हल्दीराम हा आयकॉनिक फूड ब्रँड आता देशभरात प्रसिद्ध आहे. त्याचे आउटलेट्स सातत्याने प्रचंड गर्दी खेचतात. पण तुम्हाला माहीत आहे का की हा व्यवसाय कोणी स्थापन केला आणि तो हजारो कोटींच्या साम्राज्यात कसा वाढला?
अग्रवाल कुटुंबाने आपल्या प्रसिद्ध भुजिया हल्दीरामसोबत व्यवसाय सुरू केला. तेव्हापासून तो खाद्य उद्योगातील जगप्रसिद्ध ब्रँड बनला आहे. बिकानेरमध्ये एका छोट्या मिठाईच्या दुकानापासून कुटुंबाची सुरुवात झाली, ज्याचे रूपांतर आता करोडोच्या साम्राज्यात झाले आहे. त्याचे यश असूनही, कुटुंबातील अंतर्गत वाद, कायदेशीर लढाईंसह, गेल्या काही वर्षांत त्याची चमक खराब झाली आहे.
हल्दीराम गाथा 1900 मध्ये बिकानेरमध्ये सुरू झाली, जिथे एक लहान शहरातील मुलगा, गंगा बिशन अग्रवाल, ज्याला नंतर हल्दीराम म्हणून ओळखले जाते, त्याचा प्रवास सुरू केला. 1919 मध्ये त्यांनी पतंगाच्या पिठापासून बनवलेल्या 'भुजिया'च्या पातळ आवृत्तीचा प्रयोग केला, जो बिकानेरमध्ये प्रचंड गाजला. आपला नाश्ता सर्वांना उपलब्ध करून देण्याचा निर्धार करून त्यांनी हल्दीराम वारसाचा पाया रचला.
हल्दीरामने 1950 पर्यंत कोलकाता येथे पोहोचले जेथे त्यांनी 'हल्दीराम भुजियावाले' उघडले. हल्दीरामच्या मुलांनी व्यवसायाचा विस्तार केला आणि जबाबदारी यशस्वीपणे वाटून घेतली. कालांतराने, हल्दीराम नमकीन आणि मिठाईचा ब्रँड बनला. सध्या कंपनीची किंमत 7000 कोटी रुपये आहे. त्यात बिकाजी, बिकानो आणि हल्दीरामचे प्रभुजी सारखे अनेक उप-ब्रँड आहेत.
सहा पिढ्यांहून अधिक काळ, हल्दीराम कुटुंबाने हा उपक्रम यशस्वी उद्योगात बदलला आहे. या सर्वांनी उत्तरेकडून दक्षिणेकडे त्याच्या वाढीस हातभार लावला. कुटुंबाच्या प्रत्येक शाखेने देशातील विविध शहरांमधील यशात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.
ही प्रमुख शहरे आहेत जिथे कुटुंब व्यवसाय चालवते-
बिकानेर- बिकानेरमध्ये शिव रतन अग्रवाल यांनी व्यवसायाचा विस्तार केला आणि बाजारात मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध असलेला बिकाजी भुजिया घेऊन आला.
कोलकाता- हल्दीरामचे पुत्र सत्यनारायण आणि रामेश्वर लाल यांनी शहरात एक महत्त्वाचा तळ स्थापन केला आणि तो यशस्वी झाला.
नागपूर: 1980 मध्ये शिवकिशन अग्रवाल आणि त्यांची बहीण सरस्वती यांनी शहरात व्यवसाय सुरू केला आणि स्नॅक्स मार्केटमध्ये जोरदार हजेरी लावली.
दिल्ली: मनोहर लाल आणि मधुसूदन यांनी 1984 मध्ये राष्ट्रीय राजधानीत व्यवसाय सुरू केला. तो मोठ्या यशात बदलला आणि हल्दीरामसाठी सर्वात मोठा कमाई करणारा बनला.
हल्दीरामचे नाव आणि त्याचा वारसा यावरून कुटुंबातील सदस्यांमधील अंतर्गत कलहामुळे ते न्यायालयीन खटल्यांमध्ये अडकले.
अग्रवाल यांच्या कुटुंबाची संपत्ती थक्क करणारी आहे पण एकट्या हल्दीरामची किंमत 7000 कोटी रुपये आहे. कुटुंबाची जीवनशैली आधुनिक दृष्टिकोनासह पारंपारिक आहे. प्रचंड संपत्ती असूनही, कुटुंबातील सदस्य सामान्यपणे जगणे पसंत करतात.
