जुन्या चलन विनिमयासाठी आरबीआय मार्गदर्शक तत्त्वे: 2016 च्या नोटाबंदीनंतर चलनातून बाहेर पडलेल्या 500 आणि 1000 रुपयांच्या नोटांबाबत अलीकडे अफवा वाढल्या आहेत. दिल्ली पोलिसांनी केलेल्या खुलाशानंतर रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) खरोखरच या नोटा बदलत आहे का?, असा प्रश्न उपस्थित होणे स्वाभाविक आहे? या दाव्याचे सत्य जाणून घ्या.
तुमच्या मनात असा प्रश्न असेल की, 500 आणि 1000 रुपयांच्या जुन्या नोटा अजूनही बदलल्या जात आहेत, तर या प्रश्नाचे साधे आणि स्पष्ट उत्तर नाही. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) च्या मते, नोव्हेंबर 2016 मध्ये नोटाबंदीच्या काळात चलनातून बाहेर काढण्यात आलेल्या या नोटा आता पूर्णपणे बेकायदेशीर आहेत. त्या वेळी सर्वसामान्यांना विहित मुदतीत नोटा बदलून बँकेत जमा करण्याची पुरेशी संधी देण्यात आली होती.
अलीकडे दिल्ली पोलिसांनी साडेतीन कोटी रुपयांच्या जुन्या नोटा जप्त केल्याने जुन्या नोटांबाबत हा गोंधळ वाढला आहे. या प्रकरणात काही लोक सर्वसामान्यांची दिशाभूल करत होते, आजही जुन्या नोटा बदलून घेता येतील, असा दावा करत होते आणि या बहाण्याने फसवणूक करत असल्याचे समोर आले आहे. RBI यापुढे कोणत्याही परिस्थितीत या नोटा स्वीकारणार नाही. जर कोणाकडे अशा नोटा असतील तर त्यांना आता किंमत नाही.
जुन्या नोटा बदलून घेण्याबाबत पसरवल्या जाणाऱ्या अफवांवर केंद्र सरकारने आधीच परिस्थिती स्पष्ट केली आहे. सरकारची माहिती एजन्सी पीआयबीने तथ्य तपासणीद्वारे असे दावे खोटे घोषित केले होते. RBI ने जुन्या 500 आणि 1000 च्या नोटा बदलण्यासाठी नवीन नियम बनवले आहेत असे सांगणारी सोशल मीडियावर व्हायरल झालेली बातमी PIBFactCheck ने बनावट घोषित केली होती. आरबीआयने असा कोणताही नियम जारी केलेला नाही, असे एजन्सीने स्पष्टपणे सांगितले.
हेही वाचा: भाजपच्या उत्तर प्रदेश युनिटला आज दुपारी 2 वाजता मिळणार नवीन अध्यक्ष, अभिनंदनासाठी जमली गर्दी
तुम्हाला माहित असणे आवश्यक आहे की जुन्या 500 रुपयांच्या नोटेऐवजी नवीन डिझाइन जारी केले गेले आहे, तर 1000 रुपयांची नोट कायमची बंद करण्यात आली आहे. RBI ने लोकांना कोणत्याही आर्थिक माहितीसाठी RBI च्या अधिकृत वेबसाइटवर विश्वास ठेवण्याचा सल्ला दिला आहे. चुकीच्या माहितीमुळे आर्थिक नुकसान होऊ शकते, त्यामुळे अशा बाबतीत सावध राहणे अत्यंत आवश्यक आहे.