मूत्र रक्तस्त्राव, ज्याला हेमातुरिया म्हणतात, ही एक समस्या आहे जी हलकेच घेऊ नये. हे सूचित केले जाऊ शकते की शरीरात काही गंभीर आरोग्याच्या समस्या चालू आहेत. ही स्थिती अचानक उद्भवू शकते आणि त्यामागे अनेक कारणे असू शकतात. चला यूरिनमध्ये रक्तस्त्राव होण्याचे मुख्य कारण, त्याची लक्षणे आणि उपचार याबद्दल जाणून घेऊया.
मूत्रात रक्तस्त्राव झाल्यामुळे:
- मूत्रपिंड किंवा मूत्राशय दगड:
मूत्रमध्ये रक्तस्त्राव होण्याचे सर्वात सामान्य कारण म्हणजे मूत्राशय किंवा मूत्रपिंड दगड. जेव्हा हे दगड मूत्रमार्गात अडकतात तेव्हा यामुळे रक्तस्त्राव होतो.
- मूत्रमार्गात संसर्ग – यूटीआय:
मूत्रमार्गाच्या संसर्गाचा संसर्ग झाल्यावर सूज, जळजळ आणि रक्तस्त्राव यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. स्त्रियांमध्ये हा संसर्ग अधिक सामान्य आहे.
- मूत्रपिंडाचा संसर्ग:
मूत्रपिंडाच्या संसर्गामुळे रक्त गळती होऊ शकते, जी मूत्रात रक्ताच्या रूपात दिसते.
- मूत्रपिंडाचा आजार:
ग्लोमेरुलोनेफ्रायटिस किंवा मूत्रपिंडाच्या कर्करोगासारख्या अनेक प्रकारचे मूत्रपिंडाचे रोग मूत्रात रक्तास कारणीभूत ठरू शकतात.
- स्ट्रेनिंग किंवा अत्यधिक शारीरिक क्रियाकलाप:
कधीकधी अत्यधिक शारीरिक प्रयत्न किंवा वजन उचलणे देखील मूत्रमध्ये तात्पुरते रक्तास कारणीभूत ठरू शकते, परंतु ही स्थिती काही काळात बरे होते.
- कर्करोग:
मूत्राशय, मूत्रपिंड किंवा प्रोस्टेट कर्करोगामुळे मूत्र देखील होऊ शकते. ही एक गंभीर स्थिती असू शकते, जेणेकरून वेळेवर उपचार करणे आवश्यक आहे.
- औषध प्रभाव:
रक्तातील पातळ आणि कर्करोगाच्या औषधांसारख्या काही औषधे रक्तस्त्राव वाढवू शकतात, ज्यामुळे मूत्रात रक्तस्त्राव होऊ शकतो.
मूत्र मध्ये रक्तस्त्राव होण्याची लक्षणे:
- मूत्र रंग लाल, गुलाबी किंवा चहा बदलतो.
- मूत्रात रक्तासह पू किंवा घाण देखील दृश्यमान आहे.
- लघवी करताना वेदना किंवा ज्वलन जाणवते.
- वारंवार लघवी करण्याची गरज वाटत आहे.
- खालच्या ओटीपोटात वेदना किंवा दबाव.
मूत्र मध्ये रक्तस्त्राव होण्याचे उपचार:
- मूत्रमार्गाच्या संसर्गाचा उपचार (यूटीआय):
जर रक्ताच्या संसर्गामुळे मूत्र येत असेल तर डॉक्टर अँटीबायोटिक्स लिहून देऊ शकतात. संपूर्ण कोर्स पूर्ण करणे खूप महत्वाचे आहे, जेणेकरून संसर्ग पूर्णपणे काढून टाकला जाऊ शकेल.
- दगडांचा उपचार:
रक्तस्त्राव होण्याचे कारण दगड असल्यास, मूत्रमार्गाच्या मार्गावरून दगड काढून टाकण्यासाठी उपचार केले जाऊ शकते. हे औषधे, लेसर किंवा शस्त्रक्रियेद्वारे केले जाऊ शकते.
- मूत्रपिंडाच्या संसर्गाचा उपचार:
मूत्रपिंडाच्या संसर्गासाठी रुग्णालयात दाखल करून अँटीबायोटिक्स आणि इतर उपाय प्रदान केले जाऊ शकतात.
- कर्करोगाचा उपचार:
रक्तस्त्राव होण्याचे कारण कर्करोग असल्यास, डॉक्टर शस्त्रक्रिया, केमोथेरपी किंवा रेडिओथेरपी सुचवू शकतात.
- औषधांचे पुन्हा मूल्यांकन:
जर औषधांमुळे रक्त येत असेल तर डॉक्टर औषधे बदलण्याची किंवा त्यांचा डोस कमी करण्याची सूचना देऊ शकतात.
डॉक्टरांशी कधी संपर्क साधायचा?
- जर रक्त सतत मूत्रात येत असेल तर.
- जर आपल्याला पुस, घाण किंवा मूत्रसह वास येत असेल तर.
- जर मूत्रात रक्ताने जास्त वेदना किंवा चिडचिड झाली असेल तर.
- जेव्हा मूत्रमार्गावर ताप, थंडी वाजून येते किंवा रक्तासह इतर लक्षणे असतात.
- आपण गडद रंगाचे मूत्र किंवा लहान रक्त गुठळ्या दिसल्यास.
मूत्रात रक्तस्त्राव होणे ही एक गंभीर समस्या असू शकते, ज्याकडे दुर्लक्ष केले जाऊ नये. यासाठी बरीच कारणे असू शकतात आणि स्थिती योग्य वेळी उपचाराद्वारे नियंत्रित केली जाऊ शकते. जर आपल्याला मूत्रात रक्तस्त्राव होत असेल तर त्वरित डॉक्टरांशी संपर्क साधा आणि योग्य तपासणी मिळवा. समस्या वाढण्यापूर्वी गंभीर आरोग्याचा धोका टाळता येतो, द्रुत उपचार.