नैसर्गिक चमत्कार
निसर्गाचे स्वरूप म्हणजे वनस्पती, जी शतकानुशतके आयुर्वेदात वापरली जात आहेत. यापैकी एक हॅथॉर्न आहे. ही काटेकोर वनस्पती पाहण्यास सामान्य दिसू शकते, परंतु त्यातील लपविलेले गुणधर्म आरोग्यासाठी खूप उपयुक्त ठरतात. हॉथॉर्न केवळ बर्याच रोगांना आराम देत नाही तर शरीराची प्रतिकारशक्ती देखील मजबूत करते.
आयुर्वेदिक महत्त्व
आयुर्वेदात, हॉथॉर्नला 'वज्रकंटका' आणि त्याचे वैज्ञानिक नाव म्हणतात ओपंटिया विस्तृत आहे. ही वनस्पती कोरड्या आणि नापीक भागात वाढते. त्याचे फळे, पाने आणि स्टेम जीवनसत्त्वे, फायबर आणि अँटीऑक्सिडेंट्ससह पोषक समृद्ध असतात. हे पचन, मधुमेह नियंत्रण, त्वचेची काळजी आणि वजन कमी करणे सुधारणे मानले जाते.
प्रमुख औषधी गुणधर्म
2022 मध्ये फंक्शनल फूड्स जर्नल मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका संशोधनानुसार, हॉथॉर्नचा उपयोग हजारो वर्षांपासून भारत आणि चीनमधील औषध आणि अन्न प्रकारांमध्ये केला जात आहे. हे भूक वाढविण्यात, पोटातील समस्या बरा करण्यास आणि रक्तातील साखर आणि चरबी नियंत्रित करण्यात मदत करते. यात फ्लेव्होनॉइड्स, फिनोल्स, टेरपेनोइड्स आणि पेक्टिन सारख्या घटक आहेत.
हे कसे कार्य करते
हॉथॉर्नमध्ये उपस्थित फिनॉल आणि फ्लेव्होनॉइड्स शरीरातील मुक्त रॅडिकल्स काढून टाकण्यास उपयुक्त आहेत. संशोधनानुसार, त्याच्या सालामध्ये लगदापेक्षा अधिक अँटिऑक्सिडेंट्स असतात. त्याच्या औषधी गुणधर्मांमधील फरक देखील त्याचे अर्क काढून टाकल्यामुळे पाहिले गेले आहे. मिथेनॉल आणि इथेनॉलमधून काढलेले अर्क शरीराच्या पेशींचे नुकसान होण्यापासून संरक्षण करतात.
काटेरी झुडुपेचा विशेष वापर
हॉथॉर्न काटे अत्यंत मजबूत आहेत आणि जुन्या काळात त्यांचा कान भोसकण्यासाठी वापरला जात होता, कारण त्यांच्याकडे एंटीसेप्टिक गुणधर्म आहेत. त्याच्या वापरामुळे कानात संसर्ग किंवा निवड नव्हती. रक्त, खोकला, सांधेदुखी आणि पोटातील रोग स्वच्छ करण्यात हॉथॉर्न देखील फायदेशीर मानले जाते.
पोषण
हॉथॉर्न व्हिटॅमिन ए, बी 6, सी आणि के मध्ये भरपूर प्रमाणात आढळतो. त्याची चव कडू असू शकते, परंतु त्याचा उबदार परिणाम रोगांच्या उपचारात उपयुक्त आहे.
पोटातील समस्यांमध्ये उपयुक्त
हॉथॉर्नमध्ये उपस्थित फायबर बद्धकोष्ठता आणि अतिसार यासारख्या समस्यांना आराम देते. कानात वेदना दरम्यान कानात त्याचे काही थेंब टाकल्याने आराम मिळतो. त्याची पाने बारीक करा आणि सूजलेल्या क्षेत्रावर लागू करा वेदना आणि चिडचिडेपणामध्ये आराम प्रदान करते.