भारताचे आध्यात्मिक नेते गुरुदेव श्री श्री रविशंकर यांच्या नेतृत्वाखाली, हा कार्यक्रम जागतिक ध्यान दिनानिमित्त आयोजित करण्यात आला होता, जो वाढत्या ताणतणाव, संघर्ष आणि मानसिक आरोग्य आव्हानांमध्ये शांती आणि आंतरिक शक्तीसाठी जागतिक शोधाचे प्रतिबिंबित करतो.

संयुक्त राष्ट्रांच्या महासभेने 2024 मध्ये जागतिक ध्यान दिनाला औपचारिकरित्या मान्यता दिली, जो मानसिक कल्याण आणि सामाजिक सौहार्दामध्ये ध्यानाची भूमिका अधोरेखित करणारा वार्षिक कार्यक्रम होता.

या वर्षीचा मुख्य कार्यक्रम न्यू यॉर्कमधील संयुक्त राष्ट्रांच्या विश्वस्त परिषदेत आयोजित करण्यात आला होता, जिथे राजकारणी आणि वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी गुरुदेवांच्या उपस्थितीत ध्यान केले. तिथून, हा अभ्यास भारतातील शहरे आणि खेड्यांपासून ते आफ्रिका, युरोप, आशिया, अमेरिका आणि ऑस्ट्रेलियामधील समुदायांपर्यंत जगभरात पसरला.

भव्य रॅली किंवा उत्सवांप्रमाणे, या कार्यक्रमाचा प्रभाव त्याच्या सामायिक शांतता आणि सामूहिक ध्यानात जाणवला. या समारंभात 60 हून अधिक देशांमधील विद्यार्थी, व्यावसायिक, शेतकरी आणि तुरुंगातील कैद्यांसह विविध पार्श्वभूमीतील लोकांना एकत्र आणले.

ध्यान आणि कल्याण या विषयावरील अशा पहिल्याच प्रकारच्या अभ्यासाच्या घोषणेसह या जागतिक उपक्रमाला आणखी गती मिळाली. जागतिक ध्यान दिनाच्या अगदी आधी, गॅलप आणि द आर्ट ऑफ लिव्हिंग यांनी संयुक्तपणे हा ऐतिहासिक जागतिक अभ्यास सुरू केला.

या सहकार्याचा एक भाग म्हणून, गॅलप त्यांच्या गॅलप वर्ल्ड पोलमध्ये ध्यानाशी संबंधित नवीन प्रश्नांचा समावेश करेल . विविध लोकसंख्येमध्ये ध्यान भावनिक आरोग्य, जीवन समाधान आणि सामाजिक कल्याणाशी कसे संबंधित आहे हे समजून घेणे हे उद्दिष्ट आहे. या प्रमाणात हा तुलनात्मक आणि डेटा-आधारित अभ्यास यापूर्वी कधीही केला गेला नाही.

गॅलपच्या अलीकडील संशोधनातून असे दिसून आले आहे की तणाव आणि चिंता यासारख्या नकारात्मक भावना जगभरात सतत उच्च पातळीवर आहेत, ज्यामुळे व्यावहारिक आणि व्यापकपणे स्वीकारल्या जाणाऱ्या मानसिक आरोग्य उपायांची तातडीची गरज असल्याचे दिसून येते.

या ऐतिहासिक क्षणाच्या केंद्रस्थानी भारताचा प्राचीन आध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक वारसा आहे, जो आज अब्जावधी लोकांना चिंता, थकवा आणि सामाजिक ताणतणावांना तोंड देण्यासाठी व्यावहारिक आणि पुराव्यावर आधारित मार्ग प्रदान करतो.

संयुक्त राष्ट्रांच्या एका कार्यक्रमाला संबोधित करताना गुरुदेव म्हणाले, “ध्यान आता चैनीची गोष्ट राहिलेली नाही, ती एक गरज आहे.” ही भावना आता राजकीय वर्तुळांपासून ते तळागाळातील समुदायांपर्यंत प्रतिध्वनीत होत आहे.

या जागतिक अभ्यासाचे निकाल डिसेंबर 2026 मध्ये प्रसिद्ध होण्याची अपेक्षा आहे. हे निष्कर्ष जगभरातील सार्वजनिक धोरण, शिक्षण आणि कामाच्या ठिकाणी कल्याण उपक्रमांना माहिती देतील अशी अपेक्षा आहे

Photo courtesy: Art of living