पाकिस्तानच्या बलुच याकजेहती कमिटीची (BYC) केंद्रीय संघटक आणि प्रमुख मानवाधिकार नेता डॉ. महारंग बलोचने तुरुंगातून बलुचिस्तानच्या जनतेला पत्र लिहिले आहे. दोन आठवड्यांहून अधिक काळ ती पाकिस्तानच्या तुरुंगात आहे. सार्वजनिक सुव्यवस्था बिघडवण्याच्या आरोपाखाली पाकिस्तान सरकारने महारंग बलोचला अटक केली होती.
महारंग बलोच बलुचिस्तानमधील अशा हजारो कुटुंबांचे प्रतिनिधित्व करतात ज्यांच्या प्रियजनांचे पाकिस्तानी सैन्याने अपहरण केले आहे किंवा त्यांची हत्या केली आहे. यातील बहुतांश जणांचा आजतागायत शोध लागलेला नाही. मात्र, पाकिस्तानी लष्कर या लोकांना देशद्रोही आणि दहशतवादी म्हणत त्यांच्यावर सातत्याने अत्याचार करत आहे.
बलुच यक्जेहती समितीने शनिवारी जारी केलेले हे पत्र क्वेटा येथील हुडा तुरुंगातील कक्ष क्रमांक 5, ब्लॉक 9 मधून लिहिले आहे, जिथे डॉ. बलोचला एकाकी कैदेत ठेवण्यात आले आहे. पत्राच्या सुरुवातीलाच तिने लिहिलं आहे की, “माझ्या देशवासियांनो, हुडा तुरुंगातील ब्लॉक नंबर 9 मधील सेल नंबर 5 मधून तुमची बहीण महारंग आणि बिबो तुम्हा सर्वांना बंधनात आणखी एका ईदच्या शुभेच्छा देते. आपल्या संदेशात डॉ. बलोच यांनी बलुचिस्तानमध्ये सुरू असलेल्या सरकारी दडपशाहीवर भाष्य केले, ज्यात राजकीय अटक, बळजबरीने बेपत्ता होणे आणि आंदोलकांवरील हिंसाचाराचा समावेश आहे.
तुरुंग प्रशासन दोन दिवस जुनी वर्तमानपत्रे पुरवत असल्याने तिला चालू घडामोडींपासून दूर ठेवण्यात आले, ही तिच्या अटकेची सर्वात वेदनादायक बाब होती. एवढं सगळं असूनही संपूर्ण बलुचिस्तान निषेधार्थ उठली आहे, हे आम्हाला माहीत आहे. सरकारच्या हिंसाचारानंतरही आपला देश ठाम राहील आणि प्रतिकार करत राहील, अशी आशा निर्माण झाली आहे, असेही ती म्हणाली. ”
ज्या तुरुंगात तिला ठेवण्यात आले आहे, तोच तुरुंग आहे जिथे तिच्या वडिलांनी तीन वर्ष कोठडीत काढली होती, असे त्याने नमूद केले. 2011 मध्ये (सरकारच्या सांगण्यावरून) न्यायबाह्य पद्धतीने त्यांची हत्या करण्यात आली होती. माझ्या कोठडीसाठी हुडा कारागृहाची निवड केल्याबद्दल मी सरकारची आभारी आहे. ही जागा माझ्या दु:खाचे केंद्र होते. ‘माझ्या वडिलांना ज्या ठिकाणी ठेवण्यात आले होते आणि जिथे त्यांच्यावर अत्याचार करण्यात आले होते, त्या ठिकाणी जाणे ही माझ्या आयुष्याची इच्छा आहे. मला तो शेवटचा क्षण अनुभवायचा होता, जो त्यांचा शेवटचा क्षण होता. ”
डॉ. बलोचने 21 मार्चच्या घटनांचाही उल्लेख केला जेव्हा क्वेटा येथे शांततापूर्ण निदर्शनांवर पाकिस्तानी सैन्याने केलेल्या गोळीबारात 13 वर्षीय नेमतुल्लाह आणि 20 वर्षीय हबीब बलोच ठार झाले. ती म्हणाले की, गुप्तचर कर्मचाऱ्यांनी मृतदेहांशी गैरवर्तन केले आणि मृतांच्या कुटुंबियांशी गैरवर्तन केले. स्वतःची अटक, बिबो बलोच आणि इतरांना झालेली अटक या गैरवर्तनांना विरोध केल्यानेच झाल्याचा दावा त्यांनी केला.
बीवायसी चळवळ दडपण्यासाठी अब्जावधी रुपये खर्च केल्याबद्दल डॉ. बलोच यांनी सरकारी संस्थांवर टीका केली आणि प्रसारमाध्यमांच्या प्रचाराद्वारे आपली प्रतिमा खराब करण्याचा प्रयत्न केल्याचा आरोप केला.
ती लिहिते की, ‘बीवायसी ही सर्वसामान्यांची चळवळ आहे. तुमची कृती आणि प्रचार हे कमकुवत करत नाहीत – ते अधिक मजबूत करत आहेत. राज्याच्या प्रत्येक दडपशाहीला आणि खोटारडेपणाला आम्ही धैर्याने, निर्धाराने आणि संघटित संघर्षाने सामोरे जाऊ, असे ते म्हणाले. सध्याचा काळ बलुच राजकीय प्रतिकारातील टर्निंग पॉईंट असल्याचे त्यांनी सांगितले. वीस वर्षांपूर्वी बलोच पुरुषांनाच तुरुंगात डांबण्यात आले होते. आज बलुच स्त्रिया तुमच्या जुलमी व्यवस्थेविरुद्ध प्रतिकाराची भिंत बनल्या आहेत. आपल्या पत्राच्या शेवटी डॉ. बलोच लिहिते, “या ईदला मी बेपत्ता लोकांच्या कुटुंबियांसमवेत प्रेस क्लबबाहेर उभी राहू शकत नाही, परंतु या तुरुंगातील सेल क्रमांक 5 मधून मी त्यांच्या मूक आंदोलनात सामील होते.”
