अनेकदा लोक हृदय गती आणि नाडीचा दर एकच मानतात, परंतु ते दोन्ही वेगळ्या पद्धतीने कार्य करतात. हार्ट रेट म्हणजे हृदय दर मिनिटाला किती वेळा धडधडते, तर पल्स रेट धमन्यांमध्ये रक्त प्रवाह दर्शवतो. दोन्ही आपल्या हृदयाची आणि शरीराच्या कार्याची स्थिती शोधण्यात मदत करतात.
हृदय गती आणि पल्स रेटमधील मुख्य फरक:
हृदय गती:
व्याख्या: हृदय गती ही एक संख्या आहे जी 1 मिनिटात तुमचे हृदय किती वेळा धडधडते हे सांगते.
प्रभाव: हे व्यक्तीच्या शारीरिक आणि मानसिक स्थितीवर अवलंबून असते. विश्रांतीच्या वेळी हृदयाची गती कमी असते, तर व्यायाम, तणाव किंवा भीती दरम्यान वाढते.
महत्त्व: हृदय गती शरीराची तंदुरुस्ती आणि हृदयाचे आरोग्य दर्शवते.
सामान्य श्रेणी: प्रौढांमध्ये 60-100 बीट्स प्रति मिनिट (BPM). ऍथलीट्समध्ये ते 60 BPM पेक्षा कमी असू शकते.
पल्स रेट:
व्याख्या: पल्स रेट म्हणजे धमन्यांमधील रक्तप्रवाहामुळे होणारे ठोके.
परिणाम: जेव्हा हृदय रक्त पंप करते, तेव्हा धमन्या विस्तारतात आणि आकुंचन पावतात, ज्यामुळे नाडी नावाची लहर निर्माण होते.
महत्त्व: हृदयाच्या गतीबद्दल माहिती नाडीच्या गतीद्वारे देखील उपलब्ध आहे.
सामान्य श्रेणी: प्रौढांमध्ये 60-100 BPM.
दोघांमधील मोठा फरक:
हृदय गती: हृदयाचे ठोके मोजते.
पल्स रेट: धमन्यांमध्ये जाणवणाऱ्या ठोक्यांचा दर सांगते.
हृदय गती मेंदू आणि हृदयाचे कार्य दर्शवते, तर नाडीचा दर रक्ताभिसरणाचा वेग दर्शवतो.
वयानुसार हृदय गती श्रेणी (BPM):
वयोगटातील विश्रांती हृदय गती
18-30 वर्षे 80.2 पर्यंत
30-50 वर्षे 75.3-78.5
50-70 वर्षे 73.0-73.9
निरोगी हृदय आणि नाडी दरासाठी टिपा:
नियमित तपासणी करून घ्या: जर तुम्हाला हृदय गती किंवा नाडीच्या दरात असामान्य बदल जाणवत असतील तर ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधा.
निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करा: संतुलित आहार घ्या आणि धूम्रपान आणि जास्त मद्यपान टाळा.
व्यायाम आणि योग: दररोज व्यायाम आणि योगासने करा, जेणेकरून हृदय निरोगी आणि मजबूत राहते.
तणावमुक्त राहा: तणाव टाळण्याचा प्रयत्न करा, कारण त्याचा हृदयाच्या गतीवर परिणाम होऊ शकतो.
हृदयाचे आरोग्य आणि तंदुरुस्ती राखण्यासाठी हृदय गती आणि पल्स रेटचे निरीक्षण करणे खूप महत्वाचे आहे. त्यांचा समतोल राखण्यासाठी, आरोग्यदायी सवयींचा अवलंब करा आणि काही समस्या आल्यास तज्ञाचा सल्ला घ्या.
हे देखील वाचा:
बिहारमध्ये सरकारी नोकऱ्या, पंचायती राज विभागात 15 हजारांहून अधिक जागा, संपूर्ण तपशील येथे वाचा