"ภาวะเบาหวานขึ้นตา" อันตรายถึงตาบอดตลอดชีวิต

ภาวะเบาหวานขึ้นตา (diabetic retinopathy) เป็นภาวะแทรกซ้อนในผู้เป็นโรคเบาหวาน หากเป็นหนักส่งผลให้หลอดเลือดฝอยเสื่อมทั่วร่างกาย รวมถึงเส้นเลือดฝอยที่บริเวณจอประสาทตาด้วย ส่วนหนึ่งของผู้ที่เป็นโรคเบาหวานมักจะสูญเสียการมองเห็นในภาวะแทรกซ้อนนี้ โดยภาวะเบาหวานขึ้นจอตา ก็มีวิธีการรักษาที่หลากหลาย แต่ถ้าเป็นถึงขั้นรุนแรงแล้ว อาจจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้และจะตาบอดไปตลอดชีวิต

ภาวะเบาหวานขึ้นตา หรือ ภาวะเบาหวานขึ้นจอตา เกิดจากการที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูงผิดปกติจากเบาหวาน โรคยอดฮิตของผู้สูงอายุ ส่งผลให้ผนังหลอดเลือดฝอยเสื่อมทั่วร่างกายรวมทั้งหลอดเลือดที่จอตา ทำให้เลือดและสารต่าง ๆ รั่วซึมออกมา ทำให้หลอดเลือดตรงจอประสาทตาได้รับความเสียหาย หากปล่อยไว้ไม่รักษาจะทำให้สูญเสียการมองเห็นได้

อาการของภาวะเบาหวานขึ้นจอตา

เมื่อหลอดเลือดในจอประสาทตาเริ่มถูกทำลายจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงขึ้น อาการต่าง ๆ จะเริ่มปรากฏขึ้นตามระยะความรุนแรง ต่อไปนี้คืออาการที่ควรสังเกต

-ในช่วงระยะเริ่มแรกผู้ป่วยจะไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ

-มีจุดเลือดออกในจอตา ทำให้เห็นภาพพร่ามัว

-มีไขมันรั่วในจอตา ทำให้จอประสาทตาบวม

-เมื่อมีอาการมากขึ้น จะมีเลือดออกในน้ำวุ้นตา

-จอประสาทหลุดลอก

อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นแบบช้า ๆ โดยที่เราไม่รู้ตัว ดังนั้นหากรู้สึกว่าการมองเห็นเริ่มเปลี่ยนไป ควรรีบพบแพทย์เพื่อตรวจและรับคำแนะนำอย่างละเอียด การตรวจพบตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยลดความเสี่ยงและป้องกันการสูญเสียการมองเห็นได้

การป้องกันภาวะเบาหวานขึ้นตา

ภาวะเบาหวานขึ้นตาอาจดูน่ากลัว แต่ถ้าดูแลตัวเองให้ดีก็สามารถลดความเสี่ยงได้ง่าย ๆ มาดูกันว่าควรทำยังไงบ้าง

-ไม่กินอาหารที่มีแป้งและไขมันมากเกินไป

-ออกกำลังกายสม่ำเสมอ

-ควบคุมน้ำตาลให้อยู่ในระดับปกติ (ระหว่าง 70-100 mg/dL)

การรักษาภาวะเบาหวานขึ้นตา

-ควบคุมระดับน้ำตาล : หากผู้ป่วยเป็นในระยะแรก แพทย์จะให้ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในระดับปกติ

-ใช้แสงเลเซอร์ : ใช้ในระยะที่เลือดออกในตายังไม่มาก

-ฉีดยาเข้าไปในดวงตา : ในกรณีผู้ป่วยจอประสาทตาบวม เพื่อลดการบวมขอจอประสาทตา

-การผ่าตัด : ในกรณีผู้ป่วยมีเลือดเต็มจอประสาทตาหรือจอประสาทตาหลุดลอ

4าวะเบาหวานขึ้นตาเป็นภาวะที่ต้องให้ความสำคัญอย่างมาก เนื่องจากสามารถนำไปสู่การสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้ การป้องกันโดยการดูแลสุขภาพโดยรวม ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และตรวจสุขภาพตาเป็นประจำจึงเป็นสิ่งจำเป็น เพื่อรักษาคุณภาพชีวิตและการมองเห็นให้ยืนยาว

รศ.นพ.ภฤศ หาญอุตสาหะ

สาขาวิชาน้ำวุ้นตาและจอประสาทตา ภาควิชาจักษุวิทยา

คณะแพทยศาสตร์ รพ.รามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล