भारतीय स्वयंपाकघरात लोखंडी तव्याचा वापर खूप सामान्य आहे. लोखंडाच्या पातेल्यात शिजवलेले अन्न खाल्ल्याने शरीरात लोहाची कमतरता भासत नाही, असा भारतीय कुटुंबांमध्ये समज आहे. आजही भारतीय कुटुंबांमध्ये कोरड्या भाज्या किंवा इतर प्रकारचे खाद्यपदार्थ लोखंडी भांड्यात तयार केले जातात. पण तुम्हाला माहीत आहे का की अशा काही गोष्टी आहेत ज्या लोखंडी कढईत शिजवून खाल्ल्यास त्याचे दुष्परिणाम होतात.
सर्व प्रकारचे अन्नपदार्थ लोखंडी कढईत शिजवण्यासाठी योग्य नसतात. जर तुम्हीही आंधळेपणाने सर्व अन्न शिजवण्यासाठी ठेवत असाल तर हा लेख तुमच्यासाठी आहे. अशा काही गोष्टी आहेत ज्या लोखंडी कढईत शिजवल्या तर चवच नाही तर आरोग्यही बिघडण्याचा धोका असतो.
त्यापैकी टोमॅटो ही अशीच एक गोष्ट आहे. टोमॅटो अम्लीय आहे. अशा स्थितीत लोखंडी कढईत शिजवल्यावर त्याची इस्त्रीशी प्रतिक्रिया होऊन ताटाची चव खराब होते. हे खाल्ल्याने तुम्हाला लोहाची चव येऊ शकते. लोखंडी कढईत पालक करी शिजवणे देखील हानिकारक असू शकते. पालकामध्ये ऑक्सॅलिक ॲसिड मुबलक प्रमाणात असते आणि लोखंडी कढईत शिजवल्यावर पालकाचा रंग बदलून तो काळा होतो.
हे ऑक्सॅलिक ऍसिडसह लोहाच्या प्रतिक्रियामुळे होते. यामुळे जेवणाची चवही बिघडू शकते. बहुतेक लोक लोखंडी कढईत ऑम्लेट बनवतात. पण ऑम्लेट कधीही लोखंडी कढईत बनवू नये, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. हे आरोग्यासाठी हानिकारक असू शकते.
अंडी बनवताना तुमच्या लक्षात आले असेल की ते लोखंडी तव्याला चिकटतात. लोखंडी कढईत मासे कधीही शिजवू नयेत. कारण असे अनेक मासे असतात जे चपळ असतात, त्यामुळे ते त्यांना चिकटू लागतात. आपण खूप तेल किंवा लोणी वापरत असलो तरीही ते काढून टाकणे कठीण होते. अशा स्थितीत चव बिघडण्यासोबतच जास्त तेल आणि लोणी आरोग्याला हानी पोहोचवतात.