नैऋत्य आणि ईशान्यमध्ये गोंधळ उडतोय? तर या सोप्या पद्धतीने अचूक ओळखा उपदिशा, स्पर्धा परीक्षेत आवर्जून विचारला जातो यावर प्रश्न
Tricks To Identify Sub Directions: सामान्यतः लोकाना पूर्व, पश्चिम, दक्षिण आणि उत्तर या चाऱच दिशा माहिती असतात. कारण, त्यांचा संबंध फक्त या चार दिशांपुरताच मर्यादित असतो. पण या व्यतिरिक्त वायव्य, ईशान्य, नैऋत्य आणि आग्नेय या चार दिशा देखील आहेत, ज्याला उपदिशा असे देखील म्हंटले जाते. हे प्रत्येकांनी शाळेत असताना भूगोल या विषयात शिकले असेलच. त्यामुळे याबद्दल माहितच नाही, असे कोणीही सापडणार नाही. परंतु या उपदिशांचा उल्लेख किंवा त्याचा वापर दैनंदिन जीवनात केला जात नसल्यामुळे कालांतराने त्यांचा विसर पडतो. आणि मग कोणती दिशा कोणत्या बाजूला आहे याचा गोंधळ उडतो. इतकेच नव्हे तर, काही विद्यार्थ्थी देखील उपदिशा ओळखताना गल्लत करतात. पण काही ट्रिक्सचा वापर केला, तर या प्रकारचा गोंधळ टाळता येऊ शकतो. तर मग जाणून घेऊयात उपदिशा ओळखण्याच्या काही सोप्या पद्धती. (How to Identify Directions without Compass)
उपदिशा ओळखणे अनेकांना खूप किचकट गोष्ट वाटते. केंद्रीय आणि राज्यस्तरीय स्पर्धा परीक्षेमध्येदेखील यावर प्रश्न विचारले जातात. त्यामुळे पूर्व, पश्चिम, दक्षिण आणि उत्तर या चार दिशांबरोबरच वायव्य, ईशान्य, नैऋत्य आणि आग्नेय कोणत्या बाजूला आहेत हे देखील माहीत असणे गरजेचे आहे. केवळ विद्यार्थी, किंवा विविध पदाच्या भरती परीक्षेला बसणाऱ्या उमेदवारांना याची माहिती असायला हवी असे नाही, तर सामान्य ज्ञान म्हणून प्रत्येकाला याची माहिती असणे अवश्यक आहे. तर मग तुम्ही देखील उपदिशा ओळखण्यासाठी दिशादर्शक यंत्राचा किंवा मोबाईल एपची मदत घेत असाल, तर आता त्यांची गरज पडणार नाही. कारण उपदिशा ओळखण्याच्या काही सोप्या मजेदार ट्रिकस आम्ही तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहोत. ज्या लहान मुलापासून मोठ्यांपर्यंत सर्वांना कामी येतील.
मराठीत उपदिशा ओळखण्याच्या काही मजेदार ट्रिक्स जाणून घ्याआपण शाळेत भूगोलामध्ये नैऋत्य आणि ईशान्य मोसमी वाऱ्याबद्दल अभ्यास केला, त्यानंतर हे शब्द पुन्हा कधीच कामी आले नाही, त्यामुळे या दिशा विस्मृतीत जातात. पण जर तुम्ही वास्तुशास्त्रात पाहिले तर या दिशांचा आवर्जून उल्लेख त्यात केलेला दिसून येईल. त्यामुळे वास्तुशास्त्राच्या नियमांनुसार घरातील वस्तूंची जागा निश्चित करताना पुन्हा एकदा उपदिशांची गरज ही पडतेच. आशावेळी जर तुम्हाला या सोप्या ट्रिक्स अवगत असतील तर तुम्हाला कोणाच्याही मदतीची गरज पडणार नाही.
प्रथम मुख्य दिशा माहिती करून घ्या
उपदिशा ओळखण्यासाठी सर्वप्रथम उत्तर दिशा कुठे आहे हे माहीती असणे आवश्यक आहे. जर तुमच्याकडे नकाशा असेल तर तुम्हाला ते लगेच ओळखता येईल, पण जर नसेल तर तुम्ही कोणत्या बाजूला उभे आहात, आणि सूर्य कोणत्या दिशेला आहे त्यानुसार पूर्व आणि पश्चिम दिशा ओळखा. त्यानंतर आपणहून उत्तर आणि दक्षिण दिशा समजून येईल. त्यानंतर खरी परीक्षा उपदिशा ओळखण्याची आहे. त्यानंतर घड्याळ्याच्या काटयांप्रमाणे उत्तर, ईशान्य, पूर्व, आग्नेय, दक्षिण, नैऋत्य, पश्चिम, वायव्य या क्रमवारीने जा. तुम्ही या आठ दिशा
उ, इ, पु, आ, द, नै, प, वा अशाप्रकारे प्रत्येक दिशाच्या पहिल्या अक्षराने देखील लक्षात ठेवू शकतात.
कोडवर्डने लक्षात ठेवा
वरील ट्रिक्स किचकट वाटत असेल तर काही कोडवर्ड देखील आहेत. जसे की 'उद्या ईडलिंबू पुन्हा आणूया, दत्ताचा नैवेद्य परत वाटुया' हे वाक्य लक्षात ठेवा, यातील प्रत्येक शब्दाचे पहिले अक्षर दिशाचे नाव आहे. त्याचप्रमाणे
'वाई च्या गणपतीला नैवेद्य आणा' (वा ई नै आ) या वाक्याद्वारे उपदिशाची मांडणी लक्षात ठेवण्यास मदत होईल.
कागदावर आकृती काढा
दिशा ओळखण्याची आणखीन एक सोपी ट्रिक्स म्हणजे एक कागद घ्या. त्यावर अधिकचे चिन्ह काढून चार मुख्य दिशांची मांडणी करा, त्यानंतर पश्चिम आणि उत्तरच्या मध्ये आग्नेय येतो हे लक्षात घ्या. त्याच्या समोर ई काढा. ई म्हणजे ईशान्य, त्याच्याखाली वायव्य दिशा येते. ज्याचे पहिले अक्षर '
वा' घेतले तर '
आ ई' आणि '
वा ई' असा असे दोन शब्द बनतात. त्यानंतर उरतो तो नैऋत्य, जो पश्चिम आणि दक्षिण दिशेच्या दरम्यान येतो. आणि याच दिशेतून मुंबईत मान्सूनचे आगमन होते.
