डिजिटल युगात, जिथे इंटरनेट आणि तंत्रज्ञानाने जीवन सोपे केले आहे, वैयक्तिक डेटाची सुरक्षा ही एक गंभीर चिंता बनत आहे. दरम्यान, इंटरनेट स्वातंत्र्य आणि गोपनीयतेवर काम करणाऱ्या Mozilla या संस्थेने नुकत्याच दिलेल्या अहवालाने जगभरात खळबळ उडवून दिली आहे. अहवालानुसार, सामान्य लोकांचे त्यांच्या वैयक्तिक डेटावरील नियंत्रण अधिकाधिक कमकुवत होत चालले आहे, तर मोठ्या टेक कंपन्यांची शक्ती आणि पोहोच पूर्वीपेक्षा अधिक वाढले आहे.
Mozilla च्या अहवालात असे म्हटले आहे की आज, वापरकर्त्यांच्या ऑनलाइन क्रियाकलाप, आवडी-नापसंती, स्थान आणि वर्तन यांच्याशी संबंधित डेटा मोठ्या प्रमाणावर संकलित केला जात आहे. हा डेटा केवळ सेवा सुधारण्यापुरता मर्यादित नसून त्याचा वापर जाहिराती, प्रोफाइलिंग आणि नफा कमावण्यासाठीही केला जात आहे. चिंतेची बाब अशी आहे की बहुतेक वापरकर्त्यांना त्यांचा डेटा कसा आणि कुठे वापरला जात आहे याची स्पष्ट कल्पना नाही.
अहवालानुसार, सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म, शोध इंजिन आणि ई-कॉमर्स कंपन्या वापरकर्त्यांशी संबंधित प्रचंड डेटा राखून ठेवतात. या कंपन्यांच्या अटी आणि शर्ती आणि गोपनीयता धोरणे इतकी गुंतागुंतीची आहेत की सामान्य व्यक्ती त्यांना पूर्णपणे समजू शकत नाही. परिणामी, लोक नकळत त्यांच्या डेटावरील नियंत्रण गमावतात.
Mozilla ने असेही सूचित केले आहे की अनेक देशांमध्ये डेटा सुरक्षा कायदे अस्तित्वात असूनही त्यांची प्रभावीपणे अंमलबजावणी होत नाही. बिग टेक कंपन्या, त्यांच्या तांत्रिक आणि आर्थिक ताकदीच्या आधारावर, नियमांच्या मर्यादेत राहून वापरकर्त्यांच्या डेटाचा फायदा घेण्यात यशस्वी होतात. यामुळे सरकार आणि नियामक संस्थांसमोरही मोठे आव्हान उभे राहिले आहे.
ही परिस्थिती केवळ गोपनीयतेचा मुद्दा नसून लोकशाही मूल्ये आणि वैयक्तिक स्वातंत्र्याशीही जोडलेली आहे, असे डिजिटल अधिकारांवर काम करणाऱ्या तज्ज्ञांचे मत आहे. जर लोकांना त्यांचा डेटा कसा वापरला जात आहे हे माहित नसेल तर ते डिजिटल जगात पूर्णपणे विनामूल्य असू शकत नाहीत.
या अहवालात असेही म्हटले आहे की वापरकर्त्यांना अधिक जागरूक राहण्याची गरज आहे. मजबूत पासवर्ड वापरून, गोपनीयता सेटिंग्जचा योग्य वापर करून आणि अनावश्यक ॲप्स आणि सेवांपासून दूर राहून काही प्रमाणात डेटा सुरक्षितता सुनिश्चित केली जाऊ शकते. याव्यतिरिक्त, सरकारने कठोर आणि पारदर्शक डेटा संरक्षण कायद्यांची अंमलबजावणी करणे देखील अपेक्षित आहे.
हे देखील वाचा:
व्हॉट्सॲप कॉलद्वारे लोकेशन लीक होऊ शकते! आता या महत्त्वाच्या सेटिंग्ज चालू करा