नवी दिल्ली: लठ्ठपणा-संबंधित विकार ओळखण्यासाठी वजन व्यवस्थापन आणि बीएमआय थ्रेशोल्डवर भर देणारी नवीन लठ्ठपणा मार्गदर्शक तत्त्वे, जास्त वजन असलेल्या आणि लठ्ठ व्यक्तींमध्ये संधिवातची प्रारंभिक लक्षणे वगळून संधिवात निदानास अनवधानाने विलंब करू शकतात. नवीन नियमांनुसार, डॉक्टर इतर संभाव्य आजारांचे कसून मूल्यांकन करण्यापूर्वी वजनावर उपचार करण्यावर अधिक लक्ष केंद्रित करू शकतात. लठ्ठपणा हा सांध्यातील ताण आणि जळजळ यांचा एक ज्ञात जोखीम घटक असल्याने, सांधेदुखी, जडपणा किंवा सूज यांसारखी लक्षणे संधिवाताचे स्वतंत्र निदान मानण्याऐवजी त्यालाच कारणीभूत असू शकतात.
News9Live शी संवाद साधताना, शारदा हॉस्पिटलचे वरिष्ठ सल्लागार डॉ. श्रेयकुमार श्रीवास्तव म्हणाले, “जास्त वजन असलेल्या आणि लठ्ठ लोकांमध्ये संधिवाताच्या सुरुवातीच्या लक्षणांकडे दुर्लक्ष करून, लठ्ठपणा-संबंधित आजार ओळखण्यासाठी वजन व्यवस्थापन आणि BMI थ्रेशोल्डवर अधिक भर देणारी नवीन लठ्ठपणा मार्गदर्शक तत्त्वे, अनावधानाने संधिवात निदान पुढे ढकलू शकतात. नवीन मार्गदर्शक तत्त्वे सूचित करतात की इतर संभाव्य रोगांची पूर्ण तपासणी करण्यापूर्वी, डॉक्टर लठ्ठपणावर उपचार करण्यावर अधिक लक्ष केंद्रित करू शकतात. सांधेदुखीचे वेगळे निदान म्हणून उपचार करण्याऐवजी, सांधेदुखी, जडपणा किंवा सूज यांसारखी लक्षणे केवळ लठ्ठपणाला कारणीभूत ठरू शकतात कारण सांधे तणाव आणि जळजळ यासाठी हा एक ज्ञात जोखीम घटक आहे.
भारताच्या मधुमेह राजधानीचा दर्जा लठ्ठपणामुळे आहे?
डॉ नरेंद्र शेट्टी – मुख्य कल्याण अधिकारी, क्षेमवन यांनी उत्तर देताना सांगितले की, “होय संशोधन पुराव्याने पुष्टी केली आहे की भारत ही मधुमेहाची राजधानी आहे आणि मुख्य योगदान देणारा घटक लठ्ठपणा आहे. लठ्ठपणा म्हणजे उच्च उष्मांक, उच्च चरबी, जास्त साखरेचा वापर ज्यामुळे व्हिसेरल चरबी वाढते आणि शेवटी मधुमेह होतो. भारतातील राष्ट्रीय कौटुंबिक आरोग्य सर्वेक्षणानुसार (अंदाजे 6.4% स्त्रिया आणि 4.0% पुरुष) ज्यांचे वय 15-49 वर्षे आहे त्यांना मधुमेह होण्याची शक्यता आहे ज्यामुळे मधुमेहाची स्थिती आणखी वाढू शकते.”
लठ्ठपणा व्यवस्थापनासाठी सर्वसमावेशक दृष्टीकोन म्हणून अद्यतनित लठ्ठपणा मार्गदर्शक तत्त्वे आहार, जीवनशैली बदल, फार्माकोथेरपी आणि बॅरिएट्रिक शस्त्रक्रिया यावर लक्ष केंद्रित करतात. ही मार्गदर्शक तत्त्वे लठ्ठपणावर लक्ष केंद्रित करतात ज्यामुळे लठ्ठपणाचे निदान होण्यास अनवधानाने विलंब होऊ शकतो. मार्गदर्शक तत्त्वे लठ्ठपणाच्या श्रेणीवर आधारित उपचार मॅट्रिक्सची शिफारस करतात जे वजन कमी करणे आणि लठ्ठपणा व्यवस्थापन तसेच संधिवात सारख्या अंतर्निहित स्थितीवर लक्ष केंद्रित करते. तथापि, ही मार्गदर्शक तत्त्वे बहु-अनुशासनात्मक दृष्टिकोनाच्या महत्त्वावर भर देतात, ज्यामध्ये संधिवातसह आरोग्य-संबंधित परिस्थितींचे निरीक्षण करणे समाविष्ट आहे.
“अद्ययावत धोरणे आणि मार्गदर्शक तत्त्वे मदत करू शकतात, परंतु ही एक जटिल समस्या आहे. संशोधनात असे म्हटले आहे की सोयीस्कर आणि झटपट अन्नपदार्थांची उपलब्धता लठ्ठपणाचे प्रमाण वाढण्यास कारणीभूत ठरते. मार्गदर्शक तत्त्वे लठ्ठपणाचे निराकरण करण्यासाठी आरोग्य सेवा प्रदात्यांचा दृष्टीकोन प्रदान करतात, ज्याचा थेट परिणाम अन्न उद्योग किंवा ग्राहकांच्या वर्तनावर होऊ शकत नाही. तथापि, निरोगी खाणे आणि जीवनशैलीबद्दल जागरूकता आणि शिक्षण प्रदान केल्याने व्यक्तींना योग्य निर्णय घेण्यास मदत होऊ शकते. शिवाय, लठ्ठपणा आणि मेटाबॉलिक सर्जरी सोसायटी ऑफ इंडिया सारखी मार्गदर्शक तत्त्वे आरोग्यदायी वातावरण आणि अन्न उत्पादनांना प्रोत्साहन देणारे नियम लागू करण्यात मदत करतात,” डॉ शेट्टी यांनी निष्कर्ष काढला.