासून लक्ष, उत्तेजना आणि स्मरणशक्ती वाढते.
“या अभ्यासात फ्लॅव्हॅनॉल्स द्वारे उत्सर्जित केलेले ताणतणाव प्रतिसाद शारीरिक व्यायामाप्रमाणेच आहेत. अशा प्रकारे, फ्लॅव्हॅनॉल्सचे मध्यम सेवन, त्यांची जैवउपलब्धता कमी असूनही, आरोग्य आणि जीवनाची गुणवत्ता सुधारू शकते,” असे अभ्यासाचे प्रमुख संशोधक डॉ. यासुयुकी फुजी यांनी स्पष्ट केले.
हे कनेक्शन उघड करण्यासाठी, संशोधकांनी 10-आठवड्याच्या उंदरांवर प्रयोग केले, 25 mg/kg किंवा 50 mg/kg शरीराच्या वजनाच्या डोसमध्ये तोंडावाटे फ्लॅव्हॅनॉल्स दिले. नियंत्रण गटाला फक्त डिस्टिल्ड वॉटर मिळाले.
परिणाम धक्कादायक होते. ज्या उंदरांनी फ्लॅव्हॅनॉलचे सेवन केले त्यांच्या तुलनेत उच्च मोटर क्रियाकलाप, अधिक शोधात्मक वर्तन आणि सुधारित शिक्षण आणि स्मरणशक्ती दिसून आली.
पुढील जैवरासायनिक विश्लेषणातून असे दिसून आले की फ्लॅव्हॅनॉल्सने मेंदूच्या अनेक भागात न्यूरोट्रांसमीटर क्रियाकलाप लक्षणीयरीत्या वर्धित केला. डोपामाइन, लेव्होडोपा, नॉरपेनेफ्रिन आणि नॉर्मेटेनेफ्रिन, प्रेरणा, फोकस आणि तणाव नियमनासाठी जबाबदार रसायनांमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे.
याव्यतिरिक्त, नॉरएड्रेनालाईन संश्लेषण आणि वाहतूक (जसे की टायरोसिन हायड्रॉक्सीलेस आणि वेसिक्युलर मोनोमाइन ट्रान्सपोर्टर 2) मध्ये गुंतलेली एन्झाईम्स अपरेग्युलेट झाल्याचे आढळले. याचा अर्थ मेंदूची सिग्नलिंग आणि तणाव-प्रतिसाद प्रणाली अधिक मजबूत आणि कार्यक्षम बनली आहे.
विशेष म्हणजे, अभ्यासात फ्लॅव्हनॉल-दिलेल्या उंदरांच्या लघवीमध्ये कॅटेकोलामाइन्स, तणावादरम्यान सोडले जाणारे हार्मोन्सचे उच्च स्तर आढळले. याशिवाय, हायपोथॅलेमिक पॅराव्हेंट्रिक्युलर न्यूक्लियस (पीव्हीएन) मध्ये वाढलेली क्रियाशीलता होती, जो तणाव नियमनासाठी केंद्रस्थानी असलेला मेंदूचा प्रदेश आहे.
हे प्रतिसाद सूचित करतात की नियमित शारीरिक व्यायामामुळे उद्भवणाऱ्या फायदेशीर तणावाप्रमाणेच फ्लॅव्हॅनॉल्स शरीराला निरोगी पद्धतीने तणावाशी जुळवून घेण्यास मदत करू शकतात.
हे संशोधन आश्वासक पुरावे प्रदान करते की गडद चॉकलेट, ब्लूबेरी आणि रास्पबेरी यांसारख्या फ्लॅव्हनॉल-समृद्ध पदार्थांचे मध्यम सेवन केल्याने चांगले संज्ञानात्मक कार्यप्रदर्शन आणि भावनिक संतुलनास समर्थन मिळू शकते.
मिठाई खाण्याचा परवाना नसला तरी, तुमच्या दैनंदिन आहारात उच्च-गुणवत्तेच्या डार्क चॉकलेट किंवा ताज्या बेरीचा समावेश केल्याने तुमच्या मेंदूला आवश्यक ती सौम्य कसरत मिळू शकते, ज्यामुळे तुम्हाला तीक्ष्ण, शांत आणि अधिक लवचिक राहता येईल.
